In mijn vorige blog vroeg ik mij naar aanleiding van de verwikkelingen in de Weyl-casus af of KPMG het dan nooit zou leren? In deze blog beschouw ik de wijze waarop PwC met de afwikkeling van mogelijk falen omgaat.
Ten eerste de casus van de gemeente Dronten. Door een menselijke fout binnen de gemeente zijn bepaalde premies niet aan de fiscus afgedragen. De gemeente moet alsnog 2 miljoen euro plus een rentebedrag afdragen. De mogelijkheid bestaat dat ook nog een boete moet worden betaald.
De gemeenteraad riep het college van B&W tot de orde, waarna ook naar PwC werd gewezen: de accountant had de fout moeten zien. In een recente brief erkend de accountant – vrij uitzonderlijk – ruiterlijk het volgende: 'Er bestaat voor PwC geen twijfel dat de controle van de betreffende jaarrekeningen beter had gekund en had moeten zijn.' En ook dat PwC zich 'geenszins achter materialiteit wenst te verschuilen'.
Een niet mis te verstaan mea culpa. Beetje jammer dat daarbij ook naar anderen wordt gewezen – dat is immers nooit het sterkste verweer - en te stellen: 'De primaire verantwoordelijkheid voor de ontstane situatie ligt vanzelfsprekend bij de gemeente zelf.’. En voorts over de omissie: ‘Niet [ontdekt] door interne controles van de gemeente, niet door het salarisverwerkingsbedrijf Raet en niet door de controlerend accountant PwC. Ook de belastingdienst heeft niet gewezen op de verminderde afdracht.'
Dat PwC fouten heeft gemaakt staat echter vast: gemist is dat er in het interne controleplan was vastgelegd welke werkzaamheden de gemeente respectievelijk PwC in het kader van de materiële post personeelskosten moest uitvoeren.
Het missen van aspecten in het interne controleplan. Een interessante constatering in het licht van de discussie tussen NBA en VNG waarover ik eerder schreef ('Rupsje Nooitgenoeg’), maar ook in het licht van de AFM-rapportages waarin – kort gezegd – wordt gesteld dat accountants te lichtvaardig steunen op interne controlewerkzaamheden. Zie in dit verband ook de vaktechnische column van PwC-er (!) Peter Eimers.
Enfin, PwC erkent haar fout – een stap vooruit – en is bereid 40 procent van een eventuele boete van de fiscus te betalen.
De vraag is overigens of het wel tot boetes zal komen, omdat de gemeente de fout zelf heeft ontdekt, aan de fiscus heeft gerapporteerd en afdraagt wat afgedragen had moeten worden. Zonder boetes ontbreekt het financiële gebaar en zou het misschien een idee zijn om dan een fors deel van de controlefee terug te storten.
Het gebaar van PwC is als gezegd een stap vooruit, maar betreft wel 'klein bier'. 'Groot bier' betreft echter de Madoff-zaak in de Verenigde Staten. Aldaar is PwC (samen met Citco) – al dan niet terecht - aangesproken voor falen en schending van haar zorgplicht richting investeerders.
Het gaat hierbij onder meer om PwC Netherlands Accountants NV dat de controle uitvoerde van een aantal zogeheten 'feeder funds’ die geld bij de Madoff-organisatie inlegden. Deze organisatie fraudeerde en bleek een piramidefonds dat een schade onder beleggers van enkele miljarden dollars heeft veroorzaakt.
PwC controleerde, maar het is in juridische procedures thans de vraag of dat goed genoeg gebeurde. In deze wonnen beleggers zeer recent een voor hen belangrijke slag: op 3 maart jongstleden zette de Amerikaanse rechter de deur open voor een claim bij onder meer PwC Nederland.
Ik ben benieuwd of PwC in geval van ‘groot bier’ ook bereid is een stap vooruit te zetten door eventuele fouten te erkennen. En ook welk percentage van de schade zij dan bereid is voor haar rekening te nemen. De tijd zal het leren.
Bij uw eerste reactie op deze site vragen wij om een bevestiging.
Er is een bevestigingsmail naar het door u opgegeven e-mailadres gestuurd.
Marcel Pheijffer
1. De koffie bij Meint was goed, ons onderhoud genoegelijk. 2. De boete is inmiddels duidelijk. Als gezegd: een goed gebaar van PwC, maar klein bier. 'PwC betaalt zo’n € 4.000 van de krappe € 10.000 boete die de Belastingdienst aan de gemeente Dronten oplegde. De boete werd opgelegd vanwege het jarenlang niet afdragen van twee werknemerspremies. Dit meldt Omroep Flevoland. Eerder trok PwC al het boetekleed aan voor de gemaakte fouten' (bron: accountancyvanmorgen.nl).
Meint Waterlander
Beste Wim, Ik kan je geruststellen. Wij zullen uiteraard onze bijdrage blijven leveren aan het debat over het accountantsberoep. Dat hebben we de afgelopen jaren gedaan en daar gaan we zeker mee door. En dat debat voeren we op verschillende plaatsen en op verschillende manieren, zoals in rechtstreekse discussies met allerlei stakeholders en door middel van opinie artikelen en interviews. Grote vraag voor mij is echter of 'hier' daarvoor wel de goede plaats is. We zullen dat per keer beoordelen. Maar je blijft ons zeker horen.
Wim Nusselder
Beste Marcel, Heel goed om in het gesprek hier te focussen op de inhoud (al moet een kwinkslag zo nu en dan ook kunnen). Het zou jammer zijn als gesprek met PwC/Meint zich daarmee helemaal verplaatst naar de koffietafel. Zou je hem bij die kop koffie willen overtuigen om zich hier vaker namens PwC (inhoudelijk) te mengen in het gesprek? Ook als PwC niet in het beklaagdenbankje zit? In een variatie op wat Berry constateerde in zijn bijdrage “Besmettingsgevaar” is de toekomst van het beroep vooral in de handen van de leiding van de kantoren. Het is dus ook voor PwC van belang om uit het defensief te komen en zich niet alleen in de publiciteit te begeven als hun handelen ter discussie staat.
Marcel Pheijffer
Na wat heen en weer gemail tussen Meint en mij spraken we af onze uitwisseling bij een kop koffie voort te zetten. Dan kunnen we ons op de site weer concentreren op de inhoud. Daar is de site immers ook voor bedoeld.
Marcel Pheijffer
Inderdaad Meint, laten we het over de inhoud hebben. Daar was de blog ook voor bedoeld. En mijn reactie, waar je wel (weer) heel selectief op ingaat. AT: Hans Goed dat je de uitspraak erbij hebt gepakt. Er is veel dat lezenswaardig is te vinden in het openbare domein op de Amerikaanse sites.
Meint waterlander
Beste Marcel, ik begrijp dat je nogmaals wil reageren, maar blijf dan weg bij wat mensen blijkbaar fluisteren en zeker als ze je ook nog eens op het verkeerde been zetten. Een discussie over van welke zangers je al dan niet houdt, hoort hier toch niet plaats! Dat is toch niet het niveau dat hier discussies verder gaat brengen? Mij ben je daarmee kwijt. Punt!
jan-willem wits
AT: Marcel Wie is Neil Young? AT: Meint Gordon?! AT: beiden: http://www.flabber.nl/linkdump/video/pinguins-doen-bitchfight-9297 ;-)
Hans Dijkstra
Ook nog even terug naar de inhoud. Ik volg de Madoff-zaak op afstand en, door het ontbreken van een gedeelde opinie van Marcel en Meint …:-), heb uit nieuwsgierigheid het stuk maar even geprobeerd te lezen. Nieuwsgierigheid omdat ik me er over heb verbaasd dat de accountants van de feeder funds buiten schot zijn gebleven (er zijn dus de nodige gerechtelijke uitspraken in het voordeel van de big4, waarvan akte!). Maar toch even deze zaak, en wat me dan opviel. Als ik het goed lees dan zegt PwC onder meer ter verdediging dat ze niet wist de gebruikers van de controleverklaring de gecertificeerde stukken zouden gebruiken voor hun investeringsbeslissing. Met verwijzing naar emails (van Fairfield aan PwC) wijst de rechter dat argument van de hand: The Court […] found that the PwC Defendants "failed to present any compelling argument that the alleged facts fall short of leading to the plausible inference that they were aware that the financial reports they produced for the Funds were to be used for the particular purpose of evaluating investments in the Funds." Maar, hopelijk zijn er lezers van de site die wat meer licht op deze casus willen werpen.
Marcel Pheijffer
AT: Meint. Een paar opmerkingen: 1. Ik heb altijd begrepen dat een woordvoerder de problematiek kleiner in plaats van groter moet maken. Jij doet het omgekeerde. Je vestigt de aandacht op iets dat al openbaar was en maakt er een controverse van. Voer voor media als je niet uitkijkt. 2. Want ook de door jou nu geciteerde zin, namelijk “een voor hen belangrijke slag”, betreft op geen enkele wijze kleuring. Dat het voor een partij die procedeert en die een slag wint, 'belangrijk' is dat die slag is gewonnen betreft namelijk een feit van algemene bekendheid. 3. Het betreft derhalve geen 'kleuring' evenmin als dat ik een partijstandpunt tot uitdrukking heb gebracht. 4. Als gezegd was mijn rol in deze zaak (nog) niet openbaar. Hoe fatsoenlijk is het van jouw kant om dat dan zonder overleg wel te openbaren, zonder dat ik ook maar iets inhoudelijks ter berde heb gebracht? 5. En hoe fatsoenlijk was het eigenlijk van PwC toen in de Econcern-zaak waar ik ook als deskundige was gevraagd en waar jij bij de behandeling aanwezig was om het volgende over mij ter berde te brengen, namelijk dat ik in casu niet deskundig zou zijn omdat ik: (a) nimmer als openbaar accountant heb gewerkt; (b) niet beschik over specifieke kennis over verslaggeving in zijn algemeenheid en over fair value en venture accounting in het bijzonder; en (c) niet beschik over specifieke kennis van de branche waarin Econcern opereerde. Waarna mij werd verweten te zijn blijven steken in (theoretische) algemeenheden, het klakkeloos overnemen van standpunten van klagers en het oproepen van vele vragen en daarbij wegblijf van waar het in de praktijk bij de controle van Econcern echt om ging. 6. Dat is nog eens een partijstandpunt innemen! De Accountantskamer laat zich door de retoriek van PwC in die kwestie niet afleiden en stelt op dit punt neutraal dat klagers hun klacht mede hebben onderbouwd met de opinie van Pheijffer ‘die ampel aandacht besteedt aan het al dan niet voorhanden zijn van (toereikende) controle-informatie.' 7. In de zaak-Dronten - waar ik jullie complimenten geef voor een ruiterlijk en niet mis te verstaan mea culpa - ben je aan het draaien. 8. In je eerste reactie stel je namelijk dat PwC er voor heeft gekozen duidelijk te communiceren. je hebt het over transparantie, ons mooie beroep en de maatschappelijke rol. 9. In je laatste reactie schets je een route die niet direct leidt naar communicatie naar buiten over ons mooie beroep bezien vanuit het perspectief van de maatschappelijke rol. 10. Tot slot Meint: het zal een kwestie van smaak zijn. De een houdt van Gordon, de ander van Neil Young. Jij prefereert - zo hoor ik fluisteren - de eerste, ik de laatste. Zijn motto is mijn motto, namelijk: Ain't singin' for Pepsi Ain't singin' for Coke I don't sing for nobody Makes me look like a joke This note's for you.
Meint Waterlander
AT: Hans Dijkstra, Het betreft inderdaad 'uitspraak nummer zoveel' in een procedure die nu al een groot aantal jaren loopt. AT: Marcel Pheijffer, Wij stellen enkel vast dat iemand die een rol heeft in een zaak nu kleuring (“een voor hen belangrijke slag”) geeft zonder zijn rol toe te lichten. Met betrekking tot de zaak Dronten: Wat ons betreft alles in de goede volgorde. Wij zijn van mening dat we eerst onze opvattingen aan onze opdrachtgever kenbaar behoorden te maken om zo de Raad de gelegenheid te geven een oordeel te vormen. Dat onze brief via Omroep Flevoland openbaar is geworden, doet daar niets aan af. Na de raadsbehandeling zullen wij publiekelijk reageren. Meer in zijn algemeen: onder transparantie reken ik ook dat discussies en reacties met naam en toenaam en niet anoniem geplaatst worden, zodat de aangesprokene ook weet op wie hij/zij reageert.
student
Zou Meint Waterlander nog steeds van de zon aan het genieten zijn en daarom geen tijd hebben voor een reactie? Als een woordvoerder van een van de Big4 al geen antwoorden op vragen meer geeft, laten wij dan met zijn allen het woord transparantie maar schrappen toch?
mennoaccountant
AT: Meint Waterlander, woordvoerder PwC In de rol van woordvoerder van PwC kondig je iets aan betreffende de houding van PwC in de zaak van gemeente Dronten wat onjuist is. Als woordvoerder van zo'n grote organisatie verwacht ik dat deze de zaken juist en eerlijk verwoord. Voor PwC is het echt de tijd aangebroken om schoon schip te maken met het verleden en hierover helder te communiceren. Niet meer verschuilen achter vage juridische zinnen maar daadkracht tonen en je verantwoordelijkheid nemen.
mennoaccountant
AT: van der straat Ik volg Marcel al nu meer dan 15 jaar en heb hem jaren in mijn opleiding in Leiden en Breukelen meegemaakt en ik kan je wel zeggen dat Marcel wel een van de meest integere en financieel deskundige personen is binnen Nederland. Dat Meint met een listige verwijzing Marcel beschuldigt van partijdigheid dat is niet juist. Laat PWC maar een keer hun verantwoordelijkheid nemen en toegeven dat ze fout zitten. Marcel is bijna bij iedere grote opdracht naar fraude indirect of direct betrokken als adviseur of specialist door zijn jarenlange ervaring en integere werkwijze. Ik hoop dat Marcel dit nog jarenlang doet en iedereen scherp houdt.
Marcel Pheijffer
Heer Schmidt: als altijd en ook in deze is het makkelijker om op de boodschapper te schieten dan op diens boodschap in te gaan.
A.W. Schmidt
Naar ik me meen te herinneren verscheen eertijds in de MAB een interessant onderzoek van collega Marius van Dijk van de RUG waaruit bleek dat door accountants slim gebruik werd gemaakt van de interne audit functie om zo hun eigen werkzaamheden te verminderen, wat hem toen niet in dank werd afgenomen.
Marcel Pheijffer
Heer Van der Straat: als gezegd rapporteer ik slechts over een feit dat openbaar is en dat eenieder kan waarnemen. Normaliter worden dit soort kwesties door journalisten opgepakt. Maar hoe netjes acht U het dan eigenlijk dat PwC zelf geen klare wijn schenkt in dit soort zaken? Hoe netjes acht U de reactie van Meint? En hoe netjes is het uitblijven van een verdere reactie? En hoe netjes is diens weergave over de communicatie inzake Dronten? Maar goed: U spreekt mij aan en dat mag natuurlijk. Blijf dat doen: daar blijf ik scherp door!
student
Zou Meint Waterlander, de woordvoerder van PWC, een middagje van de zon aan het genieten zijn vandaag? Ik wacht met smart op zijn reactie op de aan hem gestelde vragen. Leve de tranparantie toch?
Leen van der Straat
Niet fijn heer Pheijffer. Naar de letter van de tekst verkondigt u inderdaad geen standpunt over het handelen van PwC, maar naar strekking, kleuring en suggestie geeft u wel degelijk aan dat er voor PwC wel eens onheil in het vat van de Madoff-zaak kan zitten. En dat dan schrijven terwijl u bent ingezet als getuige-deskundige in deze zaak en dat vervolgens niet vermelden. Hij die zonder zonde is werpe de eerste steen, zullen we maar zeggen als het om transparantie gaat.
Geert de Jonge
Dat klein bier van Dronten kan nog wel eens een duveltje blijken te zijn. Is eerste aanleg is men in dit soort gevallen gemakkelijk geneigd om te denken: wat er nu betaald wordt, hadden ze anders ook moeten betalen en dus is er geen schade. Maar zo gemakkelijk is dat niet. De gemeente Dronten kan zich op het standpunt stellen dat met de goedkeuring van de jaarrekening de vermogens- en liquiditeitspositie vaststaat en dat op basis daarvan vervolgens besluiten zijn genomen, die nu achteraf gezien onverantwoord zijn geweest en niet genomen zouden zijn, als de werkelijke vermogens- en liquiditeitspositie bekend zou zijn geweest. De schade kan dan wel eens het hele bedrag van de naheffing zijn inclusief alle bijkomende kosten.
Marcel Pheijffer
Hans, je eerste vraag laat ik graag aan Meint om te beantwoorden. Ik verwijs slechts naar mijn blog met daarin een linkje naar de uitspraak zodat eenieder die inhoudelijk kan lezen. Ik heb me beperkt en beperk me dus tot het wijzen op de uitspraak, die openbaar is en door eenieder opgepikt had kunnen worden. Ik verkondig daarmee geen enkel standpunt, voor welke partij dan ook. Voorts laat ik in d eblog keurig in het midden of er 'al dan niet terecht' iets aan de hand is. Bij mijn weten - maar ik weet het niet 100 % zeker - was niet openbaar dat ik in de Madoff-zaak ben ingeschakeld. Meint heeft dat gemeend wel te moeten duiden. Prima verder, ik hoef me er ook niet voor te schamen dacht ik. Maar uiteraard - anders dan Meint stelt - niet als adviseur maar als deskundige teneinde een oordeel te geven over een aantal aspecten in die zaak. Deze is onder de rechter en daarom zal, kan en mag ik daar niet inhoudelijk op ingaan. Dan toch nog iets - nu we toch bezig zijn - over de duidelijke communicatie van PwC inde zaak Dronten. Is mijn beeld juist Meint dat dit niet door jullie communicatie naar buiten is gebracht en ook niet bij jullie transparant op de site te vinden is, maar naar buiten is gekomen omdat de brief integraal werd geplaatst op de site van Omroep Flevoland? Of heb ik een persbericht van jou in deze gemist?
Hans Dijkstra
Marce/Meint, Even twee verduidelijkende vragen. Marcel stelt dat er een deur open gezet is voor een claim, en Meint stelt dat er iets louter procedureels is gebeurd (waar dan wel beroep tegen is aangetekend). Is die uitspraak in de US stap(je) nummer zoveel in een lange procedure (tot de hoogste rechter of schikking naar ik aanneem), of is dit een belangrijk punt (daar de Big4 tot nu toe schadevrij uit de Madoff-affaire zijn gekomen (wat mij gelet op het belang van de zaak en het marktaaandeel van de Big4 tot de dag van vandaag verbaast, maar wellicht zal de geschiedenis daar nog eens over oordelen als alle zaken achter de rug zijn)? Marcel, Als je geen adviseur bent, wat ben je dan wel (in welke zaak), wellicht goed om dat te melden omdat voor de volgers op afstand deelzaken soms lastig zijn te volgen.
Marcel Pheijffer
Dank voor je aanvullingen Meint. Zou mooi zijn als jullie de puntjes altijd zo goed op de 'i' zetten. Overigens ben ik geen adviseur, maar dat terzijde. En ja, ik speel een rol in dat dossier. Vandaar dat ik mij niet inhoudelijk uit en kan uiten zolang die zaak loopt maar zakelijk naar een uitspraak (waar ik overigens niet bij betbrokken ben) verwijs zonder daaraan een waardeoordeel (zie ook even de nauwkeurige woordkeuze in de blog waarin ik spreek over 'al dan niet terecht') te geven. Heb je daar bezwaar tegen? En tsja die rechtszaken: het zal altijd blijven gaan om het eindoordeel in hoogste instantie, toch? Maar als je nou zo transparant wilt zijn, ware het wellicht beter om in de toekomst ook van tussenbeslissingen - positief of negatief - medeling te doen. Toch? Enfin, we zullen elkaar de komende tijd nog wel vaker tegen komen. Er zit nog genoeg in het vat.
Meint Waterlander, woordvoerder PwC
PwC heeft rondom het voorval bij de gemeente Dronten er voor gekozen duidelijk te communiceren hoe wij onze rol en verantwoordelijkheid zien en welke consequenties wij daaraan verbinden. Immers gezien het gehele debat rondom ons mooie beroep zijn wij ook op zoek naar wegen en manieren om transparant onze maatschappelijke rol verder in te vullen. In het tweede deel van zijn column gaat de heer Pheijffer in op de Madoff case die nu al weer een groot aantal jaren speelt. De heer Pheijffer heeft in deze casus zelf de rol als adviseur van de liquidator en als zodanig komen we hem dan ook tegen in dit dossier. Op 3 maart is daarin in de VS een louter procedurele uitspraak gedaan, waartegen door PwC beroep zal worden aangetekend. Voor de Nederlandse situatie geldt dat de Accountantskamer, alsmede de Rechtbank Amsterdam met betrekking tot dezelfde casus alle verwijten aan het adres van PwC heeft afgewezen.
mennoaccountant
Zie ook de berichtgeving vandaag in de dagbladen over Innoconcepts waar Deloitte destijds accountant was. Hierover is ook meerdere malen over geschreven op deze site door Marcel zie o.a. blog van 25 februari 2011.
mennoaccountant
Zoals ik al vele malen heb aangegeven in mijn reacties is dat dit nog het prille begin is van alles wat nog gaat komen betreffende dit soort zaken waar de BIG 4 in verwikkeld is. Mensen geven herhaaldelijk aan dat ik te negatief of populistisch ben maar die mensen die dat aangeven krabben zich nu wel even achter de oren. Wanneer personen zoals Marcel met hun zeer kritische weblogs onregelmatigheden aan de kaak zullen stellen, verwacht ik dat hun de komende jaren het bestuur en de partners van de BIG 4 een zeer slechte nachtrust zal bezorgen.
Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.
Aanmelden nieuwsbrief
Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.
