NBA 04 maart 2015

Beroepseed voor accountants

De eerste maatregel uit het rapport 'In het publiek belang' luidt: 'De beroepsgroep voert een beroepseed in voor accountants. Deze wordt afgelegd op het moment van inschrijving in het accountantsregister'.

Een aansprekende maatregel, zo op het eerste gezicht. Er zijn veel beroepen waarvoor van oudsher of sinds kort een eed moet worden afgelegd. Advocaten doen het al heel lang ten overstaan van de Rechtbank waar zij ingeschreven staan, als zij met hun werkzaamheden voor de balie beginnen. De meeste advocaten willen die eed ook graag afleggen, blijkt uit onderzoek. Bankiers doen het sinds kort; en niet zij alleen, maar iedereen die voor die bank werkt.

Waarom moeten we als accountants een eed afleggen, zullen velen van u denken. We moeten ons toch al aan zoveel regels houden? Maar door persoonlijk een eed uit te spreken, benadrukt en bevestigt u uitdrukkelijk integer te zullen handelen als accountant. Dat u die regels van het beroep omarmt.

Waar moet zo’n eed voor accountants dan aan voldoen?

De eed moet naar mijn mening dicht aansluiten bij de waarden van het beroep, bij de tekst van de gedrags- en beroepsregels (VGBA). De tekst moet uit te spreken zijn, de belofte of eed moet kunnen worden waargemaakt. Dus geen holle frasen of te hoge verwachtingen naar het maatschappelijk verkeer.

Doen we het alleen voor nieuwe accountants? Wat mij betreft niet, alle beroepsgenoten zijn hier aan zet. We kunnen diploma-uitreikingen bij de NBA, afdelingsvergaderingen in het land, Algemene Ledenvergaderingen van de NBA en feestelijke momenten op kantoren en dergelijke benutten om de eed af te  leggen.

In Schotland leggen de leden van het Schotse instituut ICAS, de CA’s, ook een eed af. ICAS heeft net als wij zo’n 21.000 leden. Eén keer per jaar huren zij een grote hal af en ontvangen ongeveer 1.000 nieuwe accountants, die hun diploma in ontvangst nemen en de eed afleggen. Meegekomen collega’s bevestigen op dat moment opnieuw hun eed. Zij die niet naar deze hal komen doen het jaarlijks schriftelijk. Iedereen legt de eed af, of je nu net accountant bent of al twintig jaar in het vak zit. En elk jaar wordt de eed opnieuw bevestigd. Ik vind dat een mooi voorbeeld.

Wij zijn voorlopig nog bezig met de uitwerking van de eed zelf. De tekst zou als volgt kunnen luiden:

'Vanuit mijn verantwoordelijkheid als accountant zal ik in het algemeen belang handelen. Als accountant zal ik dan ook integer, objectief, vakbekwaam en zorgvuldig te werk gaan en mij houden aan de regels en verordeningen die op mijn beroep van toepassing zijn. Mijn professionaliteit brengt met zich mee dat ik mij van elk handelen of nalaten zal onthouden waarvan ik weet of behoor te weten dat dit het accountantsberoep in diskrediet brengt of kan brengen.
Dat beloof ik 
of 
Zo waarlijk helpe mij God almachtig!'

Rest voor mij één vraag: wat vindt u ervan? Als u reageert, kan ik in ieder geval toezeggen dat ik in volgende columns over de beroepseed uw reacties en vragen zal meenemen.