Opinie

Micro-ondernemingen en 4410: soms wel, soms niet

Sinds begin deze maand kennen we in Nederland de micro-entiteiten. Ondernemingen die, als ze aan de voorwaarden voldoen, kunnen volstaan met beduidend minder regels voor verslaggeving dan tot nu toe gebruikelijk is voor kleine rechtspersonen. Onder meer ingesteld door de wens van de politiek om te komen tot lastenverlichting voor deze ondernemers.

Micro-entiteiten vormen een belangrijk deel van het mkb-segment. Maar liefst 650.000 rechtspersonen vallen hieronder. Natuurlijk zijn dit niet allemaal ondernemingen, maar wordt een deel gevormd door bijvoorbeeld pensioen-bv's.  Maar een belangrijk deel van de werkzaamheden van de mkb-accountant zal worden beïnvloed door deze nieuwe rechtsvorm. Hoe daarmee om te gaan?

De NBA heeft het consultatiedocument 'NBA-visie op betrokkenheid accountant bij jaarrekening micro-entiteiten' opgesteld. Hierin wordt voorgesteld Standaard 4410 te hanteren bij het maken van een jaarrekening van micro-entiteiten.

De Commissie MKB van de NBA heeft de komst van de micro-entiteiten besproken aan de hand van twee vragen.
Eén, is Standaard 4410 nodig om de kwaliteit van het werk van de accountant voor micro-entiteiten de waarborgen? En twee, negeren we hiermee de wens tot lastenverlichting van de politiek en de ondernemer niet?

De vraag die moet worden beantwoord is dus hoe we aan de wens tot lastenverlichting tegemoet kunnen komen zonder in te boeten op onze kwaliteit.

De Commissie MKB constateert dat de voorschriften voor de jaarrekening van micro-ondernemingen zodanig beperkt zijn, dat alleen een balans op hoofdposten en een beperkte winst- en verliesrekening moet worden opgesteld. Daarnaast kan een enkele voetnoot vereist zijn, bijvoorbeeld bij toepassing van fiscale grondslagen. Verder toelichtingen en vermelding van grondslagen zijn niet vereist.

De Commissie MKB vindt dan ook dat Standaard 4410 te zwaar is voor het bedienen van een micro-onderneming. Standaard 4410 geeft immers aan dat de meerwaarde van de accountant bij een samenstellingsopdracht ligt in deskundigheid van de accountant van administratieve verwerking en financiële verslaggeving. Aangezien de financiële verslaggeving van een micro-onderneming zeer beperkt is en in de meeste gevallen de administratieve verwerkingsprocessen basaal zijn, is Standaard 4410 niet passend.

Daarnaast leidt de toepassing van Standaard 4410 niet tot de beoogde lastenverlichting bij micro-ondernemingen.  En lastenverlichting is ook wat ondernemers willen. Typerend zijn wat mij betreft de reacties tijdens de Spitsuursessies die de NBA dit najaar heeft georganiseerd over onder andere de micro-entiteiten. Twee accountants in business die werkzaam zijn voor (verschillende) brancheorganisaties reageerden, onafhankelijk van elkaar en tijdens verschillende bijeenkomsten, exact hetzelfde: "Met toepassing van 4410 zijn onze leden niet blij. Komt er lastenverlichting dan moet de NBA niet komen met regelgeving die deze weer ongedaan maakt." 
Een belangrijk signaal, lijkt me.

Wat is dan de oplossing? De accountant moet dit onderwerp bespreken in de gesprekken met zijn klant. In dat gesprek moet de vraag worden beantwoord welke informatiebehoefte de klant heeft. En welke informatiebehoefte de gebruikers van de jaarrekening hebben.

Als bijvoorbeeld de bank meer informatie wil dan is voorgeschreven op basis van de jaarrekening van een micro entiteit, betekent dit een uitgebreidere jaarrekening. En dan vallen deze werkzaamheden vanzelfsprekend onder Standaard 4410 met de daarbij behorende samenstellingsverklaring.

Maar als de ondernemer de enige gebruiker van de jaarrekening is en hij vindt dat hij kan volstaan met de 'summiere' jaarrekening, dan kan worden gekozen voor de regelgeving van de micro-entiteiten. Waarbij de ondernemer nog steeds mag rekenen op de kwaliteit van de werkzaamheden van zijn accountant. Die zijn immers geborgd in de VGBA: deskundigheid, professionaliteit en integriteit. Dat is de basis van onze kwaliteit.

Zo voorkomen we dat de rekening komt te liggen op het bordje van de ondernemer. De klant kan immers blijven rekenen op de kwaliteit van de jaarrekening. Terwijl de accountant de mogelijkheid houdt om ook bij micro-entiteiten concurrerend te zijn.

Dat is vooral van belang voor het kleinere accountantskantoor dat werkzaam is in het mkb-segment. Dat kantoor kan zijn positie behouden. Niet alleen ten opzichte van administratiekantoren, maar ook ten opzichte van de grotere accountantskantoren. Het kleinere accountantskantoor heeft immers niet de mogelijkheid om deze werkzaamheden onder te brengen bij een fiscale  afdeling of een second label.

Tenslotte nog dit. Of u het nu met de opvatting van de Commissie MKB eens bent of niet: maak gebruik van de consultatie. U heeft daarmee de kans om de regelgeving mede te bepalen. Zo komen we tot regelgeving die Wordt gedragen door de leden.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Steef Visser is voorzitter van de Commissie MKB van de NBA en directievoorzitter van Visser & Visser Accountants-Belastingadviseurs.

Gerelateerd

12 reacties

KOladybird bv

Dit artikel staat op accountant.nl - logisch waarschijnlijk dat zij alles benaderen van het oogpunt van de (MKB) accountant. Maar de 'micro' ondernemer (zoals ik, met een eigen stamrecht bv) die zijn eigen balans en w&v rekening opstelt met eigen vertrouwde software is allerminst gebaat bij VERPLICHTINGEN om zijn administratie om te bouwen c.q. nieuwe software aan te schaffen, ongeacht hoe beperkt de nieuwe eisen voor micro-ondernemingen wel of niet zullen worden.

Kees Stout

Volledig eens met het artikel van de commissie MKB van de NBA. Niet via de achterdeur de lastenverlichting weer om zeep helpen. Overleg met de cliënt over de informatiebehoefte is heel belangrijk. Dus toepassen daar waar mogelijk en als de cliënt een uitgebreidere informatiebehoefte heeft dan wel de gebruikerskring van de jaarrekening een uitgebreidere informatiebehoefte heeft een uitgebreidere jaarrekening opstellen die dus valt onder 4410. Gezien de gewenste informatiebehoefte zal de cliënt er dan ook voor willen betalen.
Inderdaad: Micro-ondernemingen en 4410: soms wel, meestal niet.

Hans Arendshorst

Deze mening is me uit het hart gegrepen.
Klant en accountant zijn heel goed samen in staat om te bepalen of er meer dan de informatieplicht voor micro-entiteiten wenselijk cq noodzakelijk is en daar zal de opdracht van de klant dan op gebaseerd zijn; soms wel een samenstellingsverklaring, maar meestal niet en daarmee geen toepassing van (een aangepaste) 4410H.
Het voorstel in de consultatie om 4410H aan te passen, slaat naar mijn idee de plank volledig mis. Wiens belang denkt de NBA hier mee te dienen?
Ik ga in ieder geval op de consultatievragen reageren, met als mijn conclusie de volstrekte afwijzing van het voorstel. Hopelijk zullen vele collega's een zelfde NEEN afgeven.

John Weerdenburg

@Steef, prima dat de MKB commissie zich expliciet uitlaat over dit onderwerp. Ik durf in deze situatie de titel wel aan te scherpen; Micro-ondernemingen en 4410, soms wel, meestal niet. De keuze voor een micro-rechtspersoon wordt in dit geval bepaald door de grootte criteria (let wel geconsolideerd bekeken) en de gebruikers (welke externe gebruiker wenst een verkorte balans en verkorte winst- en verliesrekening zonder grondslagen en zonder toelichtingen?)

Jan Wietsma

Volgens mij moet je als NBA niet proberen om via interne regelgeving de beoogde marktwerking te frustreren.
Als er geen (markt)belang is voor uitgebreidere rapportage en werkzaamheden door de accountant dan moet je deze ook niet opleggen aan de accountant en zijn klant.
De markt zal in veel gevallen toch wel corrigerend optreden omdat de vrijstelling van de micro-entitieit te weinig informatie oplevert. Denk bijvoorbeeld aan micro-entiteiten met een financiering. Dus het is zoals de MKB-commissie schrijft soms wel en soms niet. Laat de accountant dat in alle openheid met zijn klant (de ondernemer) bespreken en leg als beroepsorganisatie geen zwaardere lasten op die uiteindelijk niets toevoegen dan een hogere declaratie van de accountant die als gevolg van die extra interne regelgeving ook nog eens aangesproken kan worden als iemand die zijn eigen markt probeert te beschermen.

Als je dan toch iets wil doen, leg dan uit aan de ondernemer en de markt wat het verschil is tussen de werkzaamheden die accountant doet bij een micro-entiteit met of zonder samenstelverklaring. Dan valt er iets te kiezen voor de ondernemer en de markt.

Daar komt bij dat ik de 'move' voor mogelije verplichtstelling van de NBA nog steeds niet begrijp. Tijdens de spitsuursessie in Zwolle werd namelijk het standpunt zoals de MKB-commissie die nu verwoord uitgedragen. Laten we dat zo houden. Soms wel, soms niet.

Gert-Jan Jordaan

De introductie van de micro entiteiten is ingegeven vanuit Europa om lastenverlichting te bewerkstelligen. Maar impliciet is hieraan gekoppeld marktwerking. De opinie van de Commissie MKB geeft dit goed aan. Als de marktwerking ervoor zorgt dat je meer informatie moet (of wil) verstrekken zal de vrijheid van de regelgeving voor de micro-entiteit niet geschikt zijn. Maar als dit niet nodig is moet de lastenverlichting niet teniet worden gedaan door de extra ballast van NVCOS 4410. Laat de ondernemer in overleg met zijn accountant het (informatie)speelveld verkennen. Samen komen zij wel tot een juiste keuze, daar hoeft de NBA door middel van dwingende regelgeving niet aan bij te dragen.

Sjaak

Ik ben het helemaal eens met dit artikel. Hopelijk lezen de dinosaurussen van het NBA bestuur dit artikel ook. Vraagstelling in consultatie is naar mijn mening net verkeerd om. NBA had moeten stellen dat jaarverslag van micro onderneming niet onder de standaard 4410 valt en aan leden vragen of zij hier bezwaar tegen hebben. Politiek, ondernemers en de kleine accountantskantoren willen minder in plaats van meer regelgeving.

Geert Dreschler

Helemaal eens met het artikel van de Commissie MKB. Fijn om te lezen dat de commissie opkomt voor de positie van de MKB kantoren. Helemaal in lijn met hoe ik er ook over denk.

Als de NBA haar leden werkzaam bij MKB kantoren serieus neemt dan trekt zij op basis van de consultatie dezelfde conclusie.

Toch zal het nodig zijn dat heel veel leden uit de samenstelpraktijk gebruik maken van het consultatierecht dus schroom niet en doe dat!

Rindert Veltman

Mooi om te lezen dat de commissie MKB doet wat haar betaamd, de stem van het kleine kantoor in het MKB segment laten klinken. Klasse!

Daarnaast helemaal eens met de oproep om reactie te geven. Maak er gebruik van! Wat je ook vind.

Van Balen

Het voorstel van de NBA kun je vergelijken met 'de grenzen in Europa gaan open maar Nederland besluit dat aan de grens mensen toch hun paspoort moeten laten zien aan een douane beambte.
Consultatie in deze is een vorm van schijntransparantie. De NBA doet er goed aan haar weloverwogen voorstel terug te trekken en zich te conformeren naar de reeds aangenomen wetswijziging die op democratische wijze tot stand is gekomen. Op een consultatieverzoek wordt niet of nauwelijks gereageerd en derhalve niet representatief.
Als de NBA maandag haar voorstel terugtrekt kunnen kantoren hun beleid en werkwijze voor 2016 vaststellen. Leden zolang in onzekerheid laten zitten zodat voorbereiding haast niet mogelijk is, is verwijtbaar handelen.
Denk ook aan alle partijen die handboeken, werkprogramma's etc aan het schrijven/voorbereiden zijn.
De houding van de NBA wordt zeker door de samenstel accountants ervaren als AA-tje pesten.
Dat moet je toch niet willen !

Alexander

Ik hoop van harte dat het NBA-bestuur de Commissie MKB serieus neemt. Helder en duidelijk verwoord! +1

Herman van Breukelen

Mooi opgeschreven en helemaal mee eens!

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.