Opinie 13 augustus 2014

Recept voor een voedzame maaltijd

De zomer vordert en inmiddels krijgen we vragen over de voortgang van het rapport over de toekomst van ons beroep.

Huub Wieleman en Marie-Pauline Lauret

Wanneer kunnen we het rapport verwachten? Is het nu van de werkgroep of van de stuurgroep? Hebben we nog gelegenheid tot inspraak? En zijn de aanbevelingen vooral voor de politieke bühne of raken ze de kern van het beroep?

Zoals het er nu naar uitziet voorzien we de publicatie van het rapport in de laatste week van september. We zullen het rapport dan - als product van de werkgroep met de steun van de stuurgroep - breed aan de samenleving aanbieden. Dat is het moment waarop het publieke debat start, en waar iedereen - beroepsbeoefenaren, belanghebbende organisaties, politici - op gelijke wijze geïnformeerd aan kan deelnemen.

De exacte publicatiedatum is nog niet bekend en we sluiten niet uit dat de publicatie zelfs op een later tijdstip moet plaatsvinden. Dit heeft te maken met het verzoek van de Tweede Kamer om onze voorstellen tegelijk met het rapport van de AFM te publiceren en hen daarover te informeren. De exacte publicatiedatum hangt dus mede samen met de totstandkoming van het AFM-rapport en wordt dan ook bepaald in overleg met de AFM en het ministerie van Financiën.

Hoewel sommige bloggers van mening zijn dat het rapport eigenlijk al gereed had kunnen zijn - alles is immers al vele malen gezegd en geschreven - is de werkelijkheid wat ons betreft minder simpel. Sterker, we zullen de komende weken hard nodig hebben. Want het gaat niet alleen om het schetsen van een toekomstbeeld van het beroep, het gaat ook om het daadwerkelijk uitvoering kunnen geven aan dat toekomstbeeld. Naast het formuleren van voorstellen en maatregelen moeten we dus ook concreet aangeven hoe vervolgstappen eruit zien en verantwoordelijkheden toewijzen.

En daarmee komen we op de vraag: wie is nu waarvoor verantwoordelijk en wie beslist er uiteindelijk over wat? Zoals gezegd, het rapport is een product van de werkgroep, ondersteund door de stuurgroep. Gezien de samenstelling van beide mag je voldoende draagvlak in de sector verwachten voor de gepresenteerde voorstellen. Maar uiteindelijk moeten de voorstellen daadwerkelijk worden ingevoerd door degenen die formeel verantwoordelijk zijn: de kantoorbesturen waar het hun eigen organisatie en cultuur betreft, de beroepsorganisatie waar het gaat om regelgeving en het collectieve belang, de politiek waar wetgeving aan de orde is.

Het is belangrijk dat we als sector - kantoren, beroepsbeoefenaren en beroepsorganisatie - onze volledige verantwoordelijkheid nemen. Alleen dan zullen we eventuele wettelijke maatregelen van de politiek tot een minimum kunnen beperken. Dit vergt niet alleen effectieve voorstellen, maar ook een intensief debat en zorgvuldige besluitvorming. Na publicatie van het rapport zullen we de gelegenheid creëren voor dat debat. Daarna volgt een fase van besluitvorming die voor de beroepsorganisatie verloopt via bestuur en ledenvergadering, en voor kantoren via bestuur en partners. De resultaten komen uiteindelijk vast te liggen in besluiten, regelgeving of (private) convenanten. Maar voorlopig is het nog niet zo ver en richten werkgroep en stuurgroep zich vooralsnog op toetsen en verdiepen van de voorstellen.

Dat proces zal zich de komende weken zeker niet in alle beslotenheid voltrekken. Want er zijn nog dilemma's te beslechten waarbij de inbreng van derden nuttig en nodig is. Om er maar één te noemen: is het positief of juist negatief voor de kwaliteit binnen een kantoor als de bestuurders niet actief betrokken zijn bij de uitvoering van jaarrekening controles maar zich fulltime richten op bestuurstaken? Zo zijn er ook de nodige dilemma's op het terrein van kwaliteit, beloningen, cultuur en communicatie. Een aantal van deze dilemma's zullen we de komende weken voorleggen aan stakeholders, maar ook aan de lezers van deze site.

Volgende week bespreken werk- en stuurgroep gezamenlijk een eerste analyse en de richting van de voorstellen. In de weken daarna doorlopen we het proces zoals we hiervoor hebben geschetst. Als alles volgens planning verloopt doen we vanaf half september de deur tijdelijk dicht. Dan vindt de feitelijke eindredactie plaats en worden de puntjes op de i gezet. Waarna we, naar verwachting twee weken later, in plaats van de oorspronkelijk hete soep van de politiek een voedzame maaltijd hopen te serveren.

Huub Wieleman, voorzitter stuurgroep en Marie-Pauline Lauret, voorzitter werkgroep