Opinie 13 juni 2014

Dashboards als commodity

Het aanbod van dashboards door accountants neemt een grote vlucht. Elk zichzelf respecterend kantoor heeft inmiddels wel een dashboard-oplossing in zijn dienstenpakket. Of het nu gaat om Commandi, Ezora, QlikView of Zippy, stuk voor stuk zijn het doorontwikkelde pakketten waar elk kantoor snel op kan inhaken.

Maar net als het portaal, de online boekhouding of scan- en herkensystemen, heeft het dashboard de accountancywereld niet op zijn kop gezet. De echt verandering blijft nog altijd uit.

Is dit het dan? Gaat het hier bij blijven? Kunnen we weer rustig achteroverleunen als we eenmaal een dashboard aanbieden aan onze klanten?

Nee, natuurlijk niet.

Het gaat niet alleen om de software. Belangrijk is wat je er vervolgens mee doet. Een dashboard helpt de accountant om zich een andere manier van (proces)denken eigen te maken. Met een goed ingericht dashboard, struikel je bovendien over de vele extra advieskansen.

Allemaal prima natuurlijk, maar dit is bij lange na nog niet het eindpunt.

De accountant bevindt zich op een knooppunt waar hij de beschikking heeft over veel van het dataverkeer van zijn klanten. Als je alleen al kijkt naar de hoeveelheid informatie die je kunt halen uit een standaard export als de auditfile, komen vanzelf de ideeën naar boven wat je nog meer met de data van de klant zou kunnen doen. Helemaal als je ook de operationele data hierbij zou betrekken.

Eén van de technieken die hier wel eens een belangrijke rol bij zou kunnen (gaan) spelen is machine learning. Machine learning houdt zich bezig met het ontwikkelen van algoritmes en technieken waarmee computers kunnen leren. Computers worden steeds slimmer en optimaliseren het werk van de gebruiker.

Machine learning is niet nieuw, in de jaren zestig van de vorige eeuw werd hier al over geschreven. De toenemende digitalisering zorgt echter voor een vliegwiel en de ontwikkelingen volgen elkaar snel op. Moest je eerder nog een statisticus of techneut zijn om machine learning te kunnen toepassen, tegenwoordig zijn er heel gebruikersvriendelijke pakketten op de markt die het voor iedereen mogelijk maakt om met deze techniek aan de slag te gaan. Sommige zelfs open source (zoals het programma Weka).

Organisaties als Google, Microsoft en Facebook zetten machine learning-technieken al op grote schaal in, maar de mogelijkheden voor de accountant liggen ook heel dicht aan de oppervlakte. Denk bijvoorbeeld aan het automatisch signaleren van (fiscale) advieskansen of geprogrammeerde controles rondom de integriteit van data. Continuous assurance ligt op de loer.

De voordelen van het toepassen van machine learning bij het proces van het opstellen van verantwoordingsinformatie (zoals een jaarrekening) zijn ook heel goed voor te stellen.

Misschien is dit wel een disruptive technology die de accountancy echt gaat veranderen. Misschien ook niet. Het biedt in ieder geval veel nieuwe kansen en mogelijkheden voor de toekomst.

Deze bijdrage is ook als column geplaatst in het juninummer van Accountant.