Het is maar de vraag of een scherp verdienmodel de oorzaak is van de problemen binnen de accountancy.
Volgens PvdA-Kamerlid Henk Nijboer zou de accountant voornamelijk gericht zijn op de verwerving van rijkdom ten koste van de uitvoering van hun publieke taak. In onder meer deze krant is door collega's en andere commentatoren in dat verband het verdienmodel van accountants aan de kaak gesteld waarin gezellen voor het topinkomen van de partner werken in de hoop zelf ooit partner te worden. Zo sprak adjunct-directeur van de VEB Errol Keyner onlangs zelfs van een 'agressief verdienmodel'.
Terwijl het verdienmodel op 'logische' gronden wordt afgeserveerd, bestaat er geen enkele empirische onderbouwing voor de these. In de eerste plaats zien we dat lang niet alle kantoren problemen hebben, terwijl de meeste verdienmodellen niet wezenlijk van elkaar verschillen. Er zijn letterlijk tienduizenden bedrijven in de wereld met een scherp verdienmodel, waarvan de leden niet over de schreef gaan - dat is een kwestie van afstemming tussen hoe men zijn medewerkers benoemt, instrueert, volgt op hun handelen en daarin grenzen stelt. Het gaat fout gaat als bedrijven die afstemming niet bereiken. Evengoed weten we dat als het verdienmodel geen tanden heeft, het bedrijf binnen de kortste keren door concurrenten wordt weggevaagd. De recentelijk bekend geworden schandalen geven aan dat te veel accountantsorganisaties er onvoldoende op zijn ingericht om verkeerd handelen te voorkomen. We weten niet of het aan het verdienmodel ligt. Toch is dat de aanname van velen waaronder Nijboer.
Nijboer meent nu de oplossing te hebben gevonden door het inkomen van de accountant te normeren. Maar wat zou daarvan het gevolg zijn?
Partners zijn niet alleen gewild binnen hun maatschap maar ook daarbuiten. We zien heel dure partners ook hun weg naar het bedrijfsleven vinden. Laten we Jos Nijhuis nemen die in 2013 bij Schiphol een vast salaris ontving van € 384.711. In het voorstel van Nijboer mag een partner nog maximaal € 170.000 verdienen, de balkenendenorm. Wat zal een partner doen die net als Nijhuis € 384.711 kan verdienen in het bedrijfsleven? Juist, die zal geneigd zijn voor het bedrijfsleven te kiezen.
Nu komt het lastige punt: alle partners die in de markt meer dan € 170.000 waard zijn, zullen deze neiging vertonen. Wat we derhalve zullen aanschouwen, is dat accountants met de grootste verdiencapaciteit de maatschappen zullen verlaten. Het is toch niet geheel onredelijk om aan te nemen dat accountants met de grootste verdiencapaciteit ook de meest getalenteerde accountants zijn.
Het effect zal dus zijn dat accountants heel erg hun best zullen doen tot ze € 170.000 waard zijn om dan het kantoor te verlaten. Waar nu een accountant met een marktwaarde van € 350.000 binnen het kantoor kan worden gehouden, zal hij onder het balkenenderegime een baan buiten de accountancy vinden. De gemiddelde kwaliteit van de kantoren zal met de normering van het inkomen daarom geen positieve maar juist een negatieve impuls krijgen.
Ik verwijs u graag naar het empirische werk van Brian Cadman (University of Utah) en Gavin Cassar (Insead) om u van mijn these te overtuigen: succesvolle voetbalcoaches die geen verdere salarisverhoging kunnen uitonderhandelen gaan naar de beter betalende clubs!
Ik zie niet in waarom we een evident slechte maatregel zouden treffen als antwoord op een onbewezen stelling. Maar ja, wellicht dat het politiek-sociale sentiment sterker is dan de feiten. We zullen het zien, tijdens het debat over het accountantsberoep vandaag van de Tweede Kamer met de minister van Financiën.
Deze bijdrage is geplaatst in het Financieele Dagblad van 14 mei 2014.
Bij uw eerste reactie op deze site vragen wij om een bevestiging.
Er is een bevestigingsmail naar het door u opgegeven e-mailadres gestuurd.
vanus
Jan, Heldere reactie en breed uiteen gezet. Maar als het talent gaat waar nieuwe ontwikkelingen zijn, waar zijn dan de ontwikkelingen binnen accountancy. Zie voorts mijn commentaar aan Marcel aan de vooravond van zijn spreekbeurt op de carrièrebeurs. Hoeveel uitdagingen heeft de accountancy? Ik denk teveel om op te noemen. Maar als de beroepsgroep echt af wil van het dalende imago moet het roer om. Cliché? Ja en nee waarschijnlijk. Wie is er echt gebaat bij een sterke verandering van de cultuur, maar misschien veel interessanter, wie niet? Gebaat zal de accountant zijn die écht wil, de accountant die weet dat hij/zij niet mee kan komen zal de mogelijke echte ontwikkelingen waarschijnlijk niet omarmen, want die haakt mogelijk af in de wereld van de echte elite, ... dat is in de wereld van de accountancy nog altijd de RA. De discussie van prijs/kwaliteit ( ... het prijsspook ... ) loopt al vele jaren, ... en uiteraard niet alleen in de wereld van de accountancy. Dat er een verschuiving is van Harvard naar de Silcon Valley is blijkbaar een feit. Wellicht veroorzaakt door het positieve economische innovatieve macro-effect en het afnemende imago van de accountancy. Wie wil in verband gebracht worden met een beroepsgroep waar men het niet altijd op orde heeft, gepaard gaand met vele claims, faillissementen en/of complexe reddingsoperaties. Wat de literatuur schrijft en de profeten op papier vinden is mooi, ik houd vast aan de feitelijke omstandigheden. Het is mooi als Nederland zich zo maar zou kunnen onderscheiden van anderen. Een nobele gedachte en een mooi streven, nu nog de uitvoering. Op naar de 28e dan maar.
Jan Bouwens
AT: Linda Rutkens U bent geen naïeveling, het punt is dat we te maken hebben met de zoektocht naar talent, mensen die veel/weinig willen werken, en persoonlijkheden. Als we wereldwijd kijken dan zien we binnen de B4 dat accountants inkomens hebben die beginnen bij het salaris dat we in Nederland aantreffen. Nederlandse partners in de B4 verdienen minder dan de partnerinkomens die we aantreffen in de USA en the UK. Dat laatste zou met schaarste vandoen kunnen hebben (weten we niet zeker!). Ik vertelde van de column die u las in de USA, en ik heb nog niemand gesproken die het een goed idee zou vinden een cap te zetten op het inkomen van partners. De enige die dat het wel ziet zitten om inkomen te beperken is Max Bazerman, maar dan spreken we al over een miljoeneninkomen. Hij wil op een bepaald moment elke $ wegbelasten. De vraag is en blijft, hoe trekken we voldoende mensen aan met de juiste kwaliteit? Voor de B4 is dat nog steeds het hoge inkomen waar iedere medewerker kans op maakt. Is dat zaligmakend voor alle B4 novices? Nee want er vertrekken heel veel novices, sommigen omdat ze niet de kwaliteiten hebben, anderen omdat zijnde lengte van de werkweek onaantrekkelijk vinden. Is dat een goed systeem? Tja, als econonoom ben ik geneigd de data te volgen. Als er een beter systeem is, komt dat bovendrijven.
Linda Rutkens
AT:Jan Wietsma, bedankt voor jouw input in deze discussie. Want dat was wat ik nog erg miste. Zijn we werkelijk zo laag gezakt dat ons hoogste doel is geworden om een zo hoog mogelijk salaris te verdienen? Zijn echt alle (mogelijk) getalenteerde accountants geneigd om te vertrekken uit de accountancy als ze 'maar' EUR 170k mogen verdienen? Ik weet ook helemaal niet of dat een of de oplossing is, maar ik schrik wel een beetje als het echt zo zou zijn dat we als accountants alleen maar werken om heel veel geld te verdienen. Er is toch aub meer in de wereld... Maar misschien ben ik een naieveling en een typische vrouw?
Jan Bouwens
AT:Vanus Waarom is het talent beperkt? In alle sectoren is het moeilijk goede mensen te krijgen. Daarin is de accountancysector niet verschillend van andere sectoren. Op Harvard was voor de financiele crisis de financiele sector de grootafnemer, nu is dat Silicon Valley. Talent gaat daar waar nieuwe ontwikkelingen en gaande zijn. Er zijn prachtige ontwikkelingen die de accountancy-sector kan vormgeven. Had Pieter de Kok het niet over de kansen voor Big data? Of mag dat niet omdat advisory niet langer tot de kern van het bedrijf behoort? Nederland zou zich zelfs kunnen onderscheiden door innovaties op het gebied van accountancy te realiseren. Net als technische universiteiten samen met technische universiteiten nieuwe producten ontwikkelt zouden accountancydepartementen dit kunnen met kantoren. Denk bijvoorbeeld aan verslaggeving rondom CSR of over de vraag welke nonfincials informatief zijn (en welke niet) om op basis daarvan met een gericht product te komen omtrent integrated reporting. Ik zie met andere woorden veel meer in een vernieuwingsimpuls binnen de de sector om deze aantrekkelijk te maken dan in het opzoeken van een kantoor dat kennelijk geen fouten maakt om hun structuur dan aan alle andere kantoren op ted dringen. Als je relations contracts theory goed doorneemt dan zul je snel concluderen dat dit een illusie is. Nieuw moeten komen van het product/dienst niet van een bedrijfsstructuur die toevallig voor één kantoor werkt! Om mijn punt nader the illustreren neem ik je even mee in de geschiedenis. Abram Mey schreef in 1966 in Abacus*: Limperg was not satisfied that the auditor's work should be limited to tests of the books of account, or to the practices suggested in books such as those of Dicksee and Pixiey. He believed that the auditor should satisfy himself that the balance sheet and income account showed the real financial position and real results of the audited firm. Every asset, liability, revenue, cost and inefficiency was to be represented both in physical quantities and money values. The equality of inputs and outputs was the backbone of the auditor's working programme, as he saw it. We kunnen in de geest van Limperg nog heel veel meer doen nu zo veel meer data beschikbaar is. Gaan we daartoe over? Limperg kwam met de leer van het gewekte vertrouwen. Dat vertrouwen heeft schade opgelopen. We kunnen dit vertrouwen herstellen als we ons weer gaan richten op wat Limperg reeds voorschreef! *ABRAM MEY, Theodore Limperg and his Theory of Values and Costs, Abacus, September 1966.
vanus
Jan, ... talent is beperkt en schaarste drijft de prijs op ... Waarom is het talent beperkt? Wellicht omdat de animo van het beroep de laatste jaren is getemperd. Dat wordt mogelijk versterkt door de minder fraaie dossiers en de transparantie in deze uit de diverse media, ... vergeet graat niet dit platform, ... met de nodige aanjagers om het imago van het beroep neerwaarts bij te stellen. Eerder heb ik geschreven dat de minder fraaie dossiers, veelal vanuit 1 van de BIG4, minder de aandacht moeten krijgen, zie voorts de input van Pieter de Kok, die van mening was dat KPMG wel genoeg aandacht had gehad. Tijd voor positieve signalen. Neem bijvoorbeeld de columns van Pieter de Kok, Arnout van Kempen en graag de laatste van Marc van Hilvoorde. Dingdong, ligt de kracht in eenvoud met positieve impulsen, ... of toch net niet. Gertjan, Wat is de naam van het kantoor wat het blijkbaar beter doet dan de BIG4? Of is informeren naar een naam niet gepast, daar waar de namen van de BIG4 regelmatig de revue passeren? Laatst las ik commentaar van iemand die op de bal wil spelen. De naam van de persoon is niet relevant. Wellicht kun je het aan de leiding van het kantoor voorleggen en informeren of het bezwaarlijk is.
Jan Bouwens
AT: Gertjan Stoker Ik ben het met u eens dat kwaliteit van binnenuit moet komen. De drijfveer moet zijn dat de accountant (partner of geen partner, onder of boven Balkenende) goed werk wil leveren. De vraag is hoe we ervoor zorgen dat we voldoende getlenteerde accountants in het beroep trekken. Het aantal mensen met dat talent is beperkt en de vraag is groot. Schaarste drijft de prijs op. Een van de middelen om de tatale prijs in de hand te houden daartoe is de tournaments die vele kantoren organiseren. Hierbij stel je een heel hoge goed betalende positie (partner) in het vooruitzicht dat de hele groep hard doet werken omdat iedereen die positie wil bereiken. Zij die niet willen of kunnen vallen af (het is een snoeihard systeem). De organisatie van de tournament zorgt ervoor dat accountants een beroep kunnen kiezen dat ze interessant vinden en waarmee ze kans maken ook een hoog inkomen te realiseren. Accountancy concurreert met finance en andere gebieden om de beste mensen. Uw vaststelling aangaande de afslagen onderbouwt u met bevindingen binnen één kantoor. U vergeet in uw conclusie dat er ook sprake is van zelfselectie; mensen selecteren in zo’n kantoor waardoor er inderdaad sprake kan zijn van goede kwaliteit. Is dat de enige manier van organiseren? Waarschijnlijk niet. De reden van het success van het kapitalisme is nu juist dat we geen ONE_SIZE_FITS_ALL-structuren kennen. Hierdoor wordt het mogelijk gemaakt om mensen met verschillende behoeften, persoonlijkhedenen talenten op verschillende markten elkaar vinden. Zo zien we ook bedrijven waar iedereen eigenaar is. Is dat het beste model? Wel als dat zo was dan zagen we alleen maar bedrijven die op die wijze werden georganiseerd
Gertjan Stoker
Tsja, een kop boven een artikel met een stelling waar je gelijk kwaad van wordt roept natuurlijk vele en uiteenlopende reacties op. In de opbouw van het (BIG4) accountantskantoor is het zo dat alleen de partners boven de balkennorm zitten, de rest eronder. Waarom verdienen de partners dan zoveel? Dat is een vraag die ik mijzelf ook regelmatig afvraag en afvroeg. Is het zo dat de partner waarde aan zijn klant toevoegt die die exorbitante beloning rechtvaardigt? Nu ik aan de andere kant van de tafel zit werd mijn toenmalige vermoeden helaas bevestigd, het antwoord is eensluidend NEEN. De partner verdient zoveel omdat hij het werk zo leveraged dat er geld overblijft. In plaats van dat te investeren in echte toegevoegde waarde voor de klant, zoals hulp bij het verbeteren van de processen van zijn klant zodat zijn klant meer geld kan gaan verdienen, zou dat een mooie rechtvaardiging zijn. Maar wat we in de pers zien zijn bewegingen in de richting van inkomensmaximalisaties van partners. Ik sprak laatst de leiding van een middelgroot accountantskantoor waarbij iedereen onder de balkenendenorm verdient, de kwaliteit ervan is beter dan de BIG4 blijkt uit onafhankelijke toetsing, het is zelf een selling argument naar hun klanten. Wij investeren in kwaliteit in plaats van in partnerinkomens... Ikzelf vind dat kwaliteit van binnen moet zitten, je moet als accountant maatschappelijk betrokken en geïnformeerd zijn. Als je nu nog zulke stellingen durft te poneren als in de kop van het artikel heb je de afgelopen vijf jaren verschillende afslagen gemist....
Jan Bouwens
AT: Johan Visser Dank voor je aanvulling. Ik kan helaas niet vaststellen of accountants in laagconjunctuur of afname business in het algemeen geen achteruitgang dulden. Ik moet dan af gaan op de waarnemingen die je deed. Als dit het systeem is, dan lijden de juniors onder de seniors op de momenten dat het slecht gaat met de omzet. Dat kan men zich permitteren totdat het te moeilijk wordt mensen te krijgen. Het zegt ook iets over de targets die worden gesteld dan wel over de vergoeding die men betaalt voor de realisatie van targets. Immers: variabele beloning= (Actual-Target) *vergoeding. Als de variabele beloning niet verandert, moet of de vergoeding omhoog of de target omlaag als de actual terugloopt. Interessant. We zien bij ‘gewone’ bedrijven wel terug dat een verschuiving plaatsvindt van financiele naar niet financiele maatstaven bij laagconjunctuur zodat de vergoedingen voor sommige managers minder hard geraakt worden door laagconjunctuur; ze worden nog steeds geraakt hoor, alleeen het effect wordt gedempt. Ik heb dat echter nog nooit systematisch (voor iedereen) zien gebeuren. We zien ook in de pratijk dat de winstpool kleiner wordt en dus ook de uitkering. Nogmaals, als je beschrijving voor alle partners geldt (alleen maar een weg omhoog) dan kan dat bij teruglopende inkomsten alleen maar als de lagere medewerkers hieronder lijden, immers ook de winst valt de partners toe. Lijkt me een interssant onderzoeksobject! Wat we wel in bedrijven tegenkomen, is dat er geen pardon is voor terugloop in prestaties. Zo zien we targets wel aangescherpt worden maar niet slapper worden. In dat geval moeten managers op zoek naar alternative inkomsten als men in een sector een terugval ziet. Dat kan binnen de accountancy natuurlijk ook: pushen voor aanvullende omzet. Hoe dan ook als omzetterugloop alleen op de medewerker wordt verhaald en de partner niet raakt, dan gedraagt de sector zich atypisch. Maar los van deze bespiegeling kan een partner nog steeds voor een lager inkomen kiezen. Ook het soort werk wordt immers gewaardeerd. Bij Accountants in business kwamen de afgelopen jaren mensen tegen die best een deel van hun inkomen wilden opgeven. Misschien krijgen sommigen er op een bepaald moment genoeg van om de verantwoordelijkheid van partner te nemen
vanus
Meerdere keren door mij aangegeven dat kwaliteit zal het nooit winnen van het geld, idem de verbazing gemeld dat het minimaal merkwaardig is dat het reconstrueren van het verleden voor een aantal accountants een lastige taak is, ondanks de jarenlange opleiding. Ik denk niet dat een verhoging van de beloning voor de verrichte prestatie zal leiden tot betere kwaliteit. Visies daar omtrent en bevindingen van wetenschappers zijn mooi en zullen op basis van diverse modellen ongetwijfeld verdedigbaar zijn. De verleiding zal er altijd zijn om naar het bedrijfsleven te vertrekken. Imtech schijnt in trek te zijn. Naar ik lees betaald Schiphol ook niet verkeerd. De huidige baas van Schiphol had voorheen een baan in de politiek, met daaraan de bekende norm als maximale beloning voor verrichte arbeid. War zal zijn vergoeding op dit moment zijn? De link naar de voetbaltrainer is er 1 van vele, met het grote verschil, ik benoem het maar weer : De te verwachte prestaties van de trainer zijn gericht naar de toekomst, met vele onzekerheden op het pad, daar waar de accountant de ogenschijnlijk eenvoudige taak heeft correct in kaart te brengen wat reeds heeft afgespeeld. Een toelichting in het verslag richting de toekomst lijkt mij zeer lastig, vanwege de eenvoud dat de toekomst zich niet laat voorspellen. De leegstand van een deel van het hoofdkantoor was, naar ik aanneem, destijds ook niet voorzien door de top van KPMG. Kwaliteit is en blijft schaars. -
Johan Visser
Beste Jan, Theoretisch klopt je verhaal over vast en variabel belonen. In de dagelijkse praktijk speelt echter de machtsvraag een hoofdrol. Laat ik mij beperken tot de gang van zaken in het Openbaar Beroep . Als het personeel schaars is , oftewel in hoogconjunctuur, dan is de onderhandelingspositie van het personeel sterk. Overstappen naar een nieuwe werkgever loont dan vaak meer dan de moeite. Dreigen met vertrek helpt ook maar wordt gemitigeerd door de angst van de werkgever dat als hij een werknemer fors meer betaalt er dan in no time nog 20 man aan zijn buro staan. In een Accountantskantoor is het nl heel simpel om er achter te komen wat goed vergelijkbare collega,s verdienen. Gewoon een kwestie van opletten wat het uurtarief van de collega is. Kwestie van simpelweg delen door de kantoorfaktor en je weet het maandsalaris. Hoef je echt niet voor doorgeleerd te hebben. In laagconjunctuur is de werkgever weer echt de baas en neemt dan niet zelden revanche. Uiterst bescheiden loonsverhogingen, if any, bonussen die toch al beperkt waren worden fors lager of gewoon niet meer gegeven en je dwingt ook de studerenden tot zomerschool etc. Om maar te zwijgen over stageaires die blij mogen zijn met een fooi maar wel voor een aardig tarief worden doorberekend. Want in de meest kapitalistische sector van de samenleving, waar er een eenheid is tussen management en eigendom, gaat het simpelweg om de knikkers. En een ieder die wat anders beweert is of hoogst naief of probeert met semi intelligente prietpraat zijn positie te beschermen. Anders gezegd het beleid van verreweg de meeste maatschappen, klein en groot, valt in een zin samen te vatten. Die zin luidt : het mateninkomen mag niet omlaag en de rest van het beleid is hiervan een afgeleide. In hoogconjunctuur heb ik van mijn vriend Wim geleerd, oud direkteur HR van een Big4, dient de zin aangepast te worden met de woorden : het mateninkomen moet omhoog etc Het streven naar winstmaximalisatie is zeer dominant in de wereld van de zakelijke dienstverlening. Dat hoeft (!) nog niet problematisch te zijn als de professionals gewoon hun werk uitstekend doen. Want goed geld verdienen kan prima hand in hand gaan met het leveren van topkwaliteit. Maar daar zit hem bij het Openbaar Beroep nu gewoon de kneep. Er wordt vergeleken met vele bedrijfstakken uitstekend betaalt maar men levert keer op keer ondermaatse prestaties die anderen schaden. En dat moest niet mogen. Daarom ben ik ook gecharmeerd van jouw suggesties om falende kantoren en individuele RA,s bij de les te houden. Pak de falende of nog erger bewust met cliënten samenspannende RA,s of kantoren aan waar het het meest zeer doet nl in hun portemonnee. Echt stevige boetes van de AFM zullen wonderen doen! Lang geleden heb ik als manager van een derdegeldstroom instituut aan de VU al geleerd dat ook hele knappe wetenschappers zich van tijd tot tijd proberen te onttrekken aan( in goed overleg) gemaakte afspraken. Het simpelweg niet meer tekenen van hun declaraties was voldoende om hen weer in het afgesproken gareel te krijgen. Als ook knappe wetenschappers al bij kleine bedragen zich weer normaal gaan gedragen dan is er voor professionals als RA,s nog hoop. Maar dan moet je wel bazen hebben die zelf het goede voorbeeld geven en die bereid zijn om de strijd aan te gaan met collega,s die om wat voor reden dan ook niet de strikt noodzakelijke kwaliteit leveren. De grote vraag is of er voldoende van dit soort bazen (V/M) voor handen zijn. Een tip: iedere bestuursvoorzitter die meer wil verdienen dan zijn collega maten is volstrekt ongeschikt. Want bij het beoordelen van collega,s mag je zelfs niet de schijn tegen hebben. In het huidige systeem is een slechte beoordeling met negatieve consequenties voor de beoordeelde goed voor de portemonnee van de beoordelaar! Over pervers gesproken!
Jan Bouwens
AT:Johan Visser Bedankt voor de cijfers. De cijfers weerleggen mijn punt inzake de werking van de arbeidsmarkt geenszins. Inkomen bestaat uit twee componenten: een vast en een variabel deel. Naarmate een groter deel variabel is, neemt de persoon in kwestie meer risico inzake het inkomen. Dat risico slaat dan weer terug op het vaste deel (hogere eis). De onderneming komt tot de compensatiemix door een afweging te maken tussen de hoogte van het vaste salaris en het variabele deel. Men maakt dus de afweging tussen, wat levert het op voor ons bedrijf als ik meer inkomen variabel maak (en dus meer vast salaris en meer variable inkomen moet gaan betalen) en het betalen van alleen een vast salaris (waar de manager wellicht zijn doelen niet haalt, maar toch het vaste salaris int). Hierdoor is het heel wel mogelijk (sterker dit is een empirisch feit beschreven in vele sectoren) dat een accountant genoegen neemt met met 200.000 euro vast, terwijl deze inclusief het variabele deel 240.000 verdiende binnen de maatschap. Die 200.000 is het bedrag dat hij eist wanneer hij een vast salaris krijgt, de 240.000 is wat hij eist als hij ook variabel wordt beloond; bij de 240 loopt hij het risico dat zijn salaris ook op 160.000 Euro. Een lager risico leidt ertoe dat een lager total inkomen kan volstaan (net als rente, meer (minder) risico, meer (minder) rente. Nijhuis heeft inderdaad een financiële veer gelaten toen hij PWC verliet. Met ingang van dit jaar geldt een cap van 400.000 op zijn Schipholsalaris
nieuwe_generatie
Graag wil ik de lezers van dit forum mijn excuses aanbieden voor de misschien directe en weinig concrete toon in mijn berichten. Dit past niet op een forum als deze. Ik weet ook niet waarom ik nu op eens “zeg wat ik zie” zonder er doekjes om heen te wikkelen. Waarschijnlijk komt het door de verplichte cursus “zeg wat je ziet” die je moet volgens als accountant. Of was het de bedoeling dat we dit alleen doen bij onze klanten................Het is wel allemaal “soft” hoor...wat het zo niet “concreet” maakt. Net als het nieuwe product “soft controls” wat we nu massaal aan het verkopen zijn om dit “zelfde soort misstanden” bij onze clienten tegen te gaan. Grappig... Misschien is mijn echte naam wel “meneer Spiegel” Verder heb ik ervoor gekozen om anoniem te blijven, omdat ik denk dat het hierdoor makkelijker is om “ons“ accountants op blinde vlekken te wijzen. Een naam zou alleen maar afleiden.
nieuwe_generatie
AT: Jan Zonder visie of ideaal geen oplossing..alleen maar meer regels...en wachten op het volgende schandaal. Ach..nog een paar jaar dan zijn we met pensioen en dan is het ons probleem niet meer, denkt de een deel van de oude garde muv van de wereldverbeteraars
Jan Bouwens
AT: de nieuwe generatie Een van de zaken die communiceren moeilijk maakt op deze site is dat ik vaak niet weet met wie ik vandoen heb. Wie de Nieuwe generatie? Wie is Wim? Geen idee. Zij mogen mij naamloos ter verantwoording roepen. Ik zou natuurlijk onmoedig onder een andere naam kunnen antwoorden maar geloof niet dat zo'n keuze de geloofwaardigheid bevordert! Maar inhoudelijk, als simpele oplossingen voor handenen waren, dan waren deze reeds lang praktijk. Wat u neerzet is een ideaal, uw ideaal, het is geen oplossing! Wellicht kunt u ook met een oplossing komen die concreet uitvoerbaar is?
nieuwe_generatie
Als je echt wilt, is de oplossing simpel. Namelijk het afschaffen van het “eigen” winstoogmerk. Genoegen nemen met een maatschappelijk verantwoord salaris en het overige investeren in een duurzame maatschappij voor de volgende generatie. En nee, je hoeft niet bang te zijn dat accountants overlopen naar het bedrijfsleven. Laten we eerlijk zijn, zo gewild zijn deze “overbetaalde” boekhouders nou ook weer niet. Op een enkeling na misschien met een groot netwerk die het schopt tot een RvC functie.
Johan Visser
Het invoeren van een Balkenendenorm voor Accountants ter verbetering van de kwaliteit is inderdaad gebaseerd op een volstrekt onbewezen stelling. Maar dat Accountants , net zoals zeer veel anderen, dolgraag nog meer willen verdienen is simpelweg een empirisch feit. Als headhunter voor de sector heb ik 22 jaar niet anders meegemaakt. Het best bekeken onderdeel van deze site is niet voor niets, jaar in jaar uit, de info over de beloningen. Om het geheel wat in perspectief te zetten een paar feiten! Er zijn in Nederland 44.000 mensen die meer dan 150.000 Euro verdienen. Sinds de veelbekritiseerde belastingmaatregel van het kabinet weten we dit vrij exact. Op een beroepsbevolking van circa 6 miljoen werkenden is dit een vrij gering percentage waar ook Accountancy een royale bijdrage aan levert. Immers vennoten van kleine(re) en Big 4 kantoren zitten gemiddeld op 2 tot 4 ton bruto. En als ze nu niet allemaal een laag gebruikelijk loon hebben opgegeven dan moeten ook de kleine(re) en grote maatschappen hun bijdrage hebben geleverd. Dit geeft ook meteen aan dat het met het overstappen van die vennoten naar beter (?) betaalde banen in het bedrijfsleven wel mee zal vallen. De in dit artikel genoemde Jos Nijhuis verdiende bij PWC aanmerkelijk meer dan bij Schiphol. Ik weet niet wat de Top 200 CFO,s gemiddeld in het bedrijfsleven verdienen maar het zou me verbazen als deze Top 200 gemiddeld ruim boven het gemiddelde van de Big 4, 4 ton, zou liggen. En zelfs al zou dit zo zijn dan moet iedere vennoot van een Big 4 kantoor zich heel goed realiseren dat het rekenkundig 4 keer zo moeilijk is om Top 200 CFO te worden dan Vennoot bij een Big4. Er zijn immers circa 800 vennoten bij de Big4 en er is maar een Top 200 Als headhunter heb ik het tot 2010 echt zeer regelmatig meegemaakt dat Big4 vennoten dolgraag weg wilden maar dat hun inkomen een onneembare barriere betekende voor een overstap. Ook senior managers en directors konden niet zo maar een overstap maken . Kortom RA,s bij de grote 4 verdienen meer dan uitstekend ondanks het feit dat ze organisatorisch ongelooflijk zwak acteren. Maar dat krijg je als op zich slimme mensen als Accountants denken je als RA ook automatisch een goede organisator bent. Overigens zij als troost opgemerkt dat professionals in zijn algemeenheid deze simpele denkfout maken. En dat kost ze veel geld en heel veel levensvreugde! Dit gezegd hebbende heeft Jan volkomen gelijk als hij stelt dat inkomensbeperking en kwaliteitsverbetering helemaal niet hand in hand hoeven te gaan. Kwaliteit heeft te maken met intrinsieke motivatie en weinig met geld. Accountants en andere professionals mogen prima inkomens ontvangen, en de heel getalenteerde zelfs een beetje meer, maar op voorwaarde dat ze hun professie op nivo beoefenen. En daar zit hem nu net de kneep. De rapporten van toezichthouders wereldwijd en van de AFM in Nederland geven aan dat er iets grondig mis is. En dat vraagt om krachtdadig ingrijpen! Intrekken van vergunningen bijv. Draconische boetes voor maatschappen cq NV,s en voor individuele Accountants die willend en wetens solistisch in de fout gaan kunnen ook helpen. Want de huidige stand van zaken roept om krachtdadig ingrijpen. Hopelijk krijgt de sector nog tijd om de grote schoonmaak te voltooien. Als dit niet zo is is dat ongelooflijk jammer en zullen veel goedwillende en bekwame RA,s worden getroffen. Maar als een paal boven water staat dat het Beroep zelf veel te laat tot bezinning is gekomen. Dus als de politiek domme maatregelen neemt wees dan eerst en vooral boos op uzelf!
Arnout van Kempen
Accountants moeten hun eigen geschiedenis eens in de gaten houden. De openbaar accountant dankt zijn positie niet aan de wetgever, maar aan de toegevoegde waarde die hij levert voor verantwoordingsplichtigen, door het vergroten van het vertrouwen van degenen aan wie verantwoording wordt afgelegd. Dat het beroep een halve eeuw nadat het ontstond een wettelijke regeling heeft gekregen, en er controleplicht bij wet is ingevoerd, betekent nog niet dat het beroep haar bestaan aan de wetgever heeft te denken. Het zou even zot zijn te beweren dat artsen hun bestaan aan de wetgever hebben te danken, enkel omdat het medische beroep inmiddels gereguleerd is. In tegendeel, het zijn juist dit soort fundamentele denkfouten die steeds maar weer de werkende oplossingen doen negeren, en de volstrekt onbruikbare oplossingen in beeld houden. Als accountants zelf al niet meer begrijpen voor wie ze werkelijk werken, en wat hun werkelijke toegevoegde waarde is, dan mag je weinig hoop koesteren over de kwaliteit van de zoveelste maatregel.
Jan Bouwens
AT:Jan Over de drijfveer hebben we geen verschil van mening. Maar hoe je de beste mensen ervoor krijgt is een andere zaak. Mensen beginnen hun carriere en dat kan bij een accountantskantoor zijn of bij een belastingdienst. Waarom? Wellicht omdat ze zulk werk interessant vinden. Binnen de accountancy creëer je ook opties, namelijk om elders te gaan werken, ook dat kan een drijfveer zijn om in de accountancy te gaan. De arbeidsmarkt voor de accountant ziet er anders uit dan voor degene die bij de belastingdienst werkt of bij de universiteit of op een school. Switchen van de accountancy naar de belasting kan ook. Swtchen van een ebdrijf naar de univesrietiet kan ook. Andersom blijkt een stuk ingewikkelder te zijn. Arbeidsmarkten zijn complex.
Jan Wietsma
Volgens mij zou de primaire drive voor een openbaar accountant het dienen van het maatschappelijk verkeer moeten zijn. Welk salaris daar mee verdient kan worden is dan minder relevant. Daarnaast dient de (openbaar) accountant te beseffen dat hij zijn positie te danken heeft aan de wetgever. Het is maar de vraag hoe de markt er uit zou zien als er geen wettelijke bescherming was. De discussie over de hoogte van salarissen speelt natuurlijk ook in de medische sector. Ken de nodige accountants op topposities bij de Belastingdienst die zitten daar vooral omdat ze de maatschappij willen dienen. Daarnaast is het maar de vraag of degene die een hoog salaris krijgt ook een toptalent is. Wellicht kan zo iemand zichzelf beter verkopen dan een ander.
René Vromans
Beste Jan, ook ik geloof niet dat invoering van de Balkenendenorm de kwaliteit op de korte termijn verhoogd. Mogelijk op de lange termijn wel als ook een breder publiek daaronder gaat vallen en getalenteerde accountants niet massaal kunnen overstappen naar het bedrijfsleven. Waar ik wel onvoorwaardelijk in geloof is: "Voorts is mijn voorstel om accountants zwaar te straffen gebaseerd op bevindingen die we in NY zagen toen diplomaten tot hun ontsteltenis moesten vaststellen dat hun baan in gevaar kwam als zij na foutparkeren hun bonnen niet betaalden. Het is naar analogie dat ik met mijn voorstel kom." Naast de baan die dan eindelijk echt in gevaar komt en hopelijk de kansen op lucratieve banen in het bedrijfsleven mogen wat mij betreft ook nog wat negatieve financiële prikkels worden ingevoerd. Zowel voor de betreffende accountants als het accountantskantoor waar zij voor werkte op het moment van de fout. Accountants zijn tenslotte ook maar mensen en die laatste willen nogal eens het algemeen belang uit het oog verliezen bij hun daden.
Jan Bouwens
AT: Martin Ik heb geen verstand van IGZ of de belastingdienst. Ik zal toch je vraag proberen te beantwoorden. Een collgea van me benaderde me met een soortgelijke vraag. In lijn met je redenering zei hij: "Ik zou graag de wetenschap als tegenvoorbeeld voor jouw argument willen geven. Academici kunnen in de business-praktijk waarschijnlijk ook meer salaris verdienen dan bij de universiteit. Zij maken de overstap echter niet omdat zij hart voor het vak van wetenschap hebben. Zou zo'n zelfselectie voor accountants ook niet kunnen werken?" Mijn antwoord: Het belangrijkste verschil is dat het werk dat accountants doen dichter aansluit bij wat het bedrijfsleven vraagt, dan ons werk. Dat alleen al drijft de salarissen omhoog. Dat wil zeggen: als wij wetenschappers ons werk goed doen, doen we geen werk dat managers doen. Om die reden is er dus beperkte emplooi voor wetenschappers binnen bedrijven. Ik weet niet of zo'n ervaringsaspect ook voor medewerkers van de belastingdienst geldt, maar acht het nniet uitgesloten. Daarnaast zijn wij ambtenaar, en belastingmedewerkers ook. Dat helpt ook niet echt op de arbeidsmarkt. En tot slot, terug naar de wetenschappers, we ziendat op de business schools een veel hoger salaris wordt betaald dan binnen de Nederlandse door de overheid gefinancierde universiteiten. Zien we niet ook dat zij succesvoller zijn dan wij op het gebied van wetenschappelijk onderzoek?
Martin
AT:Jan Wat ook zo mooi is, misschien moet de stelling wel omgedraaid worden inzake het verdienmodel. In navolging van IGZ en Belastingdient, daar ga je nl niet op in.....eveneens toezichthouders........ De kwaliteit van accountantscontrole is niet afhankelijk van het inkomen van een partner. We weten toch allemaal dat de partners maar deels betrokken zijn bij de hele controle......dat is geen geheim....de Senior Managers doen al het werk met hun assistenten....... Draai het dus maar eens om in plaats van een stelling dat het hoge inkomen van een partner niet perse de kwaliteit raakt van de accountantscontrole. Ik denk dat er meer dan voldoende toezichthouders te vinden zijn die het werk prima kunnen uitvoeren voor heel wat minder en daar vrede mee hebben. Als we dan ook een aantal andere zaken oppakken zoals het samenvoegen van bureau vaktechniek, complaince etc, dan zullen de kosten voor het maatschappelijk verkeer verder dalen, nog niet te spreken over het feit dat we geen issues meer hebben over onafhankelijkheid wat de maatschappij ook geld kost, dus scheiding advies en controle gewoon kijken naar andere toezichthoudende instanties als IGZ en Belastingdienst, en......etc etc etc Soms bekruipt mij een gevoel dat.......
Jan Bouwens
AT:Rene van Wingerden: Je stelt: “Als jouw oplossingen niet worden opgepakt, is het wellicht goed om na te denken waarom niet. Zodat ofwel die barrieres kunnen worden geslecht, of dat oplossingen worden bedacht waarvan wel te verwachten is dat die door de maatschappij worden opgepakt” Mijn bijdragen in de Nederlandse dagbladen vormen een poging om de maatschappij attent te maken op oplossingen. Voorts is mijn voorstel om accountants zwaar te straffen gebaseerd op bevindingen die we in NY zagen toen diplomaten tot hun onsteltenis moesten vaststellen dat hun baan in gevaar kwam als zij na foutparkeren hun bonnen niet betaalden. Het is naar analogie dat ik met mijn voorstel kom. Dat het niet voldoende is dat een beslissing in goed overleg tot stand komt is ook duidelijk. Het gaat erom dat het maatschappelijke effect van een beslissing werd overwogen. En al de beslissing negatief op de maatschappij uitwerkt, dan helpt het als die maatschappij heel hard terug slaat. Dat is door de econoom Gary Becker (December 2, 1930 – May 3, 2014) in theorie gesteld en op een groot aantal plaatsen empirisch getoetst. Nogmaals mijn schrijven vormt een poging beslissers en belanghebbenden van deze bevindingen op de hoogte te stellen in de hoop dat men er iets mee gaat doen.
Wim
AT:Martin En via sociale media als LinkedIn zouden deze nog eens vrij eenvoudig op grote schaal kunnen worden gevonden en benaderd.
Jan Bouwens
AT:Martin Ik praat zeker met senios en hoor het geluid niet zo sterk als je aangeeft. Maar ik ben de eerste om toe te geven dat we behoefte hebben aan onderzoek binnen kantoren. In dat opzicht houden kantoren al Jaren de luiken eensgezind gesloten. Tevens heb ik nergens beweerd dat het verdienmodel geen invloed heeft. Wat ik steeds heb volgehouden op basis van onderzoeksuitkomsten is dat we naar het verdienmodel en de andere elementen moeten kijken om te begrijpen waarom het fout gaat. Een eenzijdige blik op het verdienmodel verblindt. Ik wil graag opnieuw verwijzen naar het werk van Daniel Kahneman (Thinking, Fast and Slow) of van Edward Russo en Paul Schoemaker (Winning Decisions, getting it right the first time). Hierin zul je terugvinden dat we vasthoouden aan de eerste plausibele verklaring die we hebben en dat verklaring die het eerst voor de geest komt zich vestigt als de verklaring. Het is zeer moeilijk voor mesne om zich daarvan los te maken. Zelfs bewijs dat naar voren wordt gebracht dat hen tegenspreekt wordt niet geloofd. AT: Wim. Terecht stel je de eis dat je van wetenschappers mag verwachten dat ze zich baseren op vergaarde kennis. Het staat de wetenschapper ook vrij zich te baseren op een aanname als empirische kennis ontbreekt. Hij moet dat wel expliciet maken en dat deed ik!
Martin
Onderzoekers hoeven geen toegang te hebben hoor tot de kantoren, praat gewoon met oud partners en ex-medewerkers. Ook vandaag nog is er 1 criterium, omzet! Dat is nog niks veranderd. Hoorde zelfs laatst nog van een oud-collega (BIG 4) dat hij bij MT overleg van een Advisory afdeling zat en dat het maar over 1 ding, omzet en winst omhoog, elke week weer....medewerkers die niks meer op algemeen mochten boeken en als ze dat deden elk uurtje moesten verantwoorden, ook in de situatie dat als ze 50 directe uren hadden gemaakt en bijvoorbeeld 3 indirecte uren, dan kregen ze vragen over die 3 uurtjes.....die had je immers ook direct kunnen schrijven......praktijk van vandaag.........het is nog altijd niet op orde!
Rene van Wingerden
Jan, Dat theoretisch optimale oplossingen uiteindelijk niet de praktijk worden gebracht is ook in de wetenschap een bekend fenomeen (prisoner's dilemma, Pareto / Nash equilibrium, etc.) Een tijdje terug kwam bij een column van Marcel Pheijffer ook al aan de orde of harder straffen wel een panacee is. De affaire van het kantoorpand van KPMG was juist in 'goed overleg' tussen de betrokken partners tot stand gekomen. Dus ook niet echt een garantie om fouten te voorkomen. Als jouw oplossingen niet worden opgepakt, is het wellicht goed om na te denken waarom niet. Zodat ofwel die barrieres kunnen worden geslecht, of dat oplossingen worden bedacht waarvan wel te verwachten is dat die door de maatschappij worden opgepakt.
Martin
Accountants zijn toezichthouders, toch....? Ik stel dan voor dat we de medewerkers van IGZ ook €400,000 per jaar gaan geven, dan gaat de kwaliteit daar ook omhoog Idem voor belastingambtenaren, gooi omhoog die lonen, geen fraude meer volgens de heer Bouwens.... Klinkklare onzin als je het mij vraagt Praat eens met de groep Senior Managers op die kantoren, zitten allemaal in carrierefuik en willen maar 1 ding: VERTREKKEN! Als er zoveel vraag is naar al die "toppers" dan waren ze gisteren al vertrokken. Het wetenschappelijk bewijs lijkt mij uit een tijd dat alles anders was en dus niet meer representatief voor de huidige tijd.....
Jan Bouwens
AT:Frank Bedankt voor je reactie. Ik zou niet willen uitsluiten dat veel talenten inhoudelijk en commercieel zijn! De aanname die ik maak heeft de volgende achtergrond: iemand die een contract binnenhaalt (commercie) maar niet waarmaakt (inhoud) problemen krijgt. Maar ik heb hem niet empirisch kunnen toetsen helaas.Naar analogie, tegenwoordig moet je op een universiteit en een goed onderzoeker zijn en een goed docent, anders volgt er geen benoeming in vaste dienst naar 6 jaar. Helaas staan we altijd voor de gesloten deur als we onderzoek binnen de kantoren willen doen. Ik kan daarom mijn stelling niet hard maken, evengoed kun jij hem niet hard maken dat het alleen commercie was.
Wim
AT:Marcel Helemaal met je eens. AT:Jan Daarom is ook de Balkenende norm een veelvoud van het modale inkomen. Zodat het talent de waardering krijgt welke het verdiend. Sorry als je de opmerking te persoonlijk hebt opgevat. Helaas verwacht ik als burger dat als wetenschappers onderdeel gaan uitmaken van een debat zij dit doen met op feiten (van algemene bekendheid of uit wetenschappelijk onderzoek) gebaseerde argumenten, dat is wat hen onderscheid van politicie of andere belangenbehartigers.
Frank Felten
Beste Jan, Je stelling dat accountants met de grootste verdiencapaciteit ook het meest getalenteerde accountants zijn, is vermoedelijk wel correct, maar het is vraag op welk(e) terrein(en) zij het meest getalenteerd zijn. In veel gevallen gaat dat met name om commerciële talenten en niet zozeer om vaktechnische talenten. Of zij daarmee dan als de beste accountants gekenmerkt kunnen/mogen worden??
Jan Bouwens
AT:wim, Ik ga niet op persoonlijke kwalificaties in, wel op inhoudelijke. Er is een enorme hoeveelheid bewijs die erop duidt dat zij de veel inkomen ontvangen ook getalenteerd zijn. We weten ook dat het in sommige sectoren fout is gegaan: banken. Maar ik geef toe in mijn stuk dat het een aanname is, dus ik laat de lezer alle ruimte het oneens met me te zijn. Ik heb al jaren terug aangegeven dat de RvB niet de klant is maar de RvC, dus het lijkte erop dat we het op het eerste punt eens zijn.
Marcel Eikelenstam
Jan, Ik ben het met jouw oplossingen eens, maar neem met jou waar dat ze helaas niet uitgevoerd worden. In mijn ogen is het accountantsvak een ambacht, waarin omzet- en winstdruk de afgelopen 15 jaar wel een erg grote rol zijn gaan spelen. Vermoedelijk zullen door de invoering van de Balkenende norm voor openbaar accountants een aantal zeer getalenteerde partners vertrekken. Dat zou jammer zijn. Aan de andere kant, verwacht ik ook veel goeds van deze maatregel. Als het inkomen van openbaar accountants wordt gemaximeerd, verwacht ik dat dit de accountant helpt onafhankelijker te zijn. De belangrijkste prikkel voor cross-selling verdwijnt immers en de onderhandelingspositie met grote klanten verbetert doordat de omzetdoelstellingen kunnen worden teruggeschroefd.. Het meeste verwacht ik echter van een verhoogde partnerbetrokkenheid bij controle-opdrachten. Dezelfde accountant hoeft immers minder klanten te bedienen, omdat de omzet- en winstdoelen flink verlaagd zijn. Een negatieveling zou daar tegenin kunnen brengen dat de partner in kwestie de vrijgekomen uren liever gaat golfen. Op korte termijn zal dat vast wel eens gebeuren. Voor de lange termijn verwacht ik echter dat de inkomensmaximering tot een vorm van zelfselectie zal leiden: meer vaktechnisch georienteerde en minder commerciele accountants. En wat is er immers leuker voor een vaktechneut: golfen of met het eigen vak bezig zijn?
Wim
Jan, "Het is toch niet geheel onredelijk om aan te nemen dat accountants met de grootste verdiencapaciteit ook de meest getalenteerde accountants zijn." Over een aanname gesproken.... Deze is net zo slecht onderbouwd als de aanname dat de accountants met de grootste verdiencapaciteit deze verdiencapaciteit slechts behalen omdat ze het klantbelang boven het algemeen belang stellen (en dat zijn juist de accountants waar we van af moeten!). Daarmee wordt het norminkomen de reinigende factor binnen de beroepsgroep. Tevens is de referentie aan een onderzoek betreffende voetbalcoaches ondoordacht. Voetbalcoaches bijna altijd slechts een korte termijn bij een werkgever en worden in die korte tijd geacht een groot commercieel doel te bereiken. Van accountants verwachten we dat zij een lange termijn visie hebben in elk opzicht van hun handelen, tevens hebben zij naast een commercieel ook een maatschappelijk doel. Ik vond je een tijdens je college's een paar jaar terug sterker.. met vriendelijke groet
Jan Bouwens
AT:Rene Bedankt voor je reactie. Ik zou graag je conclusie omdraaien. Waarom voert men in de praktijk niet in wat we uit wetenschappelijk onderzoek (vaak gedaan in de pratijk!) al jaren weten? Ik heb op verschillende momenten op deze site oplossingen aangedragen die zijn gebaseerd op wetenschappelijke bevindingen. 1. In foutparkerende accountants heb ik afgelopen jaar gesteld dat de toezichthouder kantoren die in de fout gaan zeer hard moeten treffen. Zodanig dat niet alleen de betrokken partner daaronder lijdt maar ook de andere leden van de maatschap hiermee hard worden geraakt. Het effect hiervan zal zijn dat alle leden hun best doen te voorkomen dat collega's de fout ingaan. 2. Ik heb ook op deze site deze maand nog (alleen denken is niet goed genoeg) aangegeven welke maatregelen de kantoren zelf moeten nemen om ernstige fouten te voorkomen. Hierbij heb ik het onder meer gehad over de noodzaak te organiseren dat partners een belangrijke beslissing niet alleen nemen omdat we weten uit onderzoek dat het juist op zulke momenten fout gaat (zelfoverschatting van oordeelkundig vermogen). Als ik het werk van Daniel Kahneman (Thinking, Fast and Slow) of van Edward Russo en Paul Schoemaker (Winning Decisions, getting it right the first time) nog eens open sla, dan begrijp ik wel waarom velen zich blind staren op het verdienmodel en daar de oorzaak en oplossing zoeken. Maar dat wil niet zeggen dat ik met deze stroom meega. Dus ja, de wetenschap heeft antwoorden, ik zou zeggen waar wacht de praktijk nog op om ze ook te gaan implementeren!
Rene van Wingerden
Jan, Als we moeten wachten op een oplossing vanuit de wetenschap verandert er waarschijnlijk niet gauw iets. Of heb jij empirisch bewijs waar het probleem in de accountancy zit? En dan vervolgens: heb je ook een oplossing voor dat probleem? De status quo handhaven lijkt maatschappelijk niet haalbaar. (NB, ik ben geen voetbalfan; krijgen voetbalteams met dure coaches structureel minder rode kaarten dan de rest? Of telt alleen dat je met een dure coach linksom of rechtsom eerder wint?)
Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.
Aanmelden nieuwsbrief
Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.
