Transformatie wordt de nieuwe norm
Bijna al mijn cliënten zijn bezig met een transformatieslag in de één of andere vorm. In alle gevallen gaat het om structurele veranderingen veroorzaakt door gewijzigde klantverwachtingen, andere stakeholders, toezichthouders en/of concurrentie.
In het algemeen betreft dit het aanpassen van hun activiteitenportefeuille door bijvoorbeeld acquisities en desinvesteringen, van hun businessmodellen aan de gewijzigde verwachtingen van klanten en andere stakeholders, de impact van technologie, optimalisatie van kwaliteit die moet leiden tot betere klanttevredenheid, reorganisaties, vermindering van complexiteit, maatschappelijk verantwoord ondernemen, andere vormen van samenwerking met leveranciers en partners, aanpassing van cultuur, normen en waarden, en zo kan ik nog wel even doorgaan.
Tot zover niets nieuws, maar de snelheid van veranderingen van klantvoorkeuren is nog nooit zo hoog geweest. Denk bijvoorbeeld aan de opkomst van internet voor de reiswereld en de retail, waar recent een aantal bekende namen failliet zijn gegaan omdat ze hier niet tijdig op inspeelden.
In dat kader zou je kunnen stellen dat voortdurende transformatie voor bedrijven de nieuwe norm aan het worden is.
Is dit voor ons beroep anders? Ook wij moeten de kwaliteitsslag maken, maar het gaat verder. Recente positieve en negatieve ervaringen met audit proposals leren het volgende:
- Een voorstel dat geen zware IT-component bevat, inclusief data-analyse, heeft geen kans van slagen.
- Een goed team met sectorkennis dat helder kan communiceren is doorslaggevend voor het winnen van een proposal.
- Dat geldt evenzo voor de specialisten die worden toegevoegd aan het controleteam zoals op het gebied van IT, treasury, pensioenen, tax, waardering, IFRS etc. De cliënt beoordeelt het voorstel op basis van het totale palet aan competenties dat wordt aangeboden en probeert daarmee onvoldoende kwaliteit te voorkomen.
- Prijs speelt een belangrijke rol maar niet zo belangrijk als de vorige punten die voorkomen dat je op de shortlist komt.
- Er is meer aandacht voor kwaliteit en reputatie van het accountantskantoor dan vroeger.
Dit geldt overigens niet alleen in het (internationale) oob-segment maar ook in de publieke sector en het familiebedrijf.
Dit betekent dus dat als een kantoor in de ogen van cliënten en maatschappij de kwaliteitsslag niet maakt, de markt zijn werk zal gaan doen. Dat staat los van eventuele acties van toezichthouders en pers. Focus op winstoptimalisatie op korte termijn zal mijns inziens dus leiden tot serieuze problemen op de middellange termijn.
Maar die kwaliteitsslag alleen is niet meer dan het wegwerken van achterstallig onderhoud, tenminste zo lees ik de rapportages van de AFM. Noodzakelijk, maar niet genoeg. Anderen op deze site hebben het al vele malen eerder gezegd maar innovatie, bijvoorbeeld op het gebied van IT, data-analyse, algoritmes, cultuur en gedrag, soft controls en ga zo maar door, is noodzakelijk om de echte kwaliteitsslag te maken.
Ik vrees dus dat transformatie ook voor het accountantsberoep de nieuwe norm wordt. Is dat erg? Neen, een uitdaging!