Opinie

Ambacht tegen de juiste prijs

Als bestuurslid van de VAS en nu als NBA Young Prof heb ik regelmatig discussies gevoerd of ons beroep wetenschappelijk is. Ik vind het goed dat we wetenschappelijke diepgang in de opleiding hebben, maar primair is het een beroepsopleiding. Een ambacht.

De maatschappij verwacht dat je de controle goed uitvoert. No-nonsense. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor de bakker om de hoek. Je gaat naar de bakker omdat je weet dat hij de ambacht beoefent en de kwaliteit 'gewoon' goed is. Als een bakker zijn deeg niet lang genoeg laat gisten krijg je geen lekker brood. Als je weet dat hij er voldoende tijd voor neemt, zodat je elke ochtend weer een heerlijk broodje kunt nuttigen, heb je daar als consument best een hoger bedrag voor over. 

Waarom kan een bakker om de hoek wel zijn broodje verkopen tegen het juiste bedrag en wij als accountant onze dienstverlening niet altijd? Want dat laatste blijkt het geval

Het gevolg: een 'brood' dat niet smaakt doordat er onvoldoende tijd wordt besteed om het 'te laten gisten'. Ook verkopen we ons 'brood' tegen een supermarktprijs. Vervolgens komen we in een neerwaartse spiraal waarbij er onvoldoende wordt geïnvesteerd in de juiste ingrediënten, waardoor kwaliteit en prijs negatief worden beïnvloed. 

Investeren kan de bakker juist wel doen, onder meer in zijn knechten in de bakkerij. De bakkersknecht leert het ambacht van het broodbakken van de bakker zelf. De leermeester - besteedt voldoende tijd aan de 'leerling' omdat hij weet dat die op een dag geen knecht meer is maar het ambacht zelf zal uitoefenen. Daarom besteedt de bakker bijna net zoveel tijd aan het bakken zelf als aan de bakkersknecht. Zodat hij zeker weet dat het brood dag in dag uit lekker blijft smaken. Misschien is de bakkersknecht later wel een potentiële koper van de bakkerij. 

De bakkersknecht heeft de passie om elke ochtend om half vier op te staan zodat hij om half vijf in de bakkerij aanwezig is om voor de klanten weer heerlijke verse broden te gaan maken. Hij vindt het ook niet erg om zo vroeg op te staan, want hij weet dat hij daardoor al vroeg in de middag naar huis kan en nog kan genieten van wat vrije tijd. Daarnaast investeert de bakker in zijn opleiding, wat hij erg waardeert. 

Op een dag komt er concurrentie bij. Een tweede bakkerij is vlakbij geopend en de prijzen van het brood zijn daar iets lager. Toch besluit de bakker niets te veranderen aan de prijzen of aan de ingrediënten. Hij blijft erbij dat zijn broden op deze manier gemaakt moeten worden. En het loont. Want als snel merken de klanten dat het brood bij de bakker toch echt beter smaakt dan bij de concurrerende bakker. En dat de prijs van het brood iets hoger ligt, dat begrijpen ze. 

Laten we daarom investeren in het ambacht van ons accountantsberoep. Niet geleid door wat de directie van een onderneming voor ons 'brood' wenst te betalen, maar door het niveau dat gebruikers daarvan van ons mogen verwachten. De juiste prijs voor onze dienstverlening komt dan vanzelf. 

Tom Ooms, voorzitter NBA Young Profs      

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Tom Ooms is werkzaam bij PwC. In 2014 was hij voorzitter van NBA Young Profs.

16 reacties

Tom Ooms

AT: Leen, even in reactie op de wetenschap. Ik ben het met je eens dat een wetenschappelijke vorming belangrijk is. Hierbij verwijs ik ook graag naar de reactie van de NBA Young Profs op de contourennota (http://www.accountant.nl/readfile.aspx?ContentID=79046&ObjectID=1186268&Type=1&File=0000041170_Reactie_Young_Profs_op_Countourennota.pdf). Verder ben ik er van overtuigd dat de accountantsopleiding ook een ambacht is. Dit betekent investeren in elkaar. Coaching, training on the job, continue educatie waar de theorie en praktijk elkaar raken. Wat we ook in onze reactie op de contourennota benoemen is het feit dat we zien dat soft skills belangrijker worden. Dit heeft uiteindelijk ook met de verpakking te maken.

Frank Wijn

bepaalt = bepaald :-(

Frank Wijn

AT:Arnout. Voila. Vandaar mijn voorbeeld, inclusief Eindhovense opmerking. Wij snappen elkaar. De (porno)klant heeft anders bepaalt. PS Ik wist dat trouwens niet. Goede deskresearch?! ;-).

Arnout van Kempen

Wat wel aardig is aan die Video2000 / VHS -discussie is precies dat "maar toch was V2000 beter" gevoel dat uit het Eindhovense te horen valt. Want over welke kwaliteit hebben we het? In VHS was veel eerder, en veel meer porno beschikbaar dan in V2000, als ik goed geïnformeerd ben. En als DAT de reden was voor het succes van VHS zijn we weer terug bij mijn punt: de kwaliteitsbeleving van de leverancier is niet zo enorm boeiend. De vraag van de klant wel.

Frank Wijn

Ik kom uit Eindhoven en denk bij deze discussie aan een van de reclamespreuken uit het verleden: "Philips, dan is het goed"! Tsja, jammer dat de "video-klant" er niet op zat te wachten en koos voor VHS i.p.v. Philips2000 (dat overigens technisch beter was).

Frank Wijn

Laten we daarom investeren in het ambacht van ons accountantsberoep. Niet geleid door wat de directie van een onderneming voor ons 'brood' wenst te betalen, maar door het niveau dat gebruikers daarvan van ons mogen verwachten. De juiste prijs voor onze dienstverlening komt dan vanzelf. 1. Wat investeert een accountant en waarin? 2. De prijs is vaak de discussie, OMDAT de toegevoegde waarde er niet is of niet duidelijk gemaakt wordt (zie mijn opiniestukje van vandaag).

Leen Paape

Beste Tom, de bakker op de hoek zal ook melden dat het gaat om de 'beleving' en dat is meer dan of het brood goed smaakt. Is het brood nog warm, is het mooi verpakt, word ik vriendelijk bejegend en kan de bakker mij helpen met het duiden van de verschillen tussen de diverse soorten brood? Kortom, dat vergt meer dan het bakken op zichzelf. De eerlijkheid gebiedt ook dat het de meeste klanten - zeker ik - een zorg zal zijn hoe hij dat doet. Als hij het maar doet op een verantwoorde wijze en niet als Bakker Bart met asbest in het brood.... Hte is een beroep en geen wetenschap maar daartoe - net als bij medici - dienen we wel gegrondvest te zijn in diezelfde wetenschap en ook ons beroep te voeden met datgene wat we wetenschappelijk (whatever de definitie mag zijn) ons vinden en ontdekken. Ik blijf een fervent pleitbezorger avn die wetenschappelijke attitude omdat het mij veel heeft geleerd toen ik ging promoveren en dat was helaas veel te laat om er mijn voordeel mee te kunnen doen toen ik zelf nog controleerde.

Tom Ooms

Dank voor alle reacties. Overigens wel een goede fundamentele discussie. Hoe kunnen we onderscheid in kwaliteit zichtbaar maken en toetsen in het kader van de jaarrekeningcontroles. In de discussie missen we wellicht de gebruikers van de jaarrekening die hier een mening over hebben. Ik denk dat kwaliteit goed meetbaar zou moeten zijn. Een natuurlijke adviesfunctie van de accountant hoort hier natuurlijk bij, maar de inhoudelijke kennis en kunde rondom de audit is ook een belangrijke KPI die je wellicht kunt vaststellen. Overigens doe ik in mijn column ook enkele suggesties hoe we deze kwaliteit kunnen verbeteren.

Bob Mohr

Wat is de toegevoegde waarde van de accountant? Voor welke 'meerwaarde' wil een bedrijf wel en waarvoor niet betalen. Volgens mij zijn er twee zaken waarvoor een bedrijf zijn accountant wil betalen: 1. Een stempel dat hij aan de buitenwereld kan zien laten zien dat hij deugt. Hoe beter de naam van het instituut dat het stempel geeft, hoe meer hij ervoor wil betalen. Vergelijk het een beetje met de Tüv in Duitsland of de KEMA in Nederland. Hoe goedkoper hij dat stempel kan krijgen, hoe beter het is. 2. De adviezen die hij van de accountant krijgt. Als hoog-intelligente mensen met verstand van zaken veel tijd investeren in je bedrijf, zou je wel gek zijn als je niet naar ze zou luisteren. Daar krijg je heel waardevolle observaties en adviezen van. Maar deze producten met meerwaarde (het stempel en de adviezen) zijn bijproduct van de controle zelf. Voor die controle wil een bedrijf nog steeds het minimum betalen. Dat ligt in het verlengde van Arnout's verhaal, maar gaat een stap verder. De klant wil geen controle, hij wil een stempel of advies. En hij is bereid te betalen voor de kwaliteit van dat stempel en de kwaliteit van het bijbehorende advies. Iedereen die denkt dat bedrijven betalen voor een goede controle zijn volgens mij naïef.

Jeroen Suijs

De vergelijking met de bakker gaat niet op. De klant van de bakker kan zelf goed beoordelen of het product aan zijn wensen voldoet. De klant zal zijn brood dus halen bij die bakker die de voor hem gewenste prijs/kwaliteit verhouding levert. Bij de diensten geleverd door de accountant is dit echter niet het geval. De klant kan in veel gevallen niet beoordelen wat de kwaliteit van de geleverde dienst is en kan dus ook niet beoordelen of hij te veel (of te weinig) betaald heeft voor deze dienst. Het probleem waar de accountant tegen aanloopt is dat de klant een product van de accountant moet afnemen maar niet kan beoordelen wat de kwaliteit van het product is. In termen van de bakker: wanneer je een brood moet kopen maar niet in staat bent om de kwaliteit van het brood te beoordelen, dan zul je zeer waarschijnlijk voor het goedkoopste brood gaan. Wil je als accountant een hogere prijs voor je diensten ontvangen, dan zul je dus de klant moeten overtuigen van de hogere kwaliteit van je dienst. Maar dit is makkelijker gezegd dan gedaan. Helaas.

Jan Weezenberg

AT:Arnout van Kempen - 20-2-2014 Geachte Heer van Kempen, De discussies op deze website over kwaliteit leiden volgens mij niet tot een gedefinieerd model voor kwaliteitsverbetering. Zoiets zou de kennis uit het vakgebied Quality Assurance moeten bevatten, dus kijken naar technische kwaliteit naast functionele kwaliteit, kwaliteit van het product naast kwaliteit van het proces , onderscheid tussen preventieve maatregelen, detectie van gebreken en "corrigerende actie" En niet te vergeten bedrijfseconomische aspecten van kwaliteit, zoals kosten in de verschillende fasen, waar ligt het optimum, enz. Op internet is veel te vinden van de uitwerking van het kwaliteits-cirkel denken van de pionier op dit gebied, Deming. Vriendelijke groet, Jan Weezenberg

Bas de Jong

Een belangrijk verschil is volgens mij dat bij de bakker de klant degene is die de rekening betaalt en bij de accountant niet per se.

Gert-Jan Jordaan

AT:Arnout, mijn 2 zinnen in 18 zinnen uitgewerkt. De boodschap is gelukkig hetzelfde.

Arnout van Kempen

Ik heb jaren les gegeven aan grafici die een managementfunctie ambieerden. Daarbij kwamen we regelmatig te praten over kwaliteit. Wat me daarbij steeds weer opviel was dat drukkers c.s. kwaliteit definiëren in termen van technische kwaliteit, zonder zich iets aan te trekken van wat klanten vragen. Een sprekend voorbeeld kreeg ik bij een rondleiding door een drukkerij. Mij werden twee identieke drukwerken getoond, met de mededeling: "kijk, die is goed, en die is mislukt". Toen ik aangaf geen verschil te zien werd er wat gelachen en ik kreeg een vergrootglas. Nog steeds zag ik geen enkel verschil. Weer gelach. Men vond mij maar dom, en men was duidelijk erg trots op het eigen inzicht in kwaliteit. Toen ik bij de volgende les dit voorbeeld benoemde, waren de cursisten het snel eens: je kan nog zoveel van organisatiekunde weten (dat was het vak), maar van drukwerk heb je duidelijk de ballen verstand. Mijn tegenvraag was wat het nou zo kost om kwaliteit te leveren die voor de klant onzichtbaar is en of ze mij konden uitleggen waarom ik als klant die kosten zou willen vergoeden. Ofwel, wat nu de meerwaarde was als ik niet iets koop dat volgens mij goed genoeg is, maar iets koop dat volgens de leverancier goed genoeg is. Die vraag leverde meer tumult dan antwoorden op. Het hele idee dat ik als klant wel eens een andere kwaliteitsperceptie zou kunnen hebben, en dat ik als klant redeneer in "toegevoegde waarde" of "meerwaarde" in plaats van gewoon blind afgaan op wat de producent vindt dat ik goed moet vinden, was kennelijk nogal wezensvreemd voor deze groep grafici. Het idee dat accountancy een ambacht is, zoals ooit thuis-weven een ambacht was, is net zo nuttig voor het accountantsberoep, als ooit het stukslaan van spin- en weefmachines door de engelse luddieten. Het is een beroep en geen wetenschap, jazeker. Maar doen alsof een mega-multinational als pakweg KPMG vergeleken kan worden met de bakker op de hoek miskent de werkelijkheid groots. Het doel van deze opinie, zoals nader uitgelegd door de heer Weezenberg, onderschrijf ik 100%. Maar de verpakking is me te veel een "volgens oma's recept", en daar geloof ik niet in.

Gert-Jan Jordaan

Beste Tom, hoe zorg ik er voor dat mijn accountantsbrood beter smaakt? Ik vind het zelf erg lekker, maar de klant proeft het verschil niet.

Jan Weezenberg

AT:Tom Ooms, De bedoeling van je opinie is volstrekt duidelijk: goede prijs/kwaliteit in meest ruime zin en daaruit afgeleid de functionele eisen (kennis, vaardigheden, gereedschap etc.) aan de aanbieders, die vervolgens na een sterkte/zwakte analyse hun verbeterprogramma vorm geven en uitvoeren. Als wij die filosofie waar kunnen maken komt-ie voor de bakker By the way: de keten Bakker Bart is een slecht voorbeeld van eenzijdig denken in termen van kwaliteit (afbakken broodjes in de filialen), waar de afnemers niets van in de gaten hadden (omdat de P van promotie uit de marketing mix niet de juist aandacht kreeg. Gelukkig merken we veel van de goede ambities bij de Young Profs., veel succes gewenst. Vriendelijke groet, Jan Weezenberg

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.