Nogmaals Cie Halsema
Toen enige tijd geleden het rapport van de Commissie Halsema het licht zag was iedereen er op deze site snel klaar mee.
Mijn interpretatie van de reacties is kort gezegd: de opmerkingen over accountants klopten niet, daarmee zijn de aanbevelingen ook niet correct en laten we overgaan tot de orde van de dag. Ik vind dit niet de juiste reactie want geluiden uit de samenleving en de politiek moeten mijns inziens niet worden genegeerd.
Ik vind dat wij als beroepsgroep moeten beginnen met luisteren en met de commissie in gesprek gaan. Als wij serieus de maatschappij als onze cliënt zien dan moeten we ons open stellen voor hun wensen.
Laten we dan toch eens even stil staan bij de aanbevelingen over accountants. De commissie heeft de volgende aanbevelingen geformuleerd:
- Accountants kijken verder dan de rapportage over het afgelopen jaar en geven een openbaar oordeel over toekomstverwachtingen en risico's, ook op het gebied van behoorlijk bestuur.
- De instellingen zoeken met enige regelmaat - op zijn minst één maal per vijf jaar - een nieuwe accountant aan.
- In het jaarverslag wordt verslag gedaan van de wijze waarop de code is nageleefd.
De aanbeveling onder punt 1 gaat voor een belangrijk deel over wat ook de IAASB voorstelt ten aanzien van de controleverklaring, inclusief een expliciet oordeel over de continuïteit. Het door de commissie genoemde ontbreken van een meerjarenprognose lijkt mij overigens ook al onder de huidige regelgeving een probleem bij de controle of de jaarrekening terecht uitgaat van continuïteit.
Als de commissie met haar aanbeveling zou bedoelen dat de organisatie wordt verplicht om in het jaarverslag zaken als toekomstverwachtingen, risico's en de naleving van de code voor behoorlijk bestuur (aanbeveling 3) te beschrijven en tevens wordt verplicht om de opdracht van de accountant op dit punt uit te breiden tot het jaarverslag, dan lijkt mij dit voor een belangrijk deel een haalbare kaart.
Ik zou in dat kader ook willen pleiten voor het versterken van de signaleringsfunctie van de accountant, zodat niet alleen bepaalde informatie in het jaarverslag terecht komt maar de accountant actief de discussie opzoekt met de raad van toezicht van de organisatie, om zijn observaties te bespreken en te zien hoe dat wordt opgepakt. Tenslotte is het de verantwoordelijkheid van de raad van toezicht om actie te nemen.
Aanbeveling 2 zou moeten worden verduidelijkt. Gaat het hier om de firma of de externe accountant die de controleverklaring ondertekent? Vervolgens zou met de commissie moeten worden besproken waarom niet wordt aangesloten bij de gebruikelijke termijn van 7 jaar voor partners dan wel 8 jaar voor firma's bij organisaties van openbaar belang (oob's).
Kortom, ik weet niet of de beroepsgroep niet tegemoet zou kunnen komen aan dit geluid vanuit de maatschappij en politiek. Het lijkt mij in ieder geval noodzakelijk dat de NBA het gesprek aan gaat met de commissie. En wat mij betreft hoeft dat geen lastig gesprek te zijn.