Opinie 23 juli 2013

Uitmelken en rijp voor de slacht

In mijn dagelijkse werkzaamheden kwam ik in aanraking met de voedingsmiddelensector. Vandaar dat ik mij ben gaan verdiepen in deze wereld. En ik zag enkele parallellen.

Tijdens deze ontdekkingssafari kreeg ik het bericht dat de zeven Universiteiten in Nederland samen met de bazen van de accountantskantoren een nieuw 'slachtplan' hadden ontwikkeld om hun eigen vee rijp voor de slacht te maken.

Dit verhaal begint met de studenten die nog heerlijk beginnen met de opleiding tot registeraccountant en blij zijn dat zij mogen grazen van het groene gras van de accountantskantoren. De student annex assistent-accountant komt er al snel achter dat er meer wordt verlangd dan grazen en dat er ook dagelijks gemolken moet worden. Daarom maakt de assistent de nodige uurtjes, wat ten koste gaat van het gegraas en gespring in de wei met de mede lotgenoten en het thuisfront.

Al snel wordt de assistent een graag gezien kuddelid van de boer en hij besluit de assistent-student meer te gaan melken. Dit leidt tot de nodige stress bij de assistent waardoor ook in de avonduurtjes wordt gewerkt. Maar de boer vindt nog steeds dat er onvoldoende rendement wordt behaald.

Uiteraard is het belangrijk dat er genoeg wordt gegraasd door de assistent, want daardoor kan er meer worden gemolken, maar dit kan toch ook anders? De boer vindt het toch wel vervelend dat de student eenmaal per week moet worden gemist om te grazen zodat zijn quotum op peil blijft.

Dan komt de boer samen met zijn melkafnemer tot een ingenieus idee. Zij komen tot de conclusie dat die wekelijkse graas-dag in het voorjaar helemaal niet nodig is. Die graastijd kan de assistent namelijk prima inhalen in de zomerperiode. Zo gezegd, zo gedaan.

Nu bereikte mij een verontrustend bericht. Verschillende bronnen bevestigen dat de kantoren een verplichting hebben opgelegd bij de assistent-studenten om te kiezen voor een collegeluwe periode en een inhaalmoment tijdens de zomer. Weg vakantie, weg vrije tijd, weg work-life-balance. Maar voor de boer een optimale bezetting van de beschikbare capaciteit.

Een van de universiteiten vindt de situatie voor de assistent-studenten toch wel erg vermoeiend en heeft er daarom maar voor gekozen om de theoretische opleiding te verlengen. Wat betekent dat de student nóg langer afhankelijk is van de boer, met een uitzichtloos lange graastijd op een inmiddels verdord grasveld. Gras dat niet voldoende regelmatig wordt begraasd verliest immers zijn frisse, groene charme.

De ontdekkingssafari bracht mij uiteindelijk bij het bittere eind van de assistent. De koehandel. Door het continue melken en uitbuiten van de assistent wordt deze zo gestrest en overwerkt dat hij een steeds lager quotum haalt. Na verloop van tijd besluit de assistent er na overleg met de bedrijfsarts, het thuisfront of een lotgenoot gewoon mee op te houden. Geen melk meer, geen resultaten meer. Stop!

Waar zijn universiteiten en werkgevers mee bezig? Met het opbouwen en onderhouden van een gezonde, waardevolle veestapel, wat je zou verwachten? Of met het zo snel mogelijk te gelde maken van een nieuwe lichting kalveren?

Ik hoop dat u begrip heeft voor mijn commentaar op deze sluwe en gewiekste kortetermijnactie van de accountantskantoren. Het is wat mij betreft een onacceptabele actie, die op de lange termijn een groot negatief effect heeft op de work-life-balance van de assistent-student. Daarnaast ontbreekt ook maar enig overleg met die assistent-student. Terwijl hij of zij juist centraal zou moeten staan in dit opleidingsvraagstuk.

Laat ik dan maar de 'Marianne Thieme' van onze beroepsgroep zijn: 'Ik vind dat de kwaliteit van de accountantscontrole inderdaad drastisch moet verbeteren. Én ik ben ook tégen de jaarlijkse collegevrije periode, inhaalzomercolleges en verlenging van de accountantsopleiding.'