Opinie

Uitmelken en rijp voor de slacht

In mijn dagelijkse werkzaamheden kwam ik in aanraking met de voedingsmiddelensector. Vandaar dat ik mij ben gaan verdiepen in deze wereld. En ik zag enkele parallellen.

Tijdens deze ontdekkingssafari kreeg ik het bericht dat de zeven Universiteiten in Nederland samen met de bazen van de accountantskantoren een nieuw 'slachtplan' hadden ontwikkeld om hun eigen vee rijp voor de slacht te maken.

Dit verhaal begint met de studenten die nog heerlijk beginnen met de opleiding tot registeraccountant en blij zijn dat zij mogen grazen van het groene gras van de accountantskantoren. De student annex assistent-accountant komt er al snel achter dat er meer wordt verlangd dan grazen en dat er ook dagelijks gemolken moet worden. Daarom maakt de assistent de nodige uurtjes, wat ten koste gaat van het gegraas en gespring in de wei met de mede lotgenoten en het thuisfront.

Al snel wordt de assistent een graag gezien kuddelid van de boer en hij besluit de assistent-student meer te gaan melken. Dit leidt tot de nodige stress bij de assistent waardoor ook in de avonduurtjes wordt gewerkt. Maar de boer vindt nog steeds dat er onvoldoende rendement wordt behaald.

Uiteraard is het belangrijk dat er genoeg wordt gegraasd door de assistent, want daardoor kan er meer worden gemolken, maar dit kan toch ook anders? De boer vindt het toch wel vervelend dat de student eenmaal per week moet worden gemist om te grazen zodat zijn quotum op peil blijft.

Dan komt de boer samen met zijn melkafnemer tot een ingenieus idee. Zij komen tot de conclusie dat die wekelijkse graas-dag in het voorjaar helemaal niet nodig is. Die graastijd kan de assistent namelijk prima inhalen in de zomerperiode. Zo gezegd, zo gedaan.

Nu bereikte mij een verontrustend bericht. Verschillende bronnen bevestigen dat de kantoren een verplichting hebben opgelegd bij de assistent-studenten om te kiezen voor een collegeluwe periode en een inhaalmoment tijdens de zomer. Weg vakantie, weg vrije tijd, weg work-life-balance. Maar voor de boer een optimale bezetting van de beschikbare capaciteit.

Een van de universiteiten vindt de situatie voor de assistent-studenten toch wel erg vermoeiend en heeft er daarom maar voor gekozen om de theoretische opleiding te verlengen. Wat betekent dat de student nóg langer afhankelijk is van de boer, met een uitzichtloos lange graastijd op een inmiddels verdord grasveld. Gras dat niet voldoende regelmatig wordt begraasd verliest immers zijn frisse, groene charme.

De ontdekkingssafari bracht mij uiteindelijk bij het bittere eind van de assistent. De koehandel. Door het continue melken en uitbuiten van de assistent wordt deze zo gestrest en overwerkt dat hij een steeds lager quotum haalt. Na verloop van tijd besluit de assistent er na overleg met de bedrijfsarts, het thuisfront of een lotgenoot gewoon mee op te houden. Geen melk meer, geen resultaten meer. Stop!

Waar zijn universiteiten en werkgevers mee bezig? Met het opbouwen en onderhouden van een gezonde, waardevolle veestapel, wat je zou verwachten? Of met het zo snel mogelijk te gelde maken van een nieuwe lichting kalveren?

Ik hoop dat u begrip heeft voor mijn commentaar op deze sluwe en gewiekste kortetermijnactie van de accountantskantoren. Het is wat mij betreft een onacceptabele actie, die op de lange termijn een groot negatief effect heeft op de work-life-balance van de assistent-student. Daarnaast ontbreekt ook maar enig overleg met die assistent-student. Terwijl hij of zij juist centraal zou moeten staan in dit opleidingsvraagstuk.

Laat ik dan maar de 'Marianne Thieme' van onze beroepsgroep zijn: 'Ik vind dat de kwaliteit van de accountantscontrole inderdaad drastisch moet verbeteren. Én ik ben ook tégen de jaarlijkse collegevrije periode, inhaalzomercolleges en verlenging van de accountantsopleiding.'

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Tom Ooms is werkzaam bij PwC. In 2014 was hij voorzitter van NBA Young Profs.

Gerelateerd

82 reacties

Toine Goossens

Beste Leen, Ik zie in deze discussie geen enkele reactie van jou, of van een van je collega's. Ik was dat vroeger anders gewend, dan deed je flink mee. Ook als ik terugkijk op het afgelopen jaar moet ik constateren dat jij en al je collega's van de andere opleidingen in deze discussie volstrekt verstek laten gaan. Dat valt mij bijzonder tegen. Waar ook Nyenrode haar voordeel doet met de suggesties in de openbare discussies, verwacht ik ook inbreng terug. En dan ben ik niet content met alleen de door mij zeer gewaardeerde inbreng van Marcel. Als je een topopleiding op het gebied van gedrag in corporate gouverance en accountancy neer wilt zetten, en dat doe je goed, dan hoort daar meer bij. Ik wens Nyenrode een mooi 2014. Hartelijke groet, Toine

Rinus Leemans

Bij enkele Big4 kantoren is de leegloop in Q4 2013 al massaal begonnen. Met name ervaren leidinggevenden maar ook ervaren staff zien dat het verdienmodel `chronisch` ziek is. De kantoren zien het aan en bellen gewoon nog een paar extra huurlingen om het vuile werk op te lossen. WG, Rinus Leemans

Paul T.

Gisteren op de accountantsdag heb ik pas voor het eerst van deze column gehoord. Een prima column maar het verbaast me dat hiervoor de cactus-prijs is uitgereikt. IS het meest prikkelend een column die veel reacties oproept? Ik denk het niet. Maar dan nog even over de column zelf. Ik heb in de tijd gestudeerd dat een dergelijke maatregel ook van toepassing was. In het voorjaar geen college en in het voorjaar en zomer dubbele dagen. Het gaf de studenten toen ook rust. Het punt waar het toen op strandde was dat het merendeel van de studenten ook druk zijn in het voorjaar. Niet iedereen is in januari en februari bij de NL beursfondsen immers. Dus langzamerhand verplaatste de colleges zich weer terug (eerst de hoorcolleges en later weer gewoon elke week). Work life balance is een belangrijk thema voor werkgevers in het huiidge tijdsbeeld. Maar schieten de wensen van de jonge professionals ook niet wat door? En leuke klanten en ook vrij voor tentatemen en een goed salaris en lease-auto. Af en toe wat water bij de wijn en samen met je kantoor kan je daar wel uitkomen. Als je inzet en passie worden gezien dan is er veel mogelijk. Ook nu. En nee, ik ben geen partner bij een van de Big4.

Ray Stofberg

Tjonge, ik heb de reacties onder dit artikel inclusief artikel met veel interesse gelezen om uiteindelijk te concluderen dat er sinds 1994 (het jaar waarin ik MEY verliet) niet of nauwelijks iets veranderd is. Ik ben benieuwd of hier ooit iets gaat veranderen. Ik ben zelf van huis uit ondernemer en als ik iets miste bij een bedrijf uit de toen big 6 (dat zijn er ook in de loop der tijden minder geworden) waren het ondernemers. Ik verwacht dat juist degenen die iets in deze branche zouden kunnen veranderen eieren voor hun geld kiezen, het vaarwel zeggen en hun eigen weg kiezen. Of worden door de maatschappen zelf uitgezet. Ik ben benieuwd of datgene wat overblijft bij machte is om iets te veranderen. Ik heb er een hard hoofd in...

Jack van Crooij

Triest en aan de reacties te zien de spijker op zijn kop en dan te bedenken dat we van young professionals een rechte rug, optimale betrokkenheid en een scherpe geest verwachten om het beroep van accountant weer op de kaart te zetten Volgens mij kan dat niet als je zo wordt uitgebuit. Je arbeidsmotivatie en daarmee de drive om kwaliteit te leveren daalt tot ver onder het nulpunt. Het lijkt wel een nieuwe vorm van slavernij gevoed door de tone at the top? Goed dat er een opstand wordt ontketend!

student-assistent BIG4

Personen die hieronder reageren en ernst van de situatie niet lijken in te zien, moeten zichzelf toch even aan het voorhoofd krabben. Het uitmelken van de assistenten nadert op dit moment het hoogtepunt en er ontstaat een enorme kloof tussen (beginnend) assistenten en een generatie eerder (tot 2 jaar geleden ingestroomd). Ik ben benieuwd welke consequenties dit gaat hebben op de langere termijn, persoonlijk ben ik er van overtuigd dat meer dan de helft van mijn collega's zou vertrekken als dit kon en als ze niet werden tegengehouden door een (in vergelijking met het netto salaris, enorme) studieschuld.

ex-assistent

Spijt me te zeggen, maar ik ben teleurgesteld in de post van dhr. Kalkman. Ik lees termen als AFM, kwaliteit en planning en heb het idee dat de reactie compleet losstaat van het artikel.

Martin

Kalkman: "ik denk dat het wel meevalt" Ach, ach ach, nog steeds accountants in de ontkenningsfase. Er is al iets geroepen over oordeelonthoudingen, dat is binnen MKB schering en inslag, klant heeft geen idee, dossiers zijn echt niet op orde en veel posten worden niet ter discussie gesteld onder het mom van oordeelonthoudingen. Let maar eens op de voorraden, jarenlang werd er een voorziening genomen op voorraden in de goede tijden. Nu het minder gaat en resultaten onder druk staan is die voorziening blijkbaar niet meer nodig. Maar omdat we oordeelonthouding geven doen we toch niet moeilijk. In de wandelgangen hoor ik steeds meer dat de banken hier helemaal klaar mee zijn. De klanten die oordeelonthouding krijgen hebben vaak geen idee, krijgen ook geen accountantsverslag om maatregelen te nemen, kortom, echt broddelwerk. Let wel, niet iedereen doet het zo, maar een groot deel wel. Teveel meedenken met de klant in deze tijd, niet kritisch meer. We zijn toe aan keiharde maatregelen, de tijd van zelfregulering is nu echt voorbij. Nog even en de banken gaan het zelf wel oplossen, of ze doen het al door quick-scans te laten uitvoeren. De informatie van de accountant is immers niet voldoende.....dat zegt toch wel genoeg?

Sybren Kalkman

Ja, Tom, ik ben ook tegen van alles. Jaren geweest. Maar de vraag is niet waar we tegen zijn, de vraag is hoe het dan wel kan werken. We weten allemaal dat de planning in het voorjaar onmogelijk is, ik rekende er gewoon op dat een paar van mijn klanten wel vertraagd zouden zijn, anders ging het niet. De regelgeving en het toezicht van de AFM maken dat de vluchtweg om op basis van risicoanalyse bepaalde werkzaamheden als dossier op orde brengen te verschuiven tot buiten het seizoen niet meer hebben. We weten allemaal dat kwaliteit mede samenhangt met het aantal uren dat je kunt besteden, vooral ook uren in de periode vlak voor het afgeven van de verklaring. Dus als dit soort oplossingen voorbij komen weet je dat betere niet voorhanden zijn. En eerlijk gezegd vind ik dat iedere keer maar zeggen dat het zo slecht is gesteld met de kwaliteit van de controle ook vervelend worden. Ik denk dat het wel meevalt. Daarmee doe ik niets af aan de ernst van de bevindingen van de AFM, en ook niet aan die van de ernst van de gevallen waar het mis is gegaan. Maar ik denk dat een groot gedeelte van de mensen uit dit beroep vooral in het voorjaar heel hard werken met veel inzet en dat het in ieder geval materieel met de kwaliteit heus zo gek niet gaat. In de gang van geweide koe naar gewijde koe is er in de afgelopen vijftig jaar niet zo veel veranderd.

Hans Dijkstra

Voor de vaste volgers van accountant.nl is het misschien een open deur, maar als je de twee actuele discussies (ethieklessen voor accountants geïnitieerd door interview met Jaap van Manen en opleiding accountants door Ton Ooms) dan ontstaat er mogelijk weer een andere discussie. In een reactie op het blog van Ooms gaf Jules Muis aan dat vroeger niet alles beter was. Ook the bazen van toen waren niet van de liefdadigheid. Er is echter een belangrijke ‘maar’, en dat is dat de periode die Muis beschrijft met name voor de grote deregulering (vanaf de jaren ’80) ligt. Sinds die tijd is - behalve het grootste deel van het onderwijs - bijna alles markt geworden (met de inmiddels bekende gevolgen), zijn beroepen met aanzien van hun voetstuk gevallen, en zijn ook accountants gewoon contractpartijen geworden in de ogen van hun klanten. En omdat alles ‘markt’ is geworden geldt daar in overwegende mate ‘wie betaalt, bepaalt’, en dat is waarom de fundamentele vraag over het betalen van de accountant die je controleert nu heel anders ligt dan 40 jaar geleden. Meer dan 20 jaar formalisering van ‘governance’ heeft daarbij tot veel rituelen en veel werk geleid, maar vooralsnog tot een onzeker resultaat in termen van een effectieve 'countervailing power' tegen de markt bij het ontbreken van een echte 'principaal'. In dat licht moet denk ik ook de opmerkingen worden gezien die Van Manen in het interview maakt over het verleiden van mensen vanwege het eigen belang (vs een beroep op geweten). Niet onlogisch denk ik binnen de kaders van de ethiek van de markt. Dat is iets heel anders als bijv. de ethiek zoals Amartya Sen uitwerkt in zijn ‘Idee van rechtvaardigheid’. Als het gaat over het aanpassen van de studieregelingen kan je dus kijken naar de (wel te begrijpen) motivering van de economische omstandigheden. Dat is een korte termijngedachte die in het marktdenken wel vaker is te zien, en soms noodzakelijk is als je moeten kiezen tussen eten en moraal (beter bekend in het Duits). Een element hierbij is dat de partners van kantoren die beslissen over studieregelingen een andere business-ethiek hebben dan de studentenpopulatie. Let op, dit is beslist geen (dis)kwalificatie, maar slechts een constatering. Partners zijn succesvol geweest in het opklimmen van de rangen, maken de kantoren succesvol, plukken daar de vruchten van, en hebben dus een andere referentie dan de groep die bezig is met de beklimming. En ons geheugen kijkt nu eenmaal anders terug op leuke dingen dan op minder leuke dingen. Zoals Muis aangeeft, dat is altijd al zo geweest. Maar wat nu als je het argument van Van Manen (namelijk iemand verleiden vanwege het eigen belang om iets te doen of te laten) loslaat op de voorgestelde versoberingen van de studieregelingen? En let op, Van Manen was zelf partner, weet hoe partners denken, en leidt ook nog eens accountants op. Als ik dan de reacties zie op de blogs, etc. dan denk ik dat de keuze voor het versoberen van de investeringen in opleiding ertoe kan leiden dat de titel van het blog van Ooms niet alleen slaat op studenten, maar uiteindelijk ook op het businessmodel van accountantskantoren. Gegeven het feit dat dat businessmodel ook al onder druk staat vanwege andere (en minder direct op de korte termijn door kantoren te beïnvloeden) factoren onder druk staat, dan zou de versobering in deze vorm niet voldoen aan het criterium van Van Manen.

Anoniem X

Beste Tom Ooms, Met plezier heb ik je blog gelezen. Proficiat. Ik schrijf deze reactie, omdat ik vanuit de reacties heb opgemaakt dat er behoefte is aan een bevestiging van zo'n ''kuddelid van de boer'' over de gang van zaken. Ik ben zelf student aan Nyenrode, en werk bij een big-4 kantoor. Ik kan enkel spreken vanuit mijn eigen organisatie, maar weet dat het bij de overige drie kantoren er ongeveer hetzelfde aan toegaat. * Vanaf de master fase is het inderdaad verplicht gesteld om summercourses te volgen om zo in het voorjaar ('busy season') geen colleges te volgen. * Er geldt dat er geen overuren compensatie meer is voor de eerste 100 overuren (bij sommige kantoren helemaal geen compensatie). Dit betekent dat de tijd dat men vrij neemt om zich voor te bereiden op tentamens voor eigen rekeningen komt ten koste van de vakantiedagen. Voorheen was het zo dat de kerst-en zomervakantie opgenomen werden van de toegekende vakantiedagen en dat de overuren dat je opbouwde een mooi potje was voor de dagen dat je vrij nam voor zelfstudie voor een tentamen. Helaas is de nieuwe regelen zo, dat je ook de dagen dat je vrij neemt om te studeren van je vakantie dagen af gaan. Immers, de eerste 100 overuren zijn niet meer op te nemen. Dit betekent geen zomer of kerstvakantie. Of uiteraard niet vrij nemen voor een tentamen. Dit verhoogt de kans op falen voor het vak. En o ja, studieresultaten worden ook voortaan direct gecommuniceerd met het bedrijf waar de student werkzaam is. Beetje druk op te ketel ;-) *Tot slot. Veel werkende accountancy studenten willen wel stoppen, maar kunnen niet. Dit omdat er een studieschuld opgebouwd wordt en je een leuke factuur van 10 a 15k mee krijgt bij het verlaten van het bedrijf. Hoop hiermee een hoop opgehelderd/bevestigd te hebben.

Harry Mock RA

AT:Paul Stoele, Dat is een prima idee, de instelling van een Accountantsombudsman is waarschijnlijk op redelijke termijn uitvoerbaar, Behalve de Nationale ombudsman, zijn er veel Gemeentelijke ombudsmannen (-en vrouwen Er is een ) Ombudsman verzekeringen etc etc. En wie wil protesteren tegen voortijdige slacht van veelbelovende jong vee kan terecht bij de Ombudsman voor de dieren. (met eigen website)

Arjan Wolbink

Beste Tom, Van harte met je fantastische blog en dito reacties. Heeft iemand je al genomineerd voor blog van het jaar? Zo niet, dan bij deze! Afgelopen vrijdag had ik college op Nyenrode. Aan de docent van het vak werd de vraag gesteld hoe er om zou worden gegaan met de planning van de masterscriptie in het voorjaar, gezien de student van zijn kantoor in die periode geen studie MAG volgen. Die persoon werkt bij één der BIG-4 kantoren, niet zijnde jouw werkgever. Ik heb de persoon later nog gesproken. Het lijkt er inderdaad sterk op dat bij minimaal 1 BIG-4 kantoor je in het voorjaar geen colleges mag volgen. Dit heeft ook betrekking op de masterfase, en niet zoals uit andere berichtgeving naar voren komt, alleen op de post-master fase. Zijn er werknemers van BIG-4 kantoren die dit verhaal kunnen bevestigen dan wel ontkrachten? Aanstaande maandag is de eerste vergadering na de zomer van de VAS , kan mij niet voorstellen dat het onderwerp daar onbesproken zal blijven. Nogmaals hulde voor je blog, en ik zie uit naar je volgende blogs inclusief vervolgacties op dit onderwerp van een ieder. Gegroet, Arjan Wolbink

Paul Stoele

AT: Harry Misschien hebben we geen 'openbaar aanklager' nodig maar een ombudsman á la de scheidende heer Brenninkmeijer.

Harry Mock RA

Uit het grote aantal anonieme reacties blijkt dat er een diepe existentiele angst bestaat om misstanden op accountantskantoren aan de kaak te stellen. Wat ontbreekt is een ""klokkenluidersregeling"".en/of een meldpunt waarop misstanden anoniem gemeld kunnen worden . Dat behoeft niet beperkt te zijn tot de misstanden met het studeren Natuurlijk blijft het probleem van de bewijslast bestaan, maar de nog niet bestaande openbare aanklager kan met meerdere gelijksoortige meldingen nader en beter gericht onderzoek doen. Het meest voor de hand liggende is dat de NBA voorziet in zo n meldpunt en/of klokkenluidersregeling, maar het is niet ondenkbaar dat de studenten en/of anderen een dergelijk initiatief nemen.

Jules Muis

FAST BACKWARD Allereerst: een juweeltje van een blog, en discussie. Mijn eigen ervaring in de publieke praktijk is te ‘verroest’, gaat te ver terug ( 1965-1995), om een gedegen oordeel te vellen over de huidige stand en verhoudingen. Ik heb destijds, in 1995 het beroep niet verlaten omdat ik het niet meer zag zitten, maar omdat ik iets heel anders, een tweede carierre, veel beter zag zitten. Dat was een luxe probleem met een luxe keus, mede dank zij 30 jaar openbaar beroep, toen. Bovendien, ik ben formeel ‘afgestudeerd’ - hoe archaisch klinkt dat niet anno 2013 - in...1971; ben dus een NIVRA studie product van de zestiger jaren, en ben in de tachtiger en negentiger jaren als vennoot zwaar medeverantwoordelijk geweest voor het personeelsbeleid, toen. Het lijkt me goed even een paar mythen te ontmantelen die ondershuids nog leven over de wellevendheid, de coulance, in de public accountant werksfeer van de 60er jaren. Jawel, je had nog echte iconen, thoughtleaders, die vaktechnisch behoorlijk aan de boom van gevestigde belangen schudden, en daarmee ook het vaktechnisch bussines model in Frage stelde. Als assistent accountant van een Nederlands kantoor was het behoorlijk ploegen, vinkvee, die in een andere economie vooral sluitende goederen en geldbewegingingen produceerden; en dat al tegen een behoorlijk hongerloontje. Daarnaast, moest men natuurlijk studeren. Ik heb nog de overgang van zaterdagochtend colleges naar Vrijdag (middag) meegemaakt, - een revolutie! Maar als je dan ook nog een familie had te onderhouden was dat een leven waar tegen de tijd dat je dertig + of 35 - was, je misschien het vooruitzicht had af te studeren en medewerker te worden. En partner? Ook toen hield men de spoeling dun/ de leverage hoog, als het even kon. De goodwill/inkoopsom was om te duizelen, of nog eens tien/20+ jaar ‘inverdienen’. We moeten de grote namen uit die tijd dus niet te gauw vereenzelvigen met zakelijke filantropen. Ze konden behoorlijk rekenen, ook voor zichzelf, hielden een strakke lijn aan wat betreft het financieel beleid, eerst naar zichzelf kijkend, tenzij het niet anders kon. Ik heb in die studiejaren nooit bij een Nederlands kantoor gewerkt, wel een keer gesoliciteerd, tevens de laatste keer. Toen ik net uit militaire dienst kwam. Ik zal het nooit vergeten, de interviewer boog zich met een slechte adem in mijn gezicht om mijn voor-medewerkers leven van de tien/vijftien jaar in het verschiet te tekenen; mij te complimenteren met mijn keus - het beste kantoor van Nederland hijgde ie- exclusief werkend volgens de vetrouwde Limperg principes. Ik heb ‘m toen, vooroverbuigend en in de ogen kijkend, geantwoord : “ En daar zou ik nu precies nooit van mijn leven willen werken”. En ben toen gaan werken voor een van de 6 Big 8 kantoren met eigen vestiging in Nederland, die Nederlandse aankomende accountants nodig hadden, ter aanvulling van, ja niet te substitutie van ( toen nog niet tenminste) een paar veel beter betaalde ex-pats aan de top. Het salarisniveau van de Nederlandse assistenten was ongeveer het dubbele van dat van de Nederlandse kantoren, de eigen verantwoordelijkheid/professionele zelfstandigheid veel groter, en ja: ‘busy season’ drie maanden per jaar vaste prik, dat wist je. Gegeven de problemen die deze kantoren hadden Nederlandse assisten van internationaal formaat te recruteren, had je ook een sterke onderhandelings positie. Dus kwam ik met mijn kantoor overeen dat ik drie maanden per jaar voor eigen rekening vrij kon nemen, wat me via de universiteits bibliotheek in Amsterdam te tijd gaf voor mijn examens te studeren, zonder werk interruptie; en voor de rest van het jaar, naast een gebruikelijke Nederlandse vacantie regeling, gewoon behoorlijk hard maar interessant te werken. Dat maakte het mogelijk dat mijn studieduur voor die tijd ongebruikelijk kort was, tegen de 8 jaar. Het gaf me de gelegenheid een redelijk evenwicht te bereiken tussen werk-persoonlijk- en -kroegen leven; familie verplichtingen was ik nog niet aan toe. Dat was een andere tijd, niet perse beter of slechter, gewoon anders. Er is sinds die tijd veel veranderd - het mainstreamen van het BIg 8 model in een groot deel van de Nederlandse praktijk, betere kansen voor Nederlands personeel en management, optisch dus veel verbeterd, maar ook inhoudelijk. Als er in die tijd een internet had bestaan had je ook kennis kunnen nemen van een zee aan studenten klachten, provocaties, over zakelijke modellen die deels best goed in elkaar staken, deels ziek, deels uitsluitend bedoeld de bottomline van zij die het gemaakt hadden veilig te stellen. Maar de kern van het probleem, reconcilliering van de spanningen tussen het zakelijk model met de maatschappelijke rol, en het maatschappelijk verstand en fatsoen jegens de werknemers, was niet veel anders. De kern van de oplossing is ook niet veel anders. Al ben ik daar in verloop van tijd, vooral vanwege en tijdens de geloofwaardigheids crisis die het beroep nu treft, wel van mening veranderd. Als een publieke functie te lang te goed betaald, overwegend aan de top, en de sanctie op disfunctioneren beperkt blijft, zal die top of in de vorm van het meebuigen met de wind in haar signalerings functie, of blind marktgedreven, nooit uit zich zelf beginnen met in te leveren of om te buigen - het zijn ook maar mensen. Maar ergens anders gaan knabbelen. Er is nog een goede studie nodig (Jan Bouwens, luister je?) over de sociologie en economie van het openbare beroepspraktijk, inclusief de houdbaarheid, fatsoen, perverse, maatschappelijke aanvaardbaarheid van de inkomensinstandhoudings veronderstellingen, voor alle lagen van de werkbevolking van de praktijk van openbare accountant. Ik denk dat we wat dat betreft niet veel anders zijn dan bankiers. En ik vraag me af of de huidige generatie jongeren als ze zelf die top bereikt hebben, het, moving forwards, erg veel anders zouden doen. Mijn generatie, waaronder de oprichters van de VAS, inclusief your truly, hebben wat dat bussines betreft ook geen bergen verzet, wel beklommen, en even vrolijk als hun voorgangers naar beneden geskied. Bovendien, zelfs als we nu , collectief, het bussines model zouden (willen) veranderen, en daar gaat het wel om, zullen de Nederlandse internationale kantoren zich gauw verschuilen achter de imperatieven van hun hun internationaal model. Terwijl het eigenlijk niet zo moeilijk is, zelfs binnen een for profit model: werk met plafond inkomens, stuur de rest naar ‘kwaliteit’, momenteel het schaarste product van de openbare praktijk. Ik heb destijds, als partner, het Vrijdag studiemodel helpen introduceren, niet uit idealisme, maar uit ( opleidingsaanbod en recruterings) noodzaak. En mij menig maal geergerd over de storende praktijvoeringseffecten ervan. Ik zie de voorgestelde aanpassing niet noodzakelijkerwijs als een stap terug, als er maar dezelfde ruimte gecreeerd wordt voor, inderdaad, gepaste vacanties en personal breaks, en een redelijkheidstoets van verwachte uren. En maak die normen dan ook maar openbaar, dat helpt in een gezonde discussie. Van levensbelang voor de zaak en het meiske. En wat de chronisch hoge werkdruk betreft: er zijn wel lichtpuntjes nu ook hier in de VS en de UK de idioterie van het Wall Street cultuurverschijnsel ‘meer uren = meer value voor money’ steeds meer in de publieke discussie komt, uigedaagd wordt. Dat deze nieuwe ontdekking van de toepasbaarheid van de wet van de verminderde meer-opbrengsten ook op de menselijke prestatie moest wachten op de recente zelfmoord van een Duitse intern is droevig, maar dit soort van wake up calls komt zelden gepland. Kortom, een prachtige knuppel in het hoenderhok Tom Ooms. Nu nog door de vliegende veren heen de uitdaging de kantoren ook echt aan het praten te krijgen.

Ron

Wat ik toch als lezer nog mis in de reacties is waarom de studenten zelf niet met goede voorstellen/oplossingen komen hoe het anders moet rekening houdende met wat redelijk en billijk is. (Dus bijvoorbeeld hoe kan het anders, is het uitvoerbaar, binnen welke termijn, wie is/zijn hiervoor verantwoordelijk in beginsel de bedrijven, NBA, universiteiten, docenten, wellicht zelfs de AFM?, willen studenten de afspraken publiek bekend maken of juist niet enz.). Mag ik dat dan ook lezen als burger? Ron

Jeroen Cabooter

Geachte heer Ooms, Mijn complimenten voor u geschreven stuk. T enige onbrekende element in u stuk is naar mijn mening de manier waarop accountskantoren haar jonge leden van de groep in wil palmen. Door het geven van op het eerste gezicht hoge beloningen worden kinderen op een achterbakse manier min of meer gedwongen hun carriere te maken als accountant. Gegroet, Jeroen

Vanus

Fouk, eerder heb ik al geschreven dat niet de accountant organisatie de markt bepaald maar de klanten. Als zij van mening zijn ( en blijven ) dat de betreffende organisatie goed werk levert, tegen een acceptabele prijs, zal er zeer waarschijnlijk in de kern van het 'probleem' niets veranderen. Wellicht is hier sprake van een ontwikkeling in de branche ( reduceren van kosten ) die verlaat opkomt ten opzichte van andere branches. Streven naar een beter rendement is een gezonde zaak. Dat de junior of assistent veel uren maakt mag geen nieuws zijn. Eerder heb ik ook geschreven dat geld boven kwaliteit gaat. Wellicht dat er tijdens de opleiding, bij voorkeur in de beginfase, uitdrukkelijk op gewezen kan worden wat er wordt verwacht van de student. Vermelde mededeling kan wellicht ook worden gedaan vanuit de werkgever. De reden van het anonieme reageren heb ik reeds eerder toegelicht. Ik ben inmiddels niet eens meer verbaasd over de verbazing.

Big 4 Senior Manager

Wat een enorme hoeveelheid aan reacties, een onderwerp dat blijkbaar leeft. Een opmerking die mij toch intrigeert is de opmerking over de Arbeidsinspectie en zorgen omtrent stress en overspannen medewerkers. Dat is een onderwerp waar natuurlijk liever niet over gesproken wordt binnen deze cultuur. Vooral verwijzen naar vroeger, "het is altijd zo geweest" etc, maar het is een nieuwe tijd, een tijd waarin fees en dus winst enorm onder druk staan. Als senior manager kan ik bevestigen dat veel jonge assistenten op hun tenen lopen en als makke schapen worden gebruikt. Het doet mij oprecht pijn als ik zie dat jonge mensen aan het begin van hun loopbaan zo worden leeggezogen, hun energie niveau is na 3 jaar keihard werken zo laag, dat is niet normaal. Dat is binnen een normaal bedrijf met een normaal model niet het geval. Overigens is het niet voor iedereen van toepassing, maar het is overduidelijk dat een toenemende groep het steeds minder trekt. Als de Arbeidsinspectie echt eens een grondig onderzoek gaat instellen dan zou dat wel eens tot een behoorlijke revolutie kunnen zorgen. Ben zeer benieuwd...en lijkt mij ook gewoon goed om als sector eens zelf in de spiegel te kijken. "Is dit goed wat wij doen, kunnen wij zo omgaan met onze medewerkers" Past ook beter in het MVO plaatje wat ze allemaal pretenderen toe te passen, openheid en transparantie....daar kan niks op tegen zijn! Ik kan niet wachten!

Big 4 associate

Inmiddels ben ik 1,5 jaar in dienst bij een big 4 kantoor en gelukkig bijna klaar met mijn theoretische studie. Ambitie had ik, ambitie om lang te blijven ver te komen en kwaliteit te leveren. Dit heb ik nog steeds, echter als dit zo doorgaat niet meer binnen de accountancy. Er zijn 2 kern problemen. Kwaliteit + arbeidsvoorwaarden. Deze staan met elkaar in verband. Als je geen goede arbeidsvoorwaarden levert, gaan de beste mensen weg. Daarnaast als je goede mensen niet de tijd geeft om kwaliteit te leveren, is er geen uitdaging en gaan ze ook weg. "form over substance" De grootste problemen binnen de big 4 zijn op dit moment het feit dat de overuren niet of nauwelijks meer vergoed worden. (overigens wordt er nog veel meer gekort op secundaire arbeidsvoorwaarden) Dit betekent dat er voor de assistenten die nog studeren van de 30 vakantiedagen zeker minimaal de helft al opgaat aan het opnemen aan vrije dagen voor tentamens als LAC, BIV en vele anderen (Waar dat voorheen gebeurde door compensatie overuren). Hierdoor blijft er vrijwel geen mogelijkheid om vakantie op te nemen over. --> grotere kans op overspannen raken. Al helemaal niet te spreken over onbetaald verlof met een netto salaris na een master diploma a 1600 euro. Daarnaast is er nu bij bijna alle big 4 de regel ingevoerd dat wanneer je je studie niet binnen de afgesproken tijd haalt, je zelf je collegegeld etc. moet gaan betalen. Op zich geen slechte regel, echter wanneer je tijdig vrij vraagt voor tentamens krijg je dit lang niet altijd (regel is dat je alleen recht hebt op de dag voor je tentamen en de rest moet je maar zelf zien te regelen, hetgeen bij drukke of internationale klanten niet altijd mogelijk is. Dit zorgt voor extra stress en maakt de regel niet fair. Hetgeen mij echter het meeste tegenstaat is het feit dat je niet de tijd krijgt om bepaalde complexe zaken uit te zoeken. Ik ben inmiddels meester in het wegschrijven van bevindingen zodat er maar geen extra werkzaamheden hoeven worden verricht. Kortom, het wordt tijd dat er iets gaat veranderen, ik en met mij vele collegae kijken al om zich heen. Zodra de markt weer aantrekt gaan er veel goede mensen weg. Dit moeten we zien te voorkomen. Echter, dit kan een individuele medewerker niet. Binnen big 4 is zwijgen goud, dat weet iedereen.

Rob van Meer

AT:Maarten van Duijn Ik bedoelde met mijn opmerking dat het misgaat jouw opmerking dat er met hard werken niets mis is en dat zolang je er plezier uithaalt je het wel volhoudt ook. Dat punt waag ik te betwijfelen. Er is zeker niets mis met hard werken, er is wel wat mis met TE hard werken. TE hard werken leidt er naar mijn mening toe dat het plezier ook afneemt, waardoor goede jonge mensen afhaken.

Maarten van Duijn

AT:Rob van Meer Reageer maar weer even op je opmerkingen. Ik denk er wellicht niet precies hetzelfde over als anderen studenten. Gaat mij er om dat we het probleem van werkdruk niet eenzijdig te belichten en alleen relateren aan deze collegemaatregel. Overigens wordt niemand verplicht om bij Big4 kantoren te werken. Er zijn kantoren waar de balans goed is. 1) Wat betreft beloning en voorwaarden. Mijn ervaring is dat ik nooit te klagen heb gehad. Genoeg mensen die in andere sectoren meer verdienen, maar evenzoveel leeftijdsgenoten die het met minder moeten doen. 2) Als grosso modo de druk bij de meeste studenten in het voorjaar ligt dan is het slimmer om de collegedruk wat naar achter te schuiven. In al mijn jaren bij Neyenrode was dat ook het geval in jan-feb-begin maart. Een inventarisatie onder studenten zou moeten uitwijzen waar deze druk het hoogst is. HY close kan inderdaad een bottleneck zijn.

Jaap Kok

Gevatte opinie. Leuke metafoor! Zolang de partnerstructuur bij de accountantsorganisaties geoorloofd blijft zal er in essentie niks gaan veranderen. Wellicht iets om de schijn op te houden. NBA doe er, met al deze reacties, je voordeel mee.

Rob van Meer

Toch nog maar weer een keer. AT:Maarten van Duijn, je geeft aan dat je wilt voorkomen dat de leidinggevenden van nu er precies hetzelfde over denken. Enkele passages uit jouw reactie wekken bij mij de indruk dat je inmiddels ook al anders denkt. Ik citeer: ... Verder is er naar mijn mening weinig mis met hard werken. Zolang je plezier haalt uit het werk wat je doet is dat heel goed vol te houden. Overigens staan er vaak een leuk salaris en goede arbeidsvoorwaarden tegenover. ... En daar gaat het dus mis. ... Het anders plannen van colleges door het jaar heen door middel van het verplaatsen van colleges uit drukke periodes naar rustige periodes. Volgens mij is daar niks mis mee en planning technisch harstikke slim Het gaat er alleen om dat er ook ruimte over blijft voor vakantie in de zomer.. ... En die ruimte is er niet, want dan is er HY close, het is ook planningtechnisch vanuit de planner gezien hartstikke slim, niet vanuit de medewerker. Ik zou zeggen, laat je oogkleppen vallen en blijf verfrissend nieuw denken, wordt iedereen beter van.

Webredactie

Wie een reactie plaatst dient daarbij, strikt vertrouwelijk, ook een (niet te publiceren) e-mailadres op te geven. Dit adres dient slechts om in incidentele gevallen in contact te kunnen treden met de reageerder. Niemand buiten de webredactie, noch binnen de NBA noch daarbuiten, heeft toegang tot dit e-mailadres en de webredactie zal dit adres ook nooit aan anderen verstrekken (overigens heeft zo'n verzoek ons nog nooit bereikt). Reageren op Accountant.nl is gegarandeerd 'veilig'.

Willem D. Okkerse MBA - CEO OK-Rating Institute

QUOTE Geplaatst door medewerker Big 4 - 11-8-2013 19:15:19 Ik durf hier niets een wat te plaatsen uit angst dat het niet anoniem is. Kun je nagaan wat voor cultuur er heerst binnen de accountancy. UNQUOTE WAAR BLIJFT U ? HELDEN DEZER NATIE.... En wat nog erger is ....HIj heeft gelijk.... Elk e-mail adres is bekend bij de redactie......

medewerker Big 4

Ik durf hier niets een wat te plaatsen uit angst dat het niet anoniem is. Kun je nagaan wat voor cultuur er heerst binnen de accountancy.

Maarten van Duijn

Waardering voor deze mooi blog. Als bijna afgestudeerd accountant met 10 jaar ervaring in de accountancy (overigens zonder Summer courses maar mijn assistenten lopen die nu wel) reageer ik even. Alle reacties doornemend denk ik dat we onderscheid moeten maken tussen: 1. Werkdruk die door over het hele jaar gezien te hoog is en zorgt voor een work life balance die uit balans raakt. Dat is de kern van het probleem en moet wat aan gedaan worden. Verder is er naar mijn mening weinig mis met hard werken. Zolang je plezier haalt uit het werk wat je doet is dat heel goed vol te houden. Overigens staan er vaak een leuk salaris en goede arbeidsvoorwaarden tegenover. 2. Het anders plannen van colleges door het jaar heen door middel van het verplaatsen van colleges uit drukke periodes naar rustige periodes. Volgens mij is daar niks mis mee en planning technisch harstikke slim Het gaat er alleen om dat er ook ruimte over blijft voor vakantie in de zomer.. 3. Als we toestaan dat uren geschreven worden op een wijze die niet klopt moeten we niet verbaasd zijn dat in dossiers werkzaamheden worden vastgelegd die net even op een andere manier wel/niet zijn uitgevoerd. Dan nog een laatste opmerking. De grap is dat alle ouderen die nu de leiding hebben er waarschijnlijk net zoals ons over dachten toen ze jong waren. Hoe voorkomen we dat we niet zelf in dezelfde valkuilen trappen en over 15 jaar (of misschien nu al) accountants in opleiding op een zelfde wijze aansturen.

Pim

Ook ik ben uit de accountancy gestapt. Dan maar alleen de MSc-titel. Het houdt een keer op. Mooie column. Ik kan hem alleen maar onderschrijven.

Fouk Tsang

Lang nagedacht of ik zou gaan reageren. Eerst alle lof voor Tom, zo hoort het als accountant staan voor je zaak. Ik wil er voor pleiten dat de NBA, de kantoren, de studenten en de opleiders snel om tafel gaan om dit te bespreken. Dit mag geen exclusief feestje zijn van een aantal kantoren die denken dat ze de markt bepalen. De markt is niet goed maar we mogen niet onze toekomst (lees studenten) verkwanselen. NBA (mis ik tot nu toe in de discussie) pak je rol, dit gaat het hele beroep aan. Ik zie de blog met de uitnodiging van de voorzitter graag snel op account.nl verschijnen. Als #tuacc nog iets kan betekenen dan staan wij graag klaar. Fouk Tsang Fouk

ex BIG4 die voor zijn gezondheid, geluk en passie

Tja, dat betekent in de pratijk gewoon dat iedereen zich zal conformeren aan de wens van het kantoor. De sociale druk is immers enorm groot. Je kan dan wel zeggen dat je het bij het houde wil laten, maar als een paar schapen over de dam zijn... Voorheen werd er in busy season in 4 dagen toch al snel 50/60 uur gewerkt, dat zal met de invoering van deze maatregel niet minder worden. Het werk wordt er immers niet minder op, aantal mensen wel, onder druk van marges zullen mensen nog harder moeten werken. Ik voorzie werkweken (5 dagen) van 60-70 uur. Wanneer gaat de Arbeidsinspectie eens een onderzoek doen naar deze praktijken!!! Dat gaat echt tijd worden, dit soort praktijken kunnen echt niet. Overigens hebben we het hier met name over BIG4, internationale praktijk. En wanneer gaat het personeel eens in opstand komen.... Hulde aan Tom om dit onderwerp ter sprake te brengen, knap.

Koe die niet meer uitgemolken wil worden

Haleluja! Tom, je slaat de spijker op zijn kop. Ik denk dat geen enkele student hier echt blij mee is, maar voor de BIG 4 is dit natuurlijk weer heel goed. Gelukkig wordt er altijd naar onze mening gevraagd voordat er zo'n grote beslissing wordt genomen (niet dus). Duidelijk dus dat onze mening er niet toe doet. Deze koe houdt het voor gezien.

Henk

Het is toch logisch dat er anoniem wordt gereageerd. De bedrijven waarover het gaat zullen het ook niet fijn vinden als ik hier hun naam noem. Terwijl ik dat graag zou willen doen, want die bedrijven hebben zich allemaal al te rooskleurig voor gedaan (zijn niet eerlijk geweest) bij mijn sollicitatiegesprek. Ik zou er zo een boek over kunnen schrijven, maar goed mijn kijk tegen het accountancyberoep en met name vennoten/eigenaren is door deze negatieve ervaringen toch al niet al te positief meer. Het is zonde dat met name de hogere hand (vennoten/werkgevers etc.) het beroep aan het kapot maken zijn. De voorbeelden hoef ik eigenlijk niet meer te noemen... Ze zijn hier ook al voorbij gekomen en er zijn al eerder artikelen hier over geplaatst hoe bijv. Accon (heb ik overigens nooit bij gewerkt) met zijn personeel is omgegaan bij een reorganisatie dacht ik.

Jan Wietsma

Wat een reacties, het onderwerp leeft wel. En studenten die anoniem reageren zijn een teken aan de wand voor de mores in de beroepsgroep. Zo transparant zijn we nog niet met elkaar..

Jurgen van der Vlugt

Hulde Tom! Enne, het viel me net op dat een van de (nog, en alleen qua omzet niet qua mentaliteit) 'Big'4 in 2017 honderd jaar bestaat. Gezien de tijd die nodig zal zijn om e.e.a. echt helemaal goed doordacht verbeterd te krijgen,kan dat kantoor dan de volgende honderd jaar beginnen op nieuwe leest, of toont men niet te hebben gemerkt dat er in de afgelopen 100 jaar iets is veranderd in arbeidsverhoudingen ...? Ook hier gelden first-mover(s)voordelen. Belangrijker: Om het niet direct weer terug te leggen bij de Young Profs (alleen); hoe maken 'we' hen 'empowered' om guerillagewijs verbetering te bewerkstelligen?

Tom Ooms

Allereerst bedankt voor alle reacties en discussie. Het is duidelijk dat er een flinke discussie is losgebarsten en daarvoor is het soms nodig een scherpe column neer te zetten. En de spreekwoordelijke knuppel in het hoenderhok te gooien. De reacties zijn ook diverse andere kanten opgeschoten en dus sluit ik met deze reactie graag de discussie d.m.v. een korte samenvatting af. De kern van mijn boodschap betrof de kleine maatregel in de opleiding met een mogelijk groot gevolg voor de studeerbaarheid van de opleiding en work-life-balance voor de student. Daarnaast wil ik laten zien dat het belangrijk is om als Young Prof je geluid te laten horen. Ik vindt het jammer dat helaas toch is gebleken dat er voornamelijk anoniem is gereageerd door studenten. Ik ben toch wel trots dat ik kan melden dat ikzelf zeker niet die drempel voel om mee te doen in een discussie en dat mijn werkgever mij hierin ook steunt. Als Young Profs zullen we verder gaan met deze discussie over work-life-balance, de inrichting van de opleiding en je mening geven als Young Prof. Dit zullen we doen in één van de volgende events waarover we via verschillende media een ieder zullen informeren.

Jan de Rooy

Eindelijk gaat de beerput nu echt wat meer open. We komen naar de kern van de problematiek in de accountancy. Hulde aan al diegenen die, anoniem of niet, een bijdrage aan deze discussie hebben geleverd! Maar als je de gevolgen van deze ontwikkeling, die overigens al jaren aan de gang is, leest met de bril van, ’hoe vinden we een oplossing’, dan wordt de ernst van de situatie pas goed duidelijk. Niet voor niets heb ik onze NBA-voorzitter bij zijn aantreden al eens gevraagd om zijn visie. Als de sector nu niet zelf met een hele heldere koers komt die ze spijkerhard gaat inzetten, dan doet de wetgever het wel. Het materiaal voor diepgaande inzichten ligt straks uitgebreid op tafel.

Rinus Leemans

Ik kan hier een lang betoog houden, maar dat doe ik niet. Het is immers vakantie, geen werkweek, geen collegeweek. Ik sluit me bij het betoog aan. Toen ik de titel las, wist ik de inhoud al.

Rob van Meer

In dit kader is de volgende passage vanuit de verplichte training beroepsethiek voor in mijn geval Accountants in Business zeker lezenswaardig: Quote van Muel Kaptein, KPMG Integrity, artikel Beroepsethische dilemma's en deugden: "...Wat betekent een deugdenbenadering voor het management van controleorganisaties? De afgelopen jaren hebben uiteenlopende beroepsgroepen en –organisaties hun normen op schrift gesteld in de vorm van gedrags- en beroepscodes. Meestal zijn dergelijke codes geschreven op het niveau van gedragsregels en minder op het niveau van principes of eigenschappen van de beroepsbeoefenaren. In lijn met het voorgaande is het van belang dat een code niet alleen de gedragsregels opsomt, maar juist ook de gewenste deugden. Het gaat bij integriteit immers vooral om de houding en inzet van betrokkenen. Eveneens is het wenselijk in codes op te nemen wat juist wel gedaan moet worden in plaats van allerlei verbodsbepalingen. Vanzelfsprekend dient een code actief te worden verspreid zodat er duidelijkheid ontstaat waarvoor de controleur gaat en staat en waarover de dialoog kan worden aangegaan met betrokkenen om bijvoorbeeld verantwoordelijkheden nader te bepalen, te herijken en te bezien in hoeverre de code ook in de praktijk daadwerkelijk wordt nageleefd. Van belang is ook om degenen voor wie de code is bestemd aan te leren hoe de code in hun eigen praktijk te hanteren. Dit vergt intensieve bezinning, overleg, dialoog, coaching en training. Tevens vergt een deugdenbenadering van organisaties te doordenken op welke wijze er een werkomgeving kan worden gecreëerd waarin beroepsbeoefenaren tot deugdzaam gedrag worden gestimuleerd. Het is Aristoteles die al stelde dat een persoon pas deugdzaam kan zijn indien zijn omgeving dat ook is. De geformuleerde deugden stellen derhalve eisen aan de inrichting van organisaties. Veel aandacht is daarbij in het verleden uitgegaan naar formele maatregelen (de hard-controls). Nog meer dan voorheen is het wenselijk stil te staan bij de cultuur van organisaties (de soft-controls). In hoeverre is de organisatie open en transparant, in hoeverre stimuleert de organisatiecultuur fair en rechtvaardig gedrag, en tot op welke hoogte worden realistische verwachtingen gewekt naar buiten toe en naar de eigen medewerkers? Ten slotte en ten diepste werpt een deugdenbenadering de vraag op van de intrinsieke motivaties van beroepsbeoefenaren. Waar ga ik voor? Wat drijft mij in mijn werk? Welke waarde wil ik creëren? Dergelijke vragen wijzen op de eigen bezieling en betrokkenheid. De in dit artikel beschreven dilemma’s en deugden beogen een leidraad te bieden om individueel en collectief niet alleen de juiste vragen te stellen maar ook een kader aan te reiken waarbinnen de eigen antwoorden op basis van de eigen dilemma’s kunnen worden gevonden." Ik wens de heren (toch maar weer eens een stigma) opleiders en managers van accountantsorganisaties veel wijsheid toe in het besluitvormingsproces. Misschien is het goed om eens te gaan praten met collega's vanuit een ander vakgebied...

Toine Goossens

Aan alles komt een eind. Confronterende feed back is daar een belangrijk hulpmiddel voor. 1. Een overspannen geraakt (assistent?) accountant heeft zijn werkgever aansprakelijk gesteld voor de schade die hij door de overbelasting heeft geleden. Zaak gewonnen. Nu kantoren doorgaan met dit uitputtingsbeleid zou er in juridische zin wel eens sprake kunnen zijn van 'voorwaardelijke' opzet. Is wellicht een insteek om ook bij vrijwillig vertrek wegens werkdruk een schadeloosstelling te eisen. 2. In maart schreef Marco Moling in het kader van het gemis van positief nieuws over accountants de column: 'Wat stelt het NBA-ambassadeurschap nu voor?'. Ik steun het pleidooi van Marco om het ambassadeurschap anders in te vullen. Maak de aankomende studenten duidelijk hoe het er in het beroep aan toe gaat. 3. Grote kantoren pretenderen een actief MVO beleid te voeren. Is het niet in strijd met de gedrags- en beroepsregels om dan zo tegenstrijdig met je medewerkers om te gaan? 4. Deze discussie is een duidelijke uitnodiging aan de inspectie SZW om een spoed onderzoek in te stellen

Harry Mock RA

AT:Arnout en Jurgen Inderdaad zijn hier gevallen gesignaleerd waar een ""openbare aanklager "'iets mee kan doen. Bovendien blijkt uit het grote aantal anonieme reacties dat er een diepe existentiele angst bestaat om misstanden op accountantskantoren aan de kaak te stellen. Wat ontbreekt is een ""klokkenluidersregeling""voor assistent-accountants.en een meldpunt waarop misstanden anoniem gemeld kunnen worden . Natuurlijk blijft het probleem van de bewijslast bestaan, maar de nog niet bestaande openbare aanklager kan met meerdere gelijksoortige meldingen nader en beter gericht onderzoek doen. Het meest voor de hand liggende is dat de NBA voorziet in zo n meldpunt en klokkenluidersregeling, maar het is niet ondenkbaar dat uit het MV initiatieven naar voren komen. De discussie over de 50-euro grens voor etentjes leidt de aandacht af van de werkelijke problemen zoals deze in de reacties naar buiten zijn gekomen. En ik denk dat dit maar het topje van de ijsberg is.

Jan van Schie

AT:Willem Okkerse: wat bijzonder mooi en bondig gezegd! Jouw mening dat de ondergang van onze professie is ingeleid kan ik niet delen. Het is wel tijd voor een drastische koerswijziging en de tijd is er rijp voor!. Dat de Big4 daarin het voortouw zullen nemen lijkt mij uitgesloten. De geldzucht zit daar simpelweg in de genen van de organisatie. De tone at the top wordt daar gedomineerd door geldzucht, niet door passie voor het beroep. Dat was 25 jaar geleden zo en dat zal altijd zo blijven. Dat de Big4 inmiddels hun menselijk kapitaal aan het verbranden zijn om de kachel warm te houden is duidelijk. Maar het is anderzijds de keuze van de jonge professionals onder ons om te bepalen of ze nog bij zo'n kantoor willen werken. Laat die reuzen maar wankelen. Net als bij de banken zie ik ook nog wel eens zo'n systeemkantoor aan het staatsinfuus belanden. En we weten wat er dan gebeurt...

Willem D. Okkerse MBA - CEO OK-Rating Institute

Wat mij beklijft - en wellicht velen met mij - is dat de Jeugd zich zelfs nu - nog - anoniem moet uiten. Wat mij beklijft - en wellicht velen met mij - is dat de GO (Gevestigde Orde) geen enkel commentaar heeft..... Wat mij beklijft - en wellicht velen met mij - is dat, toen ik (destijds) voorzitter van onze adviesorganisatie was - wij geen e n k e l e junior binnen onze geledingen wilde hebben. Wij wensten namelijk op Sr. level advies te geven. Senior tarieven moeten namelijk door S e n i o r s verdiend worden. N i e t e n d e r h a l v e o o k n o o i t o v e r d e r u g v a n Juniors. Wat mij beklijft is, het intense maar dan ook meer dan intense misbruik van goedwillende intelligente mensen - uitsluitend gericht op het eigen gewin - zonder rekening te willen houden met de stakeholders belangen vanuit het maatschappelijk statuur, die thans duidelijk de ondergang van deze "bijzondere professie" hebben ingeleid. Daarom mijn ondersteuning met de OK-Score uitvinding aan de echte gedrevenen. Willem D. Okkerse MBA Chairman Rating Committee European Rating House

Henk

AT: Jurgen... Met name 2, 4 en 6 spreken mij erg aan.. Ook op kleinere kantoren spelen zulke zaken. Echter waar ik als relatief jongere professional vaak tegen aan loop is dat de vennoten/management al bij het sollicitatiegesprek niet eerlijk antwoorden op mijn kritische vragen. Ik wil een goede keuze maken als ik voor een kantoor kies en menig keer ben ik er al achter gekomen dat ze niet eerlijk antwoorden op mijn vragen. Vragen zoals: Is er wel werk zat genoeg? Merk ik nog iets van de overname/fusie die bijv. een jaar of enkele jaren geleden heeft plaatsgevonden? In wat voor soort team (of kantoor) kom ik te werken qua mensen (karakters)? Al een paar keer ben ik er eigenlijk na de eerste werkweek achter gekomen dat ze een te mooi beeld hebben voorgeschoteld om je maar binnen te halen om bijv. de achterstand weg te werken en is de overname/fusie nog helemaal niet volledig afgerond qua zelfde werkprogramma's en systemen etc.. Dit terwijl eerlijkheid toch een groot goed is. Een accountant moet immers integer zijn. Nu even de punten van Jurgen: 2. Bij fraude zou gelijk de titel ingeleverd moeten worden. Ook bij zaken die niet integer zijn zou dat voor mij part gelijk mogen. Ik heb genoeg voorbeelden voorbij zien komen bij de tuchtrecht uitspraken, waarbij ik de opgelegde straf wel erg mild vond. Zo komen de rotte appels van het accountancyberoep toch steeds goed weg? 4.Gelijk invoeren. Dit is precies wat ik bedoel met mijn eerdere reacties. Dan zou snel en efficiënt en goed werken wel worden beloond. 6. Automatisering speelt ook steeds meer een belangrijkere rol in de samenstellingspraktijk. Met name de oudere medewerkers die bij wijze van spreke 25 jaar vastgeroest zitten bij hetzelfde kantoor kunnen daarin niet mee en willen vaak niet eens mee met deze vernieuwing. Gevolg de jongere werknemers zijn efficiënter geworden ondanks dat de oudere werknemers wellicht meer kennis hebben. Tevens komt het de werksfeer niet altijd ten goede als je als jonge werknemers telkens het geautomatiseerde deel van een oude werknemer moet doen, omdat deze dat weigert te doen of het niet kan/snapt.

Arnout van Kempen

Voor punt 2 zou een openbaar aanklager v/h accountantsberoep een leuke rol kunnen spelen...

Jurgen van der Vlugt

AT:diversen: Ja, laten we terug naar opbouwend werk. Er zijn diverse mogelijkheden: [Algemene disclaimer alvast: In onderstaande scheer ik NIET allen over één kam; ik doel op de uitwassen, niet op de vele wel-goedwillenden!] 1. Terugdringen verdienbehoefte partners. Elders duikt al het Balkenendenorm'spook' op onder de noemer Ambtenaar Maken. Ja, de consequentie van ambtenaar maken is dat betreffende OOB-controleurs onder die Bnorm vallen... Me dunkt dat niet heel veel van de huidige partnercollectie uit overtuiging zal kiezen hernieuwd duidelijk te maken dat ze het als hun roeping zien om voor het maatschappelijk verkeer te werken... 2. (Aanzet tot) fraude bestraffen. Alle vormen van scheef- en willekeurig schrijven sowieso strafrechtelijk en eventueel ook civielrechtelijk aanpakken. Bewijslast zal een issue zijn, maar daar valt een mouw aan te passen. Enne, als in 'gewone' rechtszaken ivm misdrijven anonieme getuigen zijn toegestaan, waarom hier dan niet ..? 3. Weigering van klanten om nog absurde tarieven te betalen. Eisen dat ook de partners daadwerkelijk alle tijd die ze op de klant schrijven, fysiek aanwezig zijn; alle andere tijd is te onzichtbaar qua bijdrage. Daarna alle rekeningen van het kantoor controleren; uurtje-factuurtje dan ook alle uren exact afvinken door de klant... Dat gebeurt met pallets laptops als ze worden binnengebracht, dus waarom niet met controleursuren ..? Als dit betekent dat een minder dan handvol grote kantoren implodeert (?, qua controle... dat deed toch slechts nog een minderheid vd partners /omzet), dan is dat maar pech. 'Gewone' oplichters (eens te meer: ik maak nog onderscheid!) mogen ook niet klagen over omzetverlies als ze worden betrapt. 4. Formeel EN INFORMEEL beoordelen en belonen van medewerkers om de hen toerekenbare prestatie. Dus als er geen werk is, is dat de schuld van de partner (die dan zelf maar z'n inkomen moet verlagen: ondermaatse prestatie). De medewerker die efficiënt is, krijgt a. opslag, b. de taak haar/zijn efficiënte methoden over te dragen aan de anderen, c. de tijd die zij/hij niet nodig heeft om het salaris te verdienen, als vakantiedagen (sic) uitgekeerd. Dit c. vergt wel dat de medewerkerbijdrage wordt begroot en gefactureerd als totaalbedrag, niet uurtje-factuurtje, maar betekent ook dat een efficiënt werkende er zélf op vooruit gaat. En nee, er is toch ook al lang de hierarchie en de informele peer review in het opdrachtteam om de kwaliteit van werkuitvoering in de gaten te houden ...!? Dit maakt tevens de weg (wat meer) vrij voor ontwikkeling van medewerkers in ofwel vaktechnische, ofwel commerciële richting. Ja, een vaktechnisch genie hoeft dan maar even te vlammen om het inkomen waard te zijn, en de mindere goden buffelen wat langer. So what? Het gaat de klant om de prestatie, of die uit een sweat shop of uit een high tech campus komt, doet 'm niks. 5. Beperking van de beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen. Miljardenclaims? Tsja, de partner wist wat het risico van tekenen was. Of ...? Het inkomen was toch al een vette risicopremie ..? Er zijn zo veel beroepen waar een (forse) misstap ruïnering betekent; juist de accountancy als *vrije beroeps*sector zou dat moeten snappen. Een beetje lanterfanten en dan áls het een keer mis gaat en áls dat wordt ontdekt, verschuilen achter de rokken van de verzekeraar, leidt tot monsters van kindjes die zich partner noemen. (werderom: er zijn ook heel veel wél goeien..!) Betekent dat de afbrokkeling van de megalomane mastodonten die zich partner-maatschappen noemen? Who cares. 6. Verregaande automatisering van de controle. Dat betekent veel minder behoefte aan een leger van onderdaantjes en meer whizards (van divers niveau en schakering) die weten wat die kompjoeter doet. Degenen die het niet begrijpen... stappen maar op. Dood hout, zeker bovenin de organisaties, kost veel te veel; direct en indirect door degenen die wél productief zijn (dat is wat anders dan productief schrijven!) in de weg te zitten. Koppelt aan punt 4. Gelieve bovenstaande te weerleggen, of verder te becommentariëren. Mij zou 4 en 6 het meest aanstaan, vanwege hun positieve (?) insteek. 3 hebben we helaas zelf niet in de hand? De andere punten zijn nogal niet-goedschiks-dan-maar-kwaadschiks ja. Maar ja, het gaat om de bedrijfstak; uitwassen zijn niet terug te dringen zonder dat er íemand op achteruit gaat. Punt 4 kan wel misgaan; waarborgen zullen nodig zijn om te voorkomen dat efficiënte medewerkers alsnog worden uitgebuit en iedereen permanent onder efficiencydruk wordt gezet. Maar transparantie richting klant kan helpen; als budget over is, (een deel) teruggeven, kan helpen. Dan heeft de klant er ook nog iets aan, is blij, en krijgt een incentive om de controle te vergemakkelijken. En dat punt 6 wordt al meer (niet 'vaker', Piet) gepropageerd, maar waarom niet opgepakt...? Of is het, volstrekt zonder insinuatie ;-], een apenkwestie (zie o.a. De Waal); jongere apen leren van elkaar en van (wat) oudere, de oudere apen moeten die nieuwlichterij niet ..? Overigens, wie gaat hiermee verder? Grote kantoren (i.e., de partners) hebben geen incentive, de medewerkers aldaar geen ruimte, #tuacc is 'al' buitenstaander en allang 'om', de YP/NBA dan ..? Kan die dwingend sturen, en hoe dan ..?

Sander

Beetje jammer dat je dan een heel verhaal tikt, en uiteindelijk alleen je naam (??) geplaatst wordt... Maar goed, herkansing dan maar. Aan Jan van Schie: Om een zuivere discussie te starten is het vaak nodig de knuppel in het hoenderhok te gooien. De discussie begint dan wat zwart-wit, maar eindigt uiteindelijk bij een waarheid, ongeveer in het midden. Het onderwerp is belangrijk genoeg om de discussie over te voeren, en ik vind daarom dat Tom Ooms eerder een compliment dan een verwijt verdient voor zijn column, of deze nu de 'juiste' intonatie heeft of niet. Wat mij echter zorgen baart is dat van de, op moment van schrijven 34, reacties er niet één is die een feitelijke (al dan niet gekleurde) onderbouwing tracht te geven van de gemaakte keuzes. Is het te warm, zijn we allemaal te hard bezig met de voorbereidingen voor een nieuw studie- danwel controlejaar, of weten we stiekem allemaal dat de gemaakte keuzes eigenlijk onverdedigbaar zijn en doen we daarom geen poging? Let op: Ik probeer hier geen waardeoordeel te geven, maar ben oprecht benieuwd. Voor de volledigheid moet ik er trouwens wel bij zeggen dat reeds op 17 juni (dus vóór het verhaal van Tom) een stuk aangaande dit onderwerp van de hand van Olaf Bik op het 'intranet' van Nyenrode is verschenen. De visie van déze onderwijsinstelling is dus (althans voor de daar studerenden) genoegzaam bekend. Het is niet aan mij, of aan wie dan ook, dat stuk hier integraal in te kopiëren, maar wellicht dat Olaf Bik, of iemand anders van soortgelijke signatuur, nog een reactie wil geven? Een reactie namens de betrokken kantoren zou, zoals eerder opgemerkt, overigens ook niet misstaan... En wat vindt de NBA hier eigenlijk van, in het kader van (toekomstige) kwaliteitsbewaking? Ik ben benieuwd...

Jan van Schie

AT:Pieter: zo'n negatief verhaal met zoveel beeldspraak leidt niet tot een positief eindresultaat. Het leidt tot de reacties zoals gegeven, nog meer negatieve verhalen, allemaal klagers, allemaal anoniem. Ja, het zegt iets over sommige kantoren en nog meer over de klagers, maar je bereikt er helemaal niets mee en krijgt hooguit bevestigd wat je al wist. Hoezo lef?

Jan van Schie

AT:Pieter: zo'n negatief verhaal met zoveel beeldspraak leidt niet tot een positief eindresultaat. Het leidt tot de reacties zoals gegeven, nog meer negatieve verhalen, allemaal klagers, allemaal anoniem. Ja, het zegt iets over sommige kantoren en nog meer over de klagers, maar je bereikt er helemaal niets mee en krijgt hooguit bevestigd wat je al wist. Hoezo lef?

Pieter de Kok

Dag Jan, Het is juist te prijzen dat Tom dit stuk schrijft. Tom is geen partner, is alleen een betrokken kerel die lef heeft en een accountantshart op de goede plek. Ik neem aan dat jij zulke mensen op jouw kantoor zou waarderen. Laten we vooral niet een boodschapper van een zorgwekkende ontwikkeling op deze website afbranden. De verwijzing naar Tuacc begrijp ik niet. Als Tuacc hebben we wel scherpere stukken over onderwijs geschreven, sterker, ik heb zelf geschreven dat het hele accountancyonderwijs volledig op zijn schop moet. Soms moet je dingen benoemen om positieve verandering in gang te zetten. Als je daar over van gedachten wil wisselen, hoor ik dat graag. Pieter (pieter.dekokAT:coney.nl).

Jan van Schie

Wie is Tom Ooms? klik op zijn naam onder het artikel en lees: "Tom Ooms is vice-voorzitter NBA Young Profs, aanvoerder van het onderwerp accountancy-onderwijs van TUACC en werkzaam bij PwC." Aangezien hij niets meldt over de hoedanigheid waarin hij zo giftig meent te moeten afgeven op zijn werkgever PWC, Hans Dijkstra net als ik juist van de Young Profs een actieve deelname aan deze "discussie" had verwacht, ik van de TUACC-beweging toch een iets hogere pet op had (mogen hebben) van hun instelling en de positieve wijze waarop zij (tot nu toe in ieder geval) verandering in gang wil zetten etc etc, wens ik Tom Ooms vooral een warme zomer toe!

Pieter de Kok

AT:Ex-assistent - je hebt helemaal gelijk. Ja, mijn reactie is mooi (één van hoop, en dat meen ik) en ja, het is al jaren zo dat er bepaalde gedragingen het enthousiasme van met name jonge accountants beperken. Dat laatste is pas echt veelzeggend en treurig. Toch blijf ik optimistisch. Maar ik wil best even op je punt ingaan., gericht aan de jonge collega's in het bijzonder. Mijn punt is heel simpel: Het is treurig dat we hier op deze site deze onderwerpen anoniem moeten bespreken. En ja, ik begrijp dat. In ons beroep lopen veel bange mensen rond. Bang voor een carrière, bang dat de baas meeleest. Het is treurig dat er matige kantoren zijn. Het is treurig dat er matige partners zijn die met gouden kettingen aan het vak vast zitten. Treurig is ook de boodschap van Tom en treurig zijn ook de reacties. Treurig is dat we al jaren nu praten over hervormingen in onderwijs. Treurig is dat we al heel lang praten over gebrek aan kwaliteit. Treurig is dat de boodschap van Tom duidt op verdere afbrokkeling van een kwalitatief goede opleiding en dus niet helpt wat betreft die kwaliteit. Treurig zijn ook de reacties van assistenten. En ja, ook de inhoud hiervan is niet nieuw, niet onbekend, en ook niet 1-2-3 oplosbaar. Maar goed. Perspectief. Want ten opzichte van al deze treurigheid is er ook perspectief. Er zijn hele mooie kantoren, er zijn hele gedreven partners er zijn heel veel professionele collega's die elke dag met mooiste vak bezig zijn. Een ander perspectief, luister eens heel goed naar jezelf, waar ben je nu echt bang voor? Voor een eerlijke dialoog op kantoor? Voor einde carrière? Ik weet uit ervaring dat die angst vaak onterecht is. En wordt je niet gewaardeerd voor wie je bent, of waarvoor je staat, dan ben je daar simpelweg niet op je plek. Een anders perspectief is om je te laten horen. Toon lef om er iets aan te doen. Op deze site zijn er in de afgelopen 3 jaar wellicht 2-3 Young Profs geweest die de handschoen hebben opgepakt en onderwerpen op de radar hebben gezet. Als je wil dat er iets gaat veranderen, spring op de bühne spreek je uit, schrijf blogs, organiseer het protest, verzamel je bond of lotgenoten, toon je een leider! Praat eens met mensen vanTuacc, ga iets ondernemen. Maar een tip, wees een vent of dame en doe het met open vizier. Neem een voorbeeld aan Tom, een kritische blog, niet voor het eerst. En toch weet Tom de juiste snaar te raken. Met open vizier is zoveel effectiever. En dit beroep heeft geen bange mensen nodig, maar mensen met lef! Ik wens jullie veel succes en wijsheid de komende tijd.

Hans Dijkstra

Hoewel de zomer het aantal deelnemers aan de discussie wat beperkt toch maar een paar punten nav diverse punten uit de column en de reacties: - Ruud Dekkers gaf vorig najaar aan dat hij het treurig vond dat jonge (aankomend) accountants hun mening niet publiek durven te geven (dat is inderdaad niet van de ene op de andere dag verholpen); - Bij uren schrijven en uren in rekening brengen moeten we onderscheid maken tussen het interne vaktechnische budget en de (vaste) prijsafspraak met de klant, dat laatste is onderdeel van de markt voor accountantsdiensten (en is niks mis mee); - Ik mis in de discussie de Young Pro’s, die zouden uitgerekend nu actief in discussie moet meedoen; - Jonge accountants zijn (denk ik) een van de groepen die niet echt door klassieke vakbonden worden gehoord (want geen lid). Dat is natuurlijk deels gevolg van het meer individuele van loopbanen in de huidige tijd. - Voor de accountant-ondernemers is er natuurlijk ook de valkuil/kans van ‘never waste a good crisis’. We zagen al eerder discussies over ontslagrondes bij accountantskantoren, net als bij de golfbeweging in arbeidsvoorwaardenbeleid zit daar ook een element van gezond (ondernemers)opportunisme in natuurlijk. Accountantskantoren zijn net normale bedrijven. - Wat wel een aandachtspunt is, is dat de ‘korte termijn aandeelhouderswaarde-discussie’ wellicht wat na-ijlt bij de grotere kantoren die een steeds dominantere Angelsaksische cultuur kennen. Ook dat is geen nieuws onder de zon. Alleen beginnen steeds meer mensen nu de gevolgen te ondervinden hiervan (en de kantoren waarschijnlijk over een paar jaar). - Je kan het natuurlijk jammer vinden dat de opleiders maar beperkt invloed hebben op het HR-beleid van kantoren/geen publieke visie delen op de studeerbaarheid van de opleiding/et cetera, maar laat dat dan gewoon een goede reden zijn voor de studenten om zich ouderwets te verenigen, en zelf actief op te komen voor hun eigen belangen en die van volgende generaties studenten!

ex-assistent

AT:pieter: mooie reactie. Je gaat nergens in op de punten en zegt eigenlijk dat het altijd zo is geweest. Verwacht je nou echt dat vertrouwelijke zaken met naam worden genoemd? Veelzeggend en treurig.

Pieter de Kok

Het is een treurige (anonieme) discussie zo aan het worden. Geen PR voor mooiste vak, weinig inspiratie voor next generatie. Een ding: er zijn talloze prachtige kantoren met prachtige, inspirerende partners in NL. Het is jouw toekomst. Als jij in inspirerende, faire omgeving wil werken, moet je daar zelf vooral hard naar opzoek gaan. Je hebt altijd een keus in setting van ruim 450 niet OOB kantoren.

Jonge accountant

Als net 30 er ben ik inmiddels 10 jaar werkzaam binnen de accountancy. Sinds 5 jaar heb ik mijn titel. De eerste jaren heb ik bij het ''5de'' kantoor gewerkt en nu in een middelgrote organisatie met 350 man. Helaas zie ik ook dat het bij ''mijn'' organisatie totaal ontbreekt aan leiderschap, visie en vermogen tot verandering. Stug volhouden aan uren x tarief, terwijl dit model volledig achterhaald is. De veranderingen die momenteel worden doorgevoerd in de organisatie zijn helaas allen ten nadele van de medewerkers / uitvoerend personeel. Niet alleen studiefaciliteiten, alle secundaire arbeidsvoorwaarden zijn de laatste jaren aangepakt. 1% salarisverhoging bij goed functioneren, versoberde pensioenregelingen. Overwerkverplichtingen die zijn aangescherpt tot onrealiseerbare doelstellingen. Enz. enz. Vestigingen worden inmiddels gesloten om een ''one stop shop accountantskantoor'' te creeren. Tegen mijn klanten noem ik zoiets een reorganisatie. Hierbij draait het maar om één ding, het aandeel van de vennoot. Dit blijft gewoon op peil / moet op peil blijven om de teveel betaalde goodwill terug te kunnen betalen aan de bank, die in het verleden is betaald aan de mede vennoot. Een softwareleverancier gaf me laatst het volgende voorbeeld, een partner op een kantoor verdiende het afgelopen jaar maar 700k, hetgeen minder was dan in voorgaande jaren. Hij voelde de kredietcrisis nu toch echt in zijn beurs. Hierbij ontbreekt toch elke realiteitszin? De markt, lees onze klanten, zal zijn werk doen en ons terecht (gaan) wijzen. Persoonlijk ben ik klaar met deze praktijken en overweeg ik mijn titel in te leveren. De toekomst die gaat zeker buiten de accountancy liggen, waarbij ik wel kan terugkijken op een mooie leerschool.

Henk

Dat weet ik niet. Ik denk wel dat een deel wordt afgeboekt, maar dat is dus het deel dat over de geplande uren is gekomen (dat deel wat ik dus (on)bewust langzamer werk, omdat er na bijv. de jaarrekening waarmee ik nu bezig ben geen werk meer ligt). Dit terwijl als ik gewoon goed door werk onder de geplande uren uit kom en de klant dus voordeel zou hebben (een deel wordt dus in mijn beleving onterecht gefactureerd, want ik weet dat ik onder de geplande uren kan blijven). Dat krijg je dan wel te horen bij je beoordelingsgesprek dat je er lang over doet, maar als ik andersom bijv. vraag of er een contract gemaakt kan worden dat ik indirecte uren mag schrijven als ik door een gebrekkige planning uit mijn werk loop als ik wel hard doorwerk dan gaat daar het management natuurlijk niet in mee. Echter als je ruim onder de geplande uren blijft krijg je dat niet te horen, maar krijg je weer te horen dat je te veel indirect schrijft als er daarna geen werk meer voor handen is...

Jurgen van der Vlugt

Arnout, dat gaat zeker al een jaar of 15 zo ja; de rekening is ongeacht wat voor specificatie dan ook, veel te vaag om door de klant te worden begrepen. Die heeft toch geen benul wat voor werk er is gebeurd (en dat bedoel ik niet neerbuigend) -- alleen als de asststenten wat te weinig aanwezig zijn t.o.v. de declaratie, valt dat de klant op. Dat er ook nog een paar uur van de partner bijstaan (die het halve budget leegtrekken) terwijl de assistenten weten hoe (weinig) vaak de partner (niet) z'n neus door de deur stak om snel weer te gaan borrelen... Meer transparantie zal niet zomaar helpen: Wie gaat toezien op de juistheid? I'll-scratch-your-back-collega's ...? RvC/aandeelhouders? Ook die hebben geen idee van wat het werk inhoudt / zou moeten houden. En inderdaad wordt de incompetentie (sic) van partners, die toch maar een beetje als tweedehands-autoverkoper erbij hangen bij de werkelijke opdrachtuitvoering maar voor voldoende (gevarieerd) werk zouden moeten zorgen (omzet is toch het semi-exclusieve target van de partner? nee, geen loos gebabbel over medewerkerontwikkeling; hou op zeg, dat kost centjes!), 'opgevangen' door assistenten die ofwel de klant (moeten!) tillen ofwel indirect schrijven.

Arnout van Kempen

AT:Henk: ik snap je punt. Het heeft me ook altijd wel verbaasd dat urenschrijverij vaak een uitnodiging is tot inefficient werken. Maar voor mijn beeld: die uren die je schrijft op de klant, terwijl je niet voor die klant aan het werk bent, worden die bij de klant in rekening gebracht?

Henk

of je werkt wel gewoon hard door en hebt het werk eerder af dan dat er voor staat volgens de planning en schrijft de uren op indirect. Ik bedoel natuurlijk nadat je je werk eerder af hebt dan volgens de planning en er nog geen nieuw ander werk is de uren daarna op indirect schrijven. Je schrijft zodoende meer uren op indirect dan normaal.

Henk

AT: Arnout, ja, doordat er verkeerd wordt gepland op kantoren en ik als jongere werknemer beter met de nieuwere automatisering om kan gaan dan mijn oudere collega's wil het nog wel eens voorkomen dat ik mijn werk tijdig (eerder) af heb en er ondanks dat ik het tijdig heb aangegeven er geen werk ligt. Als je bijv. als assistent in een planning ziet dat je voor bijv. 800 uur staat ingepland (dus werk voor 800 uur is, maar ik kan dat bijv. ook nog eens in 700 uur afmaken) en je weet dat gemiddeld genomen een fulltime assistent zo'n 1.500 u declarabel moet zijn. Er komen natuurlijk geen 700 uur aan diverse opdrachten tussendoor bij. Wat je dan doen als assistent zijnde? Of onbewust langzamer werken dan dat je kunt in de hoop dat er in de tussentijd werk binnenkomt, maar je hebt dan eigenlijk voor jou gevoel wel te veel uren geschreven op de klant of je werkt wel gewoon hard door en hebt het werk eerder af dan dat er voor staat volgens de planning en schrijft de uren op indirect. Wat je ook doet. Zowel teveel uren schrijven op een klant als teveel uren op indirect schrijven (ook al is het buiten je schuld om) krijg je te horen bij je functioneringsgesprek. Met andere woorden je snijdt jezelf als assistent zijnde altijd in de vingers als de planning van hogere hand niet klopt (in ieder geval te weinig is).

Arnout van Kempen

AT:Henk: zeg je nu dat je, als je niet productief/declarabel bent toch maar op een klant schrijft?

Henk

Dit speelt bij de grote kantoren, maar bij de kleine kantoren (ik ben zelf geen RA-student) loop ik de afgelopen jaren juist uit mijn werk (ook bij Auditklanten). Een hoge werkdruk is niet fijn, maar niet vooruit kunnen en dus niet goed (eerlijk) je tijd op een klant kunnen schrijven is ook niet fijn. Je moet immers wel ergens je tijd op kwijt als je door je werk heen bent, naast dat een dag erg lang lijkt te duren. Dan ben je dus niet declarabel genoeg en kunnen de vennoten van kleinere kantoren ook minder graaien dan dat ze eigenlijk willen. Wellicht zouden partners en vennoten zelf maar wat meer werk verrichten op de werkvloer dan weten ze zelf beter wat er speelt (met name of de planning klopt, over- cq onderbezetting) ipv veelal naar tijdrovende, nutteloze en besluiteloze vergaderingen te gaan. Het personeelsbeleid is bij de meeste kantoren namelijk verre van goed (ook al hebben de kantoren een HRM-afdeling etc.).

M. Berghuis

AT:ex-assistent Dat is ook wat ik uit de markt hoor, en wat mij betreft raakt dit de kern van een accountant. Leegloop uren boeken op klanten die vertrekken kan echt niet en staat in contrast met artikel A-100.4: Integriteit: "De registeraccountant treedt in zijn beroepsmatige en zakelijke betrekkingen eerlijk en oprecht op" Professioneel gedrag: "De registeraccountant houdt zich aan de voor hem relevante wet- en regelgeving en onthoudt zich van handelen dat het accountantsberoep in diskrediet brengt" En wellicht staat er nog iets in artikel B1-240 Honorarium.... Dus kantoren die weten dat ze de klant gaan kwijtraken proberen deze klanten nog even volledig te gebruiken als cash cow, nee met die beeldvorming komt het wel goed zo te zien. Recent discussie gehad met bevriende chirurg, gewoon in loondienst, enkele rake opmerkingen: - vreemd dat het salaris van chirurgen/artsen onderwerp van discussie is terwijl de accountants toch redelijk de dans lijken te ontspringen. Het is toch een beroep welke door de wetgever is ingesteld, verplichte controle boven bepaalde grens? Hoe kan het dat daar geen grenzen aan worden gesteld? - waarom brengen we de accountantscontrole van (overheids)instanties, ziekenhuizen/gemeenten etc etc niet onder bij 1 orgaan, dat is toch veel efficiënter en laat advies lekker aan de markt over. Dan krijg je toch echte specialisten ipv dat een partner zich sporadisch laat zien op een opdracht omdat hij nieuwe opdrachten moet scoren... - wat is de maatschappelijke relevantie nog van een accountantscontrole in de huidige vorm gegeven de beloningsstructuur van partners, het draait dan toch echt om één ding, dat is geen verwijt maar dat is logisch, zo zit de mens eenmaal in elkaar. Dat zie je overigens bij veel artsen/maatschappen in de zorg ook gebeuren, teveel aandacht op verdiensten om de levensstijl op peil te houden. Dat daar iets aan gedaan wordt is logisch en het is dan ook logisch dat dit ook in accountancy gaat gebeuren.

ex-assistent

Deze pagina net eens doorgenomen en veel komt me bekend voor. Ik herken me vooral in wat student-assistent BIG4 zegt. Een accountantsskantoor biedt je een fantastische leerschool, maar er zijn duidelijk ook donkere kanten aan. De werkdruk is hoog, de studie drukt ook nog op je prive leven en de markt is lastig. Daarmee is te leven, maar op het moment dat de waardering voor je harde werk wegvalt, valt de motivatie compleet onder je vandaan. Ikzelf heb bij een paar accountantskantoren gewerkt en bij een paar anderen stage gelopen (zowel Big4 als second six) en het is een terugkerend patroon bij elk kantoor: Als de zaken goed gaan is er geen vuiltje aan de lucht en worden issues veelal vermeden. Op moment dat de zaken minder gaan en er wordt 1 uur over het budget gegaan, dan is het klaar omdat de partner zijn exorbitante beloning omlaag ziet gaan. Zodra dat gebeurt merk je direct dat de rekening naar de lagere echelons wordt verschoven (beknibbelen op voorwaarden, verplaatsen van cursussen etc. etc.). Zelf heb ik ervoor gekozen om 'aan de andere kant van de tafel' te gaan zitten. Het bovenstaande heeft daar een kleine rol in gespeeld. Om daarbij even in te haken op wat M. Berghuis zegt: Uit ervaring kan ik zeggen dat het klopt dat leegloopuren worden geschreven op klanten, die een kantoor kwijt raakt.

Robert Moolenaar, verantwoordelijk voor de AA-ople

Ik hoor vooral dit jaar van onze deelnemers in de AA-opleiding (rechtstreeks of via de docenten) dat zij minder tijd aan de studie besteden vanwege de werkdruk (die gestegen is vanwege de marges die onder druk staan). Dit leidt tot lagere slagingspercentages en daardoor dus tot langer studeren en hogere studiekosten. En ik hoor ook steeds vaker dat deelnemers (een deel van) de kosten zelf moeten voorschieten of herkansingen zelf moeten betalen. (Overigens zal ik niet beweren dat alleen de werkdruk de oorzaak is van minder tijd besteden aan studie, maar dat is dan een andere discussie) Vooralsnog bieden wij geen summercourse aan. Wel proberen wij, indien het planningtechnisch kan qua aantal bijeenkomsten, zo min mogelijk in januari en februari in te plannen. Maar aan de zomervakantieperiode komen wij niet, wij vinden dat de deelnemers ook recht hebben op hun vakantie en ook vakantiespreiding. Overigens zie ik een stijging in het aantal overstappers van de RA-opleiding naar de AA-opleiding. Niet verwonderlijk zijn dat vooral mensen die ook de overstap maken van een BIG4-kantoor naar een kleiner kantoor. Begrijp me goed, ik heb het niet over grote aantallen, maar wel over een stijging.

Bijna RA Big4

Ik deel de genoemde commentaren gedeeltelijk. Maar om eerlijk te zijn zie ik het probleem van een langere opleiding (door uitsmeren van de stof over bijv 1 jaar extra) niet zo. Hoe vaak hoor ik junior collega's niet over lesstof praten waarbij ze theoretisch erg veel weten maar de basis (audittechnieken) nog maar net beheersen en een eenvoudige controleaanpak niet kunnen uitwerken. Ik denk juist dat een situatie waarbij de theoretische kennis beter gelijk loopt met de praktijkervaring (de facto een langere opleidingsperiode, misschien 2 etappes?) een positieve bijdrage levert aan de kwaliteit van de audit / dossiers. In dit perspectief zou de collegevrije periode ook beter inpasbaar zijn in de opleiding, want laten we eerlijk zijn, werkdruk geldt ook voor mensen die de titel al op zak hebben die op de vrijdag nu flink werk overnemen van studerende / college volgende collega's.

student-assistent BIG4

AT: Student Big4 zuiden des lands Het beeld dat je schetst, herken ik wel in zekere zin. De winst per partner is (ten opzichte van "topjaar" 2007/2008) sterk teruggenomen. Het feit dat sommige partners je nog wel steunen in je opleiding is natuurlijk bewonderenswaardig, maar deze partners zijn wel zwaar in de minderheid. Als er door de partners gekozen moet worden tussen een goede opleiding of 75k per partner meer, kiezen ze echt voor het laatste. Steeds meer merk ik om mij heen dat mensen het gegraai van de partners gewoon zat zijn, zeker met de reeds aangekondigde maatregelen zoals door mij hieronder al opgesomd in combinatie met wat in het stuk van Tom Ooms wordt aangemerkt, verwacht ik dat de uitstroom alleen maar toe neemt. Als je vervolgens gaat kijken wat er laatste jaren instroomt op de kantoren, is het niveau dan ook af en toe natuurlijk om te lachen, wat ook resulteert in een snelle uitstroom (binnen twee jaar). Natuurlijk is het crisis, maar deze totaal doorgeslagen focus om de partnerbeloningen op peil te houden/brengen gaat op langere termijn een zeer negatieve impact hebben op ons beroep. Niet alleen omdat "de talenten" het ook meer dan zat zijn en daarom ook vaak sneller voor een carrière buiten de audit kiezen, maar ook omdat je nu ziet dat de budgetdruk de overhand neemt en dit direct impact heeft op de kwaliteit van de controles. Daarnaast merk ik ook te vaak dat er getracht wordt om de klanten "uit te persen" en zo veel mogelijk meerwerk neer te leggen. Volkomen begrijpelijk natuurlijk, maar hierdoor vindt er nu al wel een verschuiving plaats van BIG 4 kantoren naar beneden (de BDOs van deze wereld), welke sommige van hun cliënten nu ook zien doorschuiven naar een slag kleiner. Ik voorspel dan ook dat de hele sector na invoering van de nieuwe wetgeving per 2016 compleet over de kop zal gaan en er heel anders uitziet over een jaar of 5. Voor de RAs in opleiding wordt het er komende tijd in ieder geval niet beter op.

Student Big4 zuiden des lands

Uit eigen ervaring weet ik dat het heel erg afhankelijk is voor welke partner je werkt. Er zijn heel veel goed bedoelde partners die je wel steunen. Maar ik merk wel dat de aandacht voor winst per partner vanuit het hoofdkantoor enorm is op dit moment, de druk is erg hoog. Daarbij komt ook nog eens dat de verhoudingen tussen Advisory en Auidit op scherp staan. Daar waar Advisory de afgelopen jaren een grote mond heeft gehad vanwege de hogere winsten dan bij de Audit, zie je dat het nu aan het omslaan is. Niet dat de Audit ineens meer winst maakt, maar het is wel een stabiele baken, "recurring omzet" zoals men graag ziet. Advies holft nu heel hard achteruit, en dan met name de cowboys van M&A. Daar is de druk enorm en de verhoudingen niet prettig volgens diverse collega's. Mensen die in hun arbeidscontract laten zetten, of in jaarbeoordelingen dat ze niet meer voor bepaalde partners/directors willen werken. Ook een oud-collega uit audit die naar M&A is gegaan, komt bij de bedrijfsarts die adviseerde om per direct te stoppen en nooit meer een stap op die afdeling te zetten, enorme druk en pressure, ruimte voor fouten maken is er niet. Oorzaak: ontbreken van leiderschap, visie en structuur huidig model. Korte termijn gedachte, bovenin de toren is alleen plaats voor mensen met dezelfde visie, geen kritische geluiden of men heeft in de UK of USA weer iets vernomen en hoppa dat moeten we hier ook maar gaan doen. Totaal gebrek aan visie en leiderschap. Dat terwijl er in de regio gewoon hele goede betrouwbare partners zitten die je echt steunen om je studie af te ronden. Dat ervaar is in ieder geval wel. Die partners worden ook gek van het "beleid" aan de top. Het is jammer dat het zo gaat en ik ben inderdaad bang dat we meer verhalen gaan krijgen. Het beroep zou niet zo in de belangstelling moeten staan. Ik zie veel mede-studenten die er na de Masters mee stoppen, totaal geen behoefte meer hebben in die RA titel. Er staat een nieuwe generatie op, dat betekent dat je je daar op moet aanpassen. Deloitte is volgens mij nog het beste bezig als je kijkt naar innovatie.

Natalie

Dit is een vicieuze cirkel die reeds in de jaren 90 ook al zo was en niet alleen bij student-assistenten, maar ook bij afgestudeerden met gevolg hoog personeelsverloop.

Reinier Veld

Een nieuwe episode in een zorgelijke ontwikkeling van het beroep. Zoals ik laatst in mijn tweet schreef, naar aanleiding van het bericht dat accountantskantoren hun omstreden adviescontracten hebben aangepast: geld verblind, veel geld maakt blind. Alles lijkt te moeten wijken om de partnerbeloning op peil te houden: kwaliteit van de controle (zie bevindingen AFM controle); onafhankelijk (in elk gebal in schijn, zie de discussie rondom de adviescontracten); beloning van medewerkers (zie uitkleden van arbeidsvoorwaarden, zoals eerder al genoemd) en dus ook een gedegen opleiding. Volgens mij zit de kracht juist in de combinatie van theorie en praktijk, studie en stage, leren en werken! Het zou toch jammer zijn als we die directe koppeling nu gaan loslaten omdat accountantskantoren hun ondernemingsrisico willen afwentelen. We gaan een kalf toch ook niet melken? Laten we vooral zorgen dat de student/ assistent goed wordt voorbereid voor zijn of haar werk.

Pieter de Kok

Zorgwekkend! Onderwijs/Big4 - graag reactie op dit stuk.

student-assistent BIG4

AT: Roy Gorter Naar wat ik heb begrepen is dat (in ieder geval) de BIG4 samen een pakket eisen bij de onderwijsinstellingen heeft neergelegd, zowel openbare als Nyenrode. In het laatste geval ging het met name om een pakket eisen om te compenseren voor de hogere kosten ten opzichte van de (gesubsidieerde) openbare onderwijsinstellingen, maar ook om ervoor te zorgen dat de inhoud van de studie verder verbeterd wordt. Mijn inziens zijn de diverse onderwijsinstellingen gewoon gezwicht voor de grotere kantoren, omdat deze toch een substantieel bedrag op jaarbasis in het laatje brengen. In het geval van Nyenrode wordt dit vervolgens gecommuniceerd onder het mom van "meer keuze voor de student". De verplichting tot een collegevrije periode wel of niet, zal een middel zijn voor sommige kantoren om zich te onderscheiden en zo mensen aan te trekken, hoewel dit er in de toekomst nog een stuk minder zullen worden, gezien de plannen om de (reeds omvangrijke) outsourcing naar bijvoorbeeld India verder op te schroeven.

Roy Gorter

Leuke vraag in deze lijkt mij ook van wie het initiatief komt. Het lijkt er op dat dit van de grote kantoren komt. Maar waarom zijn onderwijsinstellingen er in mee gegaan? Hebben ze zorgvuldig de belangen van studenten afgewogen en zijn ze tot de conclusie gekomen dat dit het onderwijs én de studenten ten goede komt? Of zijn ze gezwicht onder druk van werkgevers? Het zou goed zijn als vanuit de onderwijsinstellingen wordt aangegeven welke afwegingen hier zijn gemaakt.

Gert-Jan Jordaan

Het aflopen voorjaar heb ik de cursus Externe Verslaggeving verzorgd. En heb vastgesteld dat de gemiddelde voorbereidingstijd voor het vak beschamend laag was. Studenten beaamden dat. De cursusvrije periode is dan misschien geen optie, maar cursus in de heel drukke periode is ook niet goed. De studenten willen helemaal niet grazen in de wei van accountantskennis. Zij zijn te moe, moeten te hard werken, enz enz. Indien er vanuit de werkgevers een enorme (werk)druk wordt gelegd op de assistenten zie ik de aantrekkelijkheid van het beroep snel verdwijnen. Ik heb toch altijd geleerd dat een goede combinatie tussen studie en werk zowel de studie als het werk leuker maakt en je snellere sprongen (op beide fronten) kunt maken. Ik ben bang dat het steeds meer gescheiden trajecten worden en de opleiding tot accountant slechts gezien wordt als een hinderlijke onderbreking van je 60 urige werkweek. Het argument " als je het er niet mee eens bent stap je maar op" is op dit moment te simpel. Dat wij voor de toekomst van het accountantsberoep over dit probleem moeten discussieren lijkt mij zeer noodzakelijk.

Rick

AT: student-assistent BIG4 Volkomen mee eens, men zal het niet langer kunnen c.q. willen omdat er te weinig, in welke vorm dan ook, tegenover staat. Neemt niet weg dat het toch best schokkend is dat deze studenten op het moment dat zij de mastertitel behalen een desillusie rijker zijn en het vak vaarwel zeggen. Ik was enkele jaren geleden vanwege vakinhoudelijke aspecten best nieuwsgierig naar het werken bij een accountantskantoor maar dat is inmiddels wel verdwenen.

student-assistent BIG4

AT: Rick Ik denk eerlijk gezegd niet dat het een kwestie is dat mensen de hoge(re) werkdruk niet aankunnen, maar simpelweg gewoon niet meer willen omdat het (a) niet gewaardeerd wordt en (b) niet gecompenseerd wordt middels of vrije tijd of extra financiële vergoeding. Daarnaast is het ook duidelijk zichtbaar dat, en dit mag zeker niet onderschat worden, de gehele sfeer op de "werkvloer" bij de kantoren door de door mij hieronder genoemde maatregelen al sterk verslechterd was en dit niet sterk zal verbeteren, naar verwachting. Ook gezien de aangeboden arbeidsvoorwaarden buiten de accountantsbranche over het algemeen een zeer sterke verbetering voorstellen, is de keuze al snel gemaakt om zo snel mogelijk onze branche weer uit te gaan.

student-assistent BIG4

Laat ik hier maar even niet op eigen naam reageren, maar bij "ons" op kantoor komt er ook een verplichting aan om de voorjaar colleges middels een summercourse te gaan volgen. Meerdere van mijn collega's zal nu niet in staat zien om meer dan 1 of 2 weken op vakantie te gaan in de zomer, dit omdat ze hier ook Q2 of HY review hebben bij hun klanten. Vakantie nemen in het najaar is een optie, maar dan ook niet meer dan 1 week, want hier vinden natuurlijk interim controles en Q3 reviews en harclose audits plaats. Een zeer zorgelijke ontwikkeling, waarbij "klagen" niet bepaald beloond wordt door het kantoor, dit zal ook bij de andere BIG4 kantoren het geval zijn. Deze ontwikkeling, het (zo goed als) schrappen van overuren-compensatie, loonstijging beperking, invoering van studieschulden, vast klemmen van student-assistenten aan lease contracten van auto's, het maakt het er allemaal niet beter op voor de RA's in spe. De vraag is natuurlijk waar houdt het op, wanneer stopt het uitmelken ten behoeve van de (senior) partners van de BIG4 kantoren?

Rick

Ik verwacht dat de beschreven ontwikkelingen toch echt voortkomen uit onder druk staande resultaten en een verdienmodel dat ter discussie staat. Enige tijd geleden woonde ik een diploma uitreiking bij van Accountancy studenten die hun MSc titel hadden behaald. Ik vond het verbazingwekkend hoeveel studenten desgevraagd aangaven dat zij vooral vanwege werkdruk de accountancy branche gingen verlaten en van de postmaster afzagen. Volgens mij geeft dat wel aan hoe slecht het gesteld is omdat het over het algemeen toch juist de jongere mensen zijn die een hoge werkdruk nog wel aankunnen. Uit eigen ervaring kan ik gelukkig zeggen dat ik bovenstaande werkomstandigheden niet herken, werkend als (overheids)accountant in opleiding bij het grootste 'accountantskantoor' van Nederland.

Tom

Het is voor de student / assistent goed om te realiseren dat het deze studie en het werk geen 'peace of cake' is. Dat is ook zeker niet erg. Maar het is wel belangrijk dat studenten worden gehoord. De work-life-balance is een belangrijk item wat continue in ogenschouw moet worden gehouden. De discussie rondom het model van de accountancy branche vindt ik een andere en niet direct een link hebben met mijn betoog hierboven. Ik ga er vanuit dat de accountantskantoren deze besluiten hebben genomen als ondernemers. Alleen is er even vergeten om de gevolgen voor de student / assistent in te schatten. Foutje bedankt...

M. Berghuis

Tom, Dit is al jaren aan de gang, alles onder druk van het model, een model wat steeds zieker aan het worden is, die piramide gaat een keer barsten. Als dan alle verhalen naar buiten komen..... Een niet nader te noemen BIG4 kantoor heeft geloof ik recent aangekondigd alle salarisstijgingen te schrappen, voor promotie is slechts enkele tientjes beschikbaar, geen bonussen, schrappen schrappen om het risico voor de "ondernemers" (in casu de partners) naar beneden te brengen. Overigens is er niks mis mee om pas op de plaats te maken, mits het een normale bedrijfstak is waar de winst niet elk jaar wordt afgeroomd. Gewoon salaris voor een ieder en meer winst aan het eigen vermogen toevoegen, heel gezond lijkt mij. Alle secundaire voorwaarden zijn ook al uitgekleed, overwerk vergoeding is er niet meer bij. Overigens is dat laatste ook een enorm risico, als er mensen in de sector opstaan die hier iets mee gaan doen in de zin dat ze een burn-out gaan krijgen is dat een latent risico wat boven de markt hangt volgens mij, rechtszaken, claims etc En dan zijn er nog de verhalen dat bepaalde klanten worden uitgemolken, die klanten waarvan men weet dat ze die als audit klant kwijt raken. Daar worden zoveel mogelijk uren op geschreven, ook zogenaamde leeg-loop uren. Tenminste, dat hoor ik uit de wandelgangen. En dan hopen dat men dit kan factureren. Voor een ieder die gaat aangeven dat het niet gebeurt, het zijn de verhalen uit de praktijk. Net als in de voedingssector staan de marges onder druk en moet men het dus uit operational excellence halen. Aangezien de factor arbeid nog altijd de grootste kostenpost is moet het daar ergens vandaan komen. Ik zie een model voor mij waar een nieuw initiatief (platform) de mogelijkheid gaat bieden voor meer ondernemerschap onder professionals, waar binding centraal staat en geen plaats is voor een piramide model. Lijkt mij dat dit dan met name gaat gelden voor Advisory opdrachten. Wat is er mooier dan projecten aan te bieden aan professionals die dit zelf kunnen gaan oppakken in teams. Kleine teams, zoals nu ook gebeurt bij BIG4, zelfstandig, maar wel onder een paraplu wat mij betreft. Dit kan veel efficiënter worden gedaan, bevordert het ondernemerschap en zorgt voor veel meer klantgerichtheid. Dit moet ook de grote klanten aanspreken. Kortom, genoeg kansen volgens mij. In dat model, geen piramide model, is er volop ruimte voor participatie door alle professionals. En laat dan de Audit praktijk zich weer kunnen richten op kwaliteit, zonder in een rat-race qua prijsvorming terecht te komen waardoor die kwaliteit sterk onder druk komt te staan. Afsluitend, in de voedingssector is er veelal sprake van een cost-plus methode voor leveranciers bij grote klanten zoals Ahold, een open calculatie methode, volledige transparantie. Dat betekent dat de grote klanten bepalen hoeveel jij mag verdienen.....Wellicht een voorbode...???

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.