NBA 03 april 2013

Discussie adviescontracten vereist openheid en duidelijkheid

De huidige discussie over het AFM-rapport over de eind 2012 gesloten adviescontracten is schadelijk voor het accountantsberoep. De afgelopen dagen hebben we gezien hoe de reputatie van de vier grote kantoren een gevoelige klap kreeg.

De AFM deed onderzoek naar de naleving van de overgangsregeling voor de scheiding van controle en advies en concludeerde dat niet is gehandeld in de geest van de wet.

Zoals viel te verwachten leidde deze conclusie tot een storm van verontwaardiging. Niet alleen bij media en politiek, maar ook bij NBA-leden.

De drijfveer voor de NBA om zich in de discussie te mengen is het vertrouwen in het beroep als geheel. Een maatschappelijke discussie over de beroepsethiek van de grote kantoren raakt immers het brede controlerend beroep. Omdat we geen partij zijn in het onderzoek, onthouden we ons van een inhoudelijke stellingname.

Wel vonden we de communicatie vanuit de AFM vorige week voorbarig, gelet op de nog niet afgeronde discussie over interpretatie van de overgangsregeling en de grote maatschappelijke impact van het rapport.  Maar ook  van de kantoren hebben we geen volledige helderheid verkregen over de wijze waarop ze de overgangsregeling hebben toegepast.

Van belang is de vraag: hoe nu verder?
Wat nu vooral nodig is, is meer duidelijkheid over de feiten en over de toegestane interpretatie van de overgangsregeling. Die duidelijkheid is er momenteel niet. De AFM heeft haar rapport gepubliceerd, de kantoren hebben laten weten het er volstrekt mee oneens te zijn - en dit publiekelijk schriftelijk toegelicht - en daarbij dreigt het te blijven.  Wij vinden dat ongewenst. Want er is onzekerheid ontstaan over de uitleg en de toepassing van de wet en er blijft een forse smet aan het controlerend beroep kleven.

Om die reden roepen wij de kantoren op om meer openheid te geven over de aard van hun dossiers: om welk soort dossiers gaat het, hoeveel zijn er betwist, hoeveel zijn er geredresseerd?

Daarnaast roepen wij de AFM op om waar mogelijk en waar aanleiding een nadere toelichting te verschaffen op de zaken die de kantoren in hun reacties hebben aangevoerd. In hoeveel gevallen is sprake van handelen tegen de geest van de wet, en wanneer en in hoeveel gevallen leidt uitvoering van de contracten tot evidente overtreding van de wet?
Wanneer  er sprake is van wetsovertreding, vragen we de AFM om maatregelen te treffen, bijvoorbeeld door het aanspannen van een tuchtprocedure. Daarmee wordt het kaf van het koren gescheiden.
We vragen partijen daarbij voortvarend en constructief te werk te willen gaan. Zij hebben de sleutel in handen om de vragen vanuit de samenleving en inmiddels ook vanuit de Tweede Kamer te beantwoorden. Wij achten het van belang dat de kantoren en de AFM zo spoedig mogelijk met elkaar in overleg treden, daar openheid over betrachten en de gevraagde helderheid verschaffen.

Alleen zo zal het beroep haar blazoen kunnen schonen. En daarmee het vertrouwen in haar functioneren herstellen, het gemeenschappelijke doel waar zowel het accountantsberoep als de AFM naar streven.