Opinie 07 februari 2013

Hoe klein we zijn

De oude SNS is niet meer. Ten onder gegaan door (achteraf) foutief gebleken beleidskeuzes en een verslechterend economisch tij. De overheid werpt zich op als reddende engel. Een casus om van te leren.

Maar doen we dat ook en doen we dat op de juiste wijze? Ik vraag het me af. Op enige afstand - letterlijk (ik verblijf thans op Aruba) en figuurlijk - volg ik de berichtgeving en het debat.

En ik erger me er gigantisch aan. Waarom? Omdat het vooral gaat over personen - voormalig topman Sjoerd van Keulen en de nieuwe topman Gerard van Olphen - en over hun beloning.

Ik misken niet de relevantie van de discussie over de vraag of iemand die (mogelijk) fouten heeft gemaakt - en dan overigens hij niet alleen - bonussen ten onrechte heeft verworven. Als dat zo is, moet het geld ook wat mij betreft worden teruggehaald en wellicht zelfs nog meer dan dat.

Ik misken niet de relevantie van de discussie over het salaris van de nieuwe topman. Ik vind 550.000 euro per jaar ook veel geld. Maar of het teveel is, blijft subjectief. Maar ik wil het daar nu niet over hebben.

Ik wil wel mijn ergernis uitspreken over hoe burgers, politiek en media met de SNS-casus omgaan. Het toont hoe klein we zijn. Want wat is the bigger picture? Wat zijn de lessen die we kunnen en moeten trekken? Wat is het belang van inzicht en verdieping? En hoe krijgen we die?

Is het niet belangrijker te spreken over de feiten en omstandigheden waaronder SNS een vastgoedportefeuille heeft overgenomen? Wat waren daarbij de uitgangspunten en risico's? Waarom heeft DNB toentertijd goedkeuring verleend?

Is het niet belangrijker te spreken over hoe SNS is omgegaan met de (af)waarderingen van onroerend goed? De rol daarbij van adviseurs, controleurs, toezichthouders?

Is het niet belangrijker om te spreken over de aanloop naar en de besluitvorming over de nationalisatie? En over de rol en het instrumentarium van toezicht?

Is het niet belangrijker te spreken over de kosten voor overheid en daarmee haar burgers? Over de risico's die wij naar de toekomst toe lopen? Over de vraag of de geldelijke bijdragen van andere banken en obligatiehouders afdoende zijn? Het gaat dan telkenmale om bedragen die de bonus van Sjoerd van Keulen en het topsalaris van Gerard van Olphen in ruime mate overstijgen.

Is het - op ons accountantsdomein - niet belangrijker te spreken over de rol van de accountant? Kritisch als het gaat om dat (af)waarderingsvraagstuk en tussentijdse indicaties van fraudeonderzoeken bij SNS en de reactie van de accountant daarop. Maar wellicht lovend als het gaat om het vroegtijdige signaal dat de accountant in november 2012 heeft afgegeven aangaande de komende jaarrekening over 2013. Of moeten we daar soms toch niet lovend over zijn en zodra we de feiten kennen alsnog concluderen dat de accountant meer had moeten doen?

Maar nee, tot nog toe hebben vele burgers, media en politici het liever over personen en hun beloning. Voorgaande en diverse andere wezenlijke(re) onderwerpen zijn in het debat tot nog toe slechts oppervlakkig betrokken. Dat debat toont louter hoe klein we zijn.

Grrhh!