Foutparkerende accountants
New York had eind jaren negentig hetzelfde probleem als Den Haag, diplomaten parkeren waar ze willen en niet mogen. Parkeerbonnen werden nooit betaald.
Aan deze praktijk kwam letterlijk van de ene op de andere dag een eind toen New York met de Verenigde Naties overeenkwam dat diplomaten hun beschermde status zouden verliezen als zij zich niet aan de wet hielden. De bonnen werden vanaf dat moment betaald en het aantal foutparkerende diplomaten nam dramatisch af.
Som heb je dus harde middelen nodig om snel resultaat te bereiken. Ik adviseer de NBA hetzelfde voor onze professionals.
Binnen ons vak doceren we over de gevaarlijke driehoek: druk, gelegenheid en rationalisatie. Accountants hebben gelegenheid de fout in te gaan, er bestaat druk om te presteren en het groot aantal grijze gebieden dat ons vlak beslaat stelt de accountant in staat om in elk geval op het moment dat 'fout' gedrag zich oorspronkelijk manifesteert te rationaliseren.
Welke van de drie hoeken moet de NBA bewerken en welke moet de werkgever van de individuele accountant bewerken?
Wel, er ligt een heel grote beroepsverantwoordelijkheid bij de individuele accountant. Ook, of beter, juist als zijn organisatie druk uitoefent moet hij weten dat als hij een foute afslag neemt, hij en alleen hij daarvoor verantwoordelijk is. Maar wie stelt hem verantwoordelijk?
Natuurlijk, kantoren voeren interne audits uit over het functioneren van hun accountants, maar die blijken dan toch niet afdoende te zijn. In elk geval zijn deze interne onderzoeken niet zodanig effectief dat ermee wordt voorkomen dat ons beroep te vaak op een foute wijze in de krant komt.
Dat doet het beroep geen goed. Uiteindelijk doet dat ook de kantoren geen goed, maar zij zijn kennelijk niet in staat om intern orde op zaken te stellen. Dan moet het toch van de NBA komen.
Inderdaad, de accountant is een professional en moet worden aangepakt als hij zich onprofessioneel gedraagt. De NBA zou daarom serieus moeten overwegen een veel strakker beleid te gaan invoeren dat ze toepassen op hun controlerende accountants. Zo'n streng beleid zou al heel snel moeten leiden tot een tijdelijke of permanente ontzegging van beroepsuitoefening .
Van belang is dan dat de NBA ook de mogelijkheid heeft zaken tijdig op te sporen. Dat betekent dat men een loket moet openen waar belanghebbenden op drempelloze wijze een klacht neer kunnen leggen. Dus niet meteen in de defensie, maar een klacht aannemen en onderzoeken. Dat betekent dat de betreffende accountant als eerste wordt gevraagd een toelichting te geven op de zaak. Tevens licht NBA het betrokken kantoor in dat er een klacht loopt.
Mijn vermoeden is dat accountants, net als de diplomaten in New York, vanaf dat moment wel twee keer nadenken alvorens zij 'fout parkeren'.