Schaf controleplicht mkb af
Accountants en onafhankelijkheid, het blijft een moeizaam geworstel. Had de NBA in een eerste concept van nieuwe onafhankelijkheidsregels de combinatie van controle en advies ook bij mkb-bedrijven verboden, na protesten van accountants is dit toch weer afgezwakt.
De combinatie mag wel, "mits aan een aantal hygiënefactoren is voldaan", zoals Peter Eimers, voorzitter van het adviescollege beroepsreglementering, het uitdrukt. Deze vage formulering doet het ergste vrezen. In de praktijk zal het erop neer komen dat de accountant er mee kan volstaan aan het controledossier een memo toe te voegen waarin hij in geruststellende bewoordingen aangeeft hoe hij ondanks de adviesfunctie zijn onafhankelijkheid heeft gewaarborgd.
Sinds 1 januari 2013 is de combinatie van accountantscontrole en advies bij beursgenoteerde bedrijven verboden. De noodzaak van dit verbod wordt nauwelijks meer betwist. Een soortgelijke regeling bij mkb-bedrijven stuit echter op veel weerstand. Het leidt tot kostenverhogingen die onnodig zouden zijn omdat scheiding van controle en advies bij deze bedrijven minder relevant zou zijn. De kring van gebruikers van hun jaarrekeningen is immers beperkt.
Hiermee wordt gesuggereerd dat bij mkb-bedrijven kan worden volstaan met een lagere graad van onafhankelijkheid. Onafhankelijkheid is echter een absolute grootheid: niet volledig onafhankelijk betekent niet onafhankelijk.
De beperkte kring van gebruikers kan geen argument zijn om te gaan morrelen aan de eisen aan onafhankelijkheid. Het ligt meer voor de hand om de wettelijk verplichte accountantscontrole voor mkb-bedrijven af te schaffen.
Deze bedrijven kunnen hun accountant dan zonder problemen de rol van adviseur en sparring partner laten vervullen, een rol waaraan zij in de meeste gevallen de grootste behoefte hebben. Mochten er gebruikers zijn (de bank bijvoorbeeld) die een accountantscontrole wel noodzakelijk vinden dan zitten zij veelal in een positie om deze af te dwingen.
Wordt echter, al of niet wettelijk verplicht, een accountantscontrole uitgevoerd dan is onafhankelijkheid een noodzakelijke voorwaarde. Deze eis maakt het onvermijdelijk dat de controlerend accountant een ander zal zijn dan de adviserend accountant.
Deze opiniebijdrage is ook geplaatst in het Financieele Dagblad van 24 oktober 2013.
Gerelateerd
PwC beperkt advieswerk voor controleklanten in VS
PwC wil het advieswerk bij Amerikaanse controlecliënten gaan beperken, om mogelijke belangenconflicten te voorkomen.
'Partijdigheid accountants is vaak onbewust'
Accountants hebben sterke prikkels om hun klanten gelukkig te houden. Dat gebeurt niet altijd bewust, maar het is wel een van de belangrijke oorzaken van boekhoudschandalen.
Pheijffer: 'Scheiding controle en advies is logische ontwikkeling'
De plannen van de internationale EY-organisatie om controle en advies te scheiden, passen in een al langer lopende discussie. Dat stelt hoogleraar Marcel Pheijffer...
Opsplitsing EY als businessmodel
EY heeft aangekondigd advies te zullen scheiden van de controletaken. Jan Bouwens vraagt zich af of het voeden en verkopen van adviesactiviteiten onderdeel is van...
Scheiding audit en advies, een discussie voor de bühne
Als accountants gewoon de onafhankelijkheidsregels volgen, is een nieuwe discussie over een scheiding tussen accountants en consultants niet nodig.