Opinie 04 januari 2013

Polderen brengt accountancyonderwijs niet verder

De twee recente rapporten over het accountancyonderwijs bevatten weinig verfrissende ideeën. De NBA Young Professionals vinden een out of the box toekomstvisie over zowel de theoretische als de praktijkopleiding hard nodig.

Begin december publiceerde de Adviescommissie Herziening Eindtermen ('commissie Dassen') haar adviesrapport over de toekomstige eindtermen voor de theoretische accountantsopleidingen. Een vergelijkbare analyse, maar dan vanuit de NBA, is in oktober dit jaar gepubliceerd door de Commissie Onderwijs Fusie NBA ('rapport Van Arkel'), met aanbevelingen over vernieuwing van de accountantsopleidingen.

Met de discussies naar aanleiding van deze rapporten is het opleidingsdebat in accountantsland (opnieuw) geopend.

Alhoewel... nieuw? Verfrissende en opwindende ideeën bevatten de beide rapporten zeker niet. Dat is de auteurs niet kwalijk te nemen, gezien de pluriformiteit van de achterban van commissie Van Arkel en de beperkte scope en taak die de commissie Dassen van de CEA heeft meegekregen.

'We houden ons aan de beperking van de wettelijke kaders', waren de woorden die we de afgelopen periode vaak hebben gelezen en gehoord, in beide rapporten gevolgd door een kort doorkijkje naar de gedachten van beide commissies over een out of the box opleidingsmodel.

Wanneer zonder beperkingen en out of the box wordt gedacht, hebben wij toch wel sterk het vermoeden dat er juist behoefte is aan:

• Een basisaccountant-opleiding en -titel (met bepaalde beschermde bevoegdheden en verplichtingen);
• Eén titel voor accountant met wettelijke controlebevoegdheid;
• Andere specialisatievormen na de opleiding tot basisaccountant, die ook in de praktijkopleiding tot uitdrukking komen;
• Betere integratie van de hbo- en wo-opleiding;
• Betere integratie tussen de theoretische en praktijkopleiding.

Dit betekent dat bepaalde 'obstakels' uiteraard moeten worden opgelost. Zo moet het fusiedocument van NOvAA en NIVRA door de shredder, waardoor de titels AA en RA niet meer heilig zijn en we samen als beroepsgroep met één titel verder kunnen.

Daarnaast dient de wet op het accountantsberoep te worden aangepast op basis van het nieuwe specialisatiemodel, waardoor ook bijvoorbeeld de basisaccountant wettelijk beschermd kan worden.

Ook dient een integratie plaats te vinden tussen de hbo- en de wetenschappelijke opleiding. Belangrijk element is de positie van de professionele master in het hbo-onderwijs en de integratie met de wetenschappelijke Master.

Ouderwets polderen in de rapporten van Dassen en Van Arkel brengt ons tot weinig nieuwe inzichten. Wel wordt er bijvoorbeeld gesproken over de rode draad van ICT in de opleiding (het stokpaardje van velen in de onderwijsdiscussie in 2012), terwijl de accountantsschandalen van de afgelopen jaren zich vooral toespitsten op externe verslaggevings- en dilemma-problematiek. In dat kader is het een opmerkelijk voorstel om de omvang van het vakgebied financial auditing en het basisvak boekhouden te beperken.

Dan de common body of knowledge. Helaas lijkt dit slechts een andere benaming voor bijvoorbeeld het internationale common content-begrip of de genoemde opleiding tot basisaccountant. Het kan toch niet zo zijn dat de accountantsopleiding in Nederland ingrijpend wordt herzien zonder gebruik te maken van een internationaal common platform dat al uitgaat van de expertise die nodig is om die diensten te verrichten die publiek, klanten en werkgevers van beginnend beroepsbeoefenaars (waaronder controlerend accountants) verwachten?

Behoefte hebben we aan een verfrissende, out of the box toekomstvisie op het accountancyonderwijs. De NBA Young Profs en TUACC hebben de handen ineen geslagen om een visie te schrijven waarbij bruggen worden gebouwd en uitdagingen niet uit de weg worden gegaan.

Om onze visie met een zo breed mogelijke achterban te valideren, nodigen we je uit om vrijmoedig te spreken (zoals Bob Hoogenboom dit mooi verwoordt) en te discussiëren over zowel de theoretische als praktijkopleiding tot accountant.

Kortom, in het opleidingsdebat dat de NBA Young Profs en TUACC gezamenlijk organiseren is de input van bijna of net afgestudeerde accountants over zowel de theoretische als de praktijkopleiding hard nodig! Daarom nodigen we je uit om deel te nemen aan de debatbijeenkomst op woensdag 16 januari 2013 van 18.00 tot 21.00 uur bij de NBA in Amsterdam.

Overigens zijn niet alleen Young Profs uitgenodigd, maar eenieder met een visie over deze problematiek.

Toegang is gratis en het is een 'PE-loze' bijeenkomst. Voor studenten en accountants met passie voor het vak. Aanmelden via: http://nbayp.eventbrite.nl/