Rekenrente, pensioenfondsen en vertrouwde beelden
Ik kreeg onlangs een ongesigneerd verslag binnen van een recent telefoongesprek tussen staatssecretaris van Sociale Zaken Paul de Krom en NIVRA-voorzitter Ruud Dekkers. Het ging over de recente oekaze van de staatssecretaris om de rekenrenten voor pensioenverplichtingen in de balans van onze pensioenfondsen op 4,2 procent te prikken.
De IT firewalls van de NBA bleken te hoog om de woorden van onze voorzitter op te vangen. Maar u krijgt uit onderstaande eenzijdige weergave - alleen de staatssecretaris aan het woord - toch best een getrouw beeld van het gesprek.
"Allo, hallo? Wie? NBA? Die Nederlandse Belasting Adviseurs Club? Oh, accountants! De betere helft van het gezelschap. Wat kan ik voor u betekenen?..."
"4,2 procent. Ja, dat heb ik gezegd, geschreven, verordend zelfs. Met de zegen van onze pink-op-de-naad-van-de-broek Klaas van het Frederiksplein. En de instemming van verder bijna iedereen die het er mee eens is. Die telt en kan tellen. Wat hebben accountants daar nu mee te maken?"
"Neen, niets opportunistisch. Wie denkt u wel wie u bent?..."
"Wat bedoelt u met 'de jaarrekening kan niet de sluitpost worden van het politiek opportune'? We hebben hier even goed over nagedacht als Zalm destijds. Toen die jaren geleden 4 procent als een redelijke imputatie zag voor het fictief fiscaal rendement van uw bezittingen. Een sprankelend voorbeeld van regeren is vooruitzien. Onlangs nog wel eens het rendement van uw spaarcentjes bekeken?"
"Neen, Gert-Jan.... Oh Ruud is de naam. Sorry. Hier in de Haag hebben alle rekenaars een dubbele voornaam, de regelaars een korte. Paul is mijn naam. Als in 'Robbing Peter to pay Paul'. Ik ben niet voor niks bij Sociale Zaken terecht gekomen."
"Getrouw beeld? Wat getrouw beeld? Wiens getrouwe beeld? De jaarrekening van de pensioenfondsen? Neen, jullie moeten gewoon kijken of de regeling goed is toegepast. Daar ben je toch voor opgeleid, ingehuurd?"
"Ruud, hou even op zeg, jullie gaan je toch niet bemoeien met die rentebepaling? Het heet REKENrente Ruud, niet marktrente. Dat laatste is voor speculanten, daar gaan we niet over. Jullie laten je toch niet in met dat gespuis? Onthoud goed: Zolang er meer geld wordt gedrukt dan we hebben, zijn alle rentes eigenlijk rekenrentes. Een nieuw normaal, een nieuw moraal. Jammer dat dat in jullie dure kringen nog niet is doorgedrongen... En wat we berekend hebben is dat 4.2 procent goed uitkomt, politiek, sociaal. En zo komt Jan Splinter ook weer eens door de winter..."
"Wat 'getrouw beeld uit de accountantsverklaring halen'? Jullie? Waarom hebben jullie daar niet eerder aan gedacht toen er een paar jaar geleden een paar banken op apengapen lagen? We hebben de stoffelijke en onstoffelijke overschotten hier nog steeds op sterk water staan. Eén daarvan onder het persoonlijk toeziend oog van vriend Zalm. Of toen de regering bijna een generatie geleden de kas lichtte van het ABP?..."
"Bestendige gedragslijn Ruud! DAT verwacht ik van jullie. Dat verwachten jullie van elkaar, verdamme."
"Balansflattering? Rationalisering? Doorzichtige manipulatie? Wil je even goed op je woorden letten Ruud. Die discontovoet heeft maatschappelijk draagvlak. Een draagvlak waar het accountantscollectief de vingers bij zou aflikken."
"Wij zitten ons hier pegeltjes te zweten om een sociaal contract te redden dan komen jullie als mosterd na de maaltijd je ‘getrouw beeld' in de vijver gooien. Je laat je toch niet intimideren door die nieuwe duurzaamheidsmafia!"
"Wat kan mij of jou de mogelijke situatie in 2020 nu schelen Ruud? Jij bent dan waarschijnlijk 'Le Grand Seigneur' van PwC. Ik deel mogelijk een cubicle met, wie weet Jan-Peter, bij Ernst & Young. Wouter zit dan allang bij de ECB zijn eigen water te dweilen met nog steeds de kraan open. Ze hebben hem bij KPMG al vast op water en brood gezet, kan ie even wennen. En de pensioenfondsen? Waar maak je je druk over, wij hebben altijd het beste pensioen systeem in de wereld gehad."
"Jan de Wit, welke Jan de Wit? We hebben zoveel Jan de Witten, dood en levend..."
"Oh die... die accountants zo'n beroerd rapportcijfer gaf. Te veel vorm, te weinig inhoud vonden ze toch? Maar bedenk ook, zonder vorm geen inhoud. Dus laat je vooral niet afleiden door de verkeerde dingen Ruud."
"Rutte 1 is dood Ruud, leven Rutte 2! Dit wordt een sociaal bewogen regering in een marktgedreven jasje. De stoel uithalen van onder onze oudjes vanwege een paar vermeende ongepaste woorden - 'getrouw beeld', wat zeg je me nu! - past niet in dat Rutte 2 plaatje."
"Straks kom je me ook nog vertellen om 'Den Vaderland getrouwe' uit het Wilhelmus te halen omdat we niet van Duitsen bloed zijn, of de Koning van Spanje meer eren! Hebben jullie geen gevoel voor traditie meer?"
"Ja, en dank voor het bellen Ruud. Als je nog twijfels hebt laat het me dan even weten. 't Is een kleine moeite om het regeerakkoord van Rutte 2 toch nog even bij te draaien in de richting van het parlementsvoorstel voor verplichte roulatie van accountantskantoren, en dat ook voor pensioenfondsen voor te stellen. Kunnen we meteen de kantoorstandpunten horen over deze zaak. Laat je niet verrassen."
"Dus Ruud, als je weer met je achterban praat, hou vooral de rug recht! Heb ik zelf ook gedaan toen ik mijn peers en sociale partners die 4.2 procent door de strot duwde."
"En alaaf! Geef mevrouw Dekkers een getrouw beeld van me!"