Opinie 17 juli 2012

Lezenswaardig curatorenverslag DSB

Op 23 maart 2012 diende de tuchtzaak tegen de accountant van DSB Bank. In diezelfde week diende er nog een belangrijke tuchtzaak tegen de accountant van Philips Pensioenfonds. De Accountantskamer stelde toentertijd ongeveer vier maanden nodig te hebben om tot een uitspraak te komen. Dat zal dus niet lang meer duren.

Ondertussen zijn we 'verwend' met uitgebreide verslagen naar aanleiding van de faillissementen van DSB Beheer BV en DSB Bank BV. Zeer lezenswaardige verslagen; niet alleen vanwege de aspecten die de accountant raken.

De aspecten die de accountant raken laat ik nu even onbesproken. Na het oordeel van de Accountantskamer is er nog voldoende tijd om de curatorenverslagen ten aanzien van die aspecten eens te bespreken. Bovendien kunnen die verslagen dan worden afgezet tegen het oordeel van de Accountantskamer. Voor nu laat ik het bij de opmerking dat de curatoren - mijns inziens terecht - suggereren dat de accountant diverse malen op belangrijke informatie (te) passief heeft gereageerd.

Lezenswaardig is het curatorenverslag van DSB Bank als het gaat om de rol van bestuurders en commissarissen. Falende commissarissen. Niet bij machte om in te grijpen op die momenten dat Dirk Scheringa weer eens over de schreef ging. Bijvoorbeeld door de raad van commissarissen opzij te zetten dan wel deze te passeren bij het uitoefenen van hun statutaire bevoegdheden.

Dat laatste betrof dan bijvoorbeeld de goedkeuring van benoemingen van sleutelfunctionarissen. Zoals cfo Frank de Grave, die Gerrit Zalm van Scheringa mocht opvolgen. Volgens de commissarissen vertellen de notulen van de vergadering waarin die benoeming werd ‘besproken' niet het juiste verhaal:

'De Commissarissen hebben Curatoren verklaard dat de notulen van deze vergadering een geflatteerd beeld gaven, dat zij voor een fait accompli gesteld waren en met tegenzin de keuze voor De Grave geaccepteerd hebben, hoewel geenszins overtuigd van diens kwalificaties voor de positie.', aldus het curatorenverslag.

Het verslag is mede zo lezenswaardig door het veelvuldig weergeven van authentieke bronnen. Bijvoorbeeld een e-mail van eerdergenoemde Zalm aan (onder meer) Scheringa. Zalm stelt - kort na zijn aantreden - daarin het volgende:

'Ik ben ervan overtuigd dat DSB een goede toekomst heeft, maatschappelijk een goede functie heeft (luis in de pels) en dat rekening houdend met alle nieuwe omstandigheden een (zeer) winstgevend bedrijf zal kunnen zijn.'

Tsja.

Deze woorden - die niet bewaarheid zijn geworden - gingen vooraf door de volgende passage die het inkijkje mooi maakt. Omdat het laat zien hoe politieke belangen, zakelijke belangen én overheidsbelangen verweven zijn. De letterlijke tekst van de e-mail luidt als volgt:

'De verhoudingen met de toezichthouders normaliseren is een cruciale voorwaarde voor ons voortbestaan. Zij zien tal van zaken die hetzij riskant zijn (DNB) hetzij te zeer gedreven zijn door eigen profijt en niet het consumentenbelang (AFM). Nu houdt mijn aanwezigheid ze nog wel een tijdje af (het voordeel van het Minister zijn geweest) maar dat blijft niet zo.'

Het zijn de woorden van een voormalig minister van Financiën. Een voormalig minister die verantwoordelijk was voor het functioneren van DNB en de AFM. Een voormalig minister die toentertijd niet hield van 'riskant' of van te veel 'eigen profijt'. Een voormalig minister die niet veel op had met lease-aandelen en woekerpolissen.

Maar het zijn ook de woorden van een voormalig minister die in dienst trad van een verkoper van dergelijke producten. Het zijn woorden die - zodra je ze herleest en proeft, met name voor wat betreft de laatste zin van de email - voor meerdere interpretaties vatbaar zijn.

Het zijn dit soort inkijkjes die de verslagen inzake DSB Bank (421 pagina's plus 169 in de bijlagen) en DSB Beheer (115 pagina's plus 160 in de bijlagen) zo lezenswaardig maken.

Wellicht iets voor deze (natte) zomer?