Accountant
NBA-platform voor accountants en financials
Overig
Magazine Podcast Dossiers Nieuwsbrief Contact
Home > Opinie > 2012 > 5 > Over Vestia: stop met absurde prijsverlagingen
Opinie

Over Vestia: stop met absurde prijsverlagingen

Leestijd van ongeveer 3 minuten 13 reacties

Het duurde enkele weken voordat KPMG haar controleverklaring introk bij de geconsolideerde jaarrekening van Stichting Vestia Groep (Vestia) naar aanleiding van de eerste bevindingen van een intern onderzoek. Het onderzoek is nog niet gereed, begreep ik. Ook Deloitte is inmiddels bezig met een intern onderzoek.

Ik bedacht me hoe zo'n onderzoek verloopt. Van alle kanten in de accountantsorganisatie worden experts ingevlogen, relevante dossierstukken worden per koerier ingevlogen, de uitleg van regelgeving wordt bestudeerd, interne instructies gaan uit en alles wat daar zo bij hoort. Kortom, paniek in de tent. Kosten nog moeite worden gespaard om te redden wat er te redden is. Logisch ook, de belangen zijn groot. 

Ik vroeg me af hoe hoog de accountantskosten van Vestia eigenlijk waren. Uit de jaarrekeningen bleken die als volgt: 

  KPMG Deloitte Deloitte Deloitte
  2010 2009 2008 2007
Audit jaarrekening 140.000 155.000 145.000 145.000
Audit bijzondere controles 0 50.000 20.000 16.000
  140.000 205.000 165.000 161.000

Als ik mag raden wat er is gebeurd, dan heeft Deloitte het volgens Vestia wat te gortig gemaakt qua kosten en prompt verschenen de mannen van KPMG die, zonder extra gedoe, gewoon stoer op € 140.000 zijn gaan zitten. Nog onder het niveau van 2007. 

Herinnering kwam bij me op aan mijn jaren als manager van een opdracht. Je moest dan altijd een planning opstellen. Een heel gepuzzel om de noodzakelijke controleactiviteiten te koppelen aan het budget op basis van de interne uurtarieven. 

Een beetje op het gevoel, met in mijn achterhoofd het gegeven dat KPMG in 2009 gemiddeld € 162.000 per medewerker per jaar omzette (Deloitte € 136.000) kwam ik globaal tot de onderstaande, waarschijnlijk nog optimistische planning voor 2010: 

  Circa uurtarief Aantal uren Kosten
Partner € 275 80 € 22.000
Manager(s) € 225 160 € 36.000
Senior staff € 150 280 € 42.000
Junior staff € 100 400 € 40.000
Totaal   920 € 140.000

Bij een budget van € 140.000 zijn er 920 uur (23 werkweken) beschikbaar, waarvan 240 uur (6 weken) door overwegend afgestudeerde registeraccountants. 

Lijkt allemaal misschien uitvoerbaar. Tot je bedenkt dat Vestia ultimo 2010 een balanstotaal heeft van € 6,1 miljard (met 29 verbonden instellingen) en bedrijfsopbrengsten van € 588 miljoen van 81.376 woongelegenheden. Dat er een jaarverslag is van 93 pagina's (2009: 98) vol met informatie, waarvan in 2009 40 pagina's (2010 incompleet) betreffende het volkshuisvestingsverslag, waarvan de accountant ook specifieke onderdelen moet controleren. 

Straks komen er, na alle tijdrovende naspeuringen, die een veelvoud hebben gekost van het accountantsbudget, allerlei wijze accountants aan het woord die weten hoe het wel had gemoeten, qua presentatie en qua controle. 

Maar als je met dergelijke budgetten werkt, kun je alleen steunen op een (ook nog globaal) oordeel over de kwaliteit van de interne organisatie, ook als waarborg voor de kwaliteit van de aangeleverde cijfers. Als die organisatie het dan zelf niet meer kan ontrafelen of de zaak bedondert, ben je nergens als accountant. 

Wanneer houden de kantoren nu eindelijk eens op met absurde prijsverlagingen? Nog even en controle hoeft niet meer en willen klanten het om niet nog niet hebben.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Jan de Rooy RA (1954) is zelfstandig adviseur en commissaris bij diverse ondernemingen en instellingen.

Gerelateerd

13 reacties

Leen Paape

Het zou de AFM sieren als zij ook goed zou kijken naar hetgeen Jan aan de orde stelt. De tariefstijging is al jarenngaande, zie betoog Ronald, en de totale fee bleef gelijk of daalde en ergo de uren gongen dus al jaren naar beneden. We leverden dus teveel zekerheid voor te weinig werk enik denk dat Jan Bouwens gelijk heeft met zijn stelling dat het bedrijf geen belang heeft anders dan een zo goedkoop mogelijke handtekening met alle gevolgen van dien. Dus ja de kwaliteitsdiscussie zou zeer geholpen zijn met de adviezen van Jan Bouwens, reguleer de markt op basis van andere zaken dan roulatie en scheiding controle en advies, die gaan zeker het probleem niet oplossen. Overigens JN, zijn we op Nyenrode graag bereid het onderzoek te doen waar jij toe oproept.

frank galesloot

Goede analyse Jan maar zou de kostprijs en dus het manuurtarief niet drastisch naar beneden moeten, het meeste werk is toch hbo niveau?

Pieter de Kok

Ik kan mij nog heel goed de eerste vurige Tuacc discussie voor de geest halen, oktober 2010, over vaktechnische budgetten versus commerciele budgetten, over bruto marges, earning realisation percentages, winsten per kantoor, partnersalarissen. Over nieuwe systemen, transparantie, budgetnormmodellen per sector, per industrie, opslagen voor complexiteit, uren partners en senior managers verdubbelen, over certificering modellen door de AFM of NBA. Het hele speelveld. Iedereen had het onderbuikgevoel, allemaal praktijkmensen, dat er te weinig op juiste niveau met genoeg uren en kennis wordt gecontroleerd binnen dit speelveld The story continues zonder mindshift. Tijd voor een nieuw mooi Nyenrode onderzoek. Voldoet de NL audit aan de kwantitatieve uren per teamlid normen, a global benchmark.

Hans Dijkstra

Het gevraagde verband (door Roger Moore) is mi. een belangrijk vereiste bij een gerechtelijke uitspraak, maar in mindere mate bij een opiniebijdrage, en garanties voor een foutloze audit bestaan natuurlijk niet. Accountants gaan daar zelf ook niet van uit. Wat de auteur van deze bijdrage doet is een vraagteken en uitroepteken zetten bij een controleopdracht die zeer complex blijkt te zijn (daar geeft bijv. het FD een redelijk idee van) en het - met een 'educated guess' - door hem als te beperkt geschatte budget van de accountant. Ongetwijfeld zullen de feiten volgen als alle onderzoeken die lopen zijn afgerond. Dan geldt dat - met de wijsheid van dat moment - conclusies kunnen worden getrokken, en komt het onderwerp vast weer terug op deze site.

Jan de Rooy

Roger Moore heeft gelijk waar het gaat om het door hem gevraagd verband. Het probleem is echter dat er geen normatief kader is voor een gedegen inhoudelijke audit. Ik kan me daarom voorstellen dat bijvoorbeeld vanuit Nijenrode eens een gedegen onderzoek wordt opgezet naar een minimum niveau van controlemaatregelen. Ook nieuwe controletechnieken kunnen bijdragen.

Richard Overweg

Op basis van het hierboven geschetste beeld bekruipt mij het gevoel dat er mogelijk is gehandeld in strijd met Artikel B.1.210.8 lid f VGC, het maken van afspraken over een realistisch tijdschema voor de uitvoering van de opdracht. Ik weet niet hoe hier tegenaan gekeken wordt omdat een budget altijd uit p (prijs) en (q) hoeveelheid te besteden uren bestaat. Ben benieuwd hoe collegae hier tegenaan kijken... Groet, Richard Overweg

Roger Moore

Hier worden onderbuikgevoelens onderkend door de reageerders maar de schrijver van het stuk kan geen verband leggen tussen de hoogte of laagte van de fee en de uitkomst van het inmiddels bekende Vestia drama. Ik mis dan ook de logische gevolgtrekking van een te lage fee en de eventuele fouten die er gemaakt zijn. De redenering volgende van de schrijver, zou een veel hogere fee op zijn plaats zijn geweest maar de schrijver laat na om te beargumenteren hoe hoog de fee dan moet zijn en of er dan een garantie is voor een foutloze audit?

Jan de Rooy

Ik heb bewust voorzichtige tarieven gehanteerd Ronald. Vergeet ook niet hoeveel tijd er nodig is voor de opzet en de planning van een controle. Die heb ik maar niet eens meegenomen. En betrokken partners zitten ook nog eens klem tussen de formele controlevereisten (AFM, kantoorvoorschriften, voorkomen claimrisico) en de inhoudelijke controlevereisten (zo lang doorgaan met controle tot je professional judgement zoiets zegt als: 'ik ben overtuigd dat het goed zit' zonodig met inhuur van specialisten).

Ronald Bobbe

Helemaal eens met Jan, maar dit speelt al een jaar of 10-12....! De kern van het probleem zit nmm in de belachelijke uurtarieven. Ik heb lang bij BDO gewerkt, en werd in 2001 vennoot (tegenwoordig zou dat aandeelhouder heten). In 2000, het laatste jaar in loondienst, was mijn uurtarief NLG 240. Ik had toen ruim 15 jaar ervaring, en was al een jaartje of 7 RA. In Euro's was mijn uurtarief dus € 110.... !!! Voor dat uurtarief krijg je nu een nietskunnende junior, die alleen maar loopt te kopiëren wat vorig jaar ook is gedaan, en geen flauw benul heeft van de samenhang in werkzaamheden. Er wordt dus veel budget 'kapotgeslagen' zonder relevante toegevoegde waarde. Dossiervulling vanwege compliance. De uurtarieven bij de managers en partners van de Big 4 zijn nog een stuk hoger dan in het stuk van Jan meegenomen. Partners van € 400 - 500 zijn geen uitzondering. En ze maken echt geen 80 uur op een klus. Deden ze dat maar..... dan werd er tenminste nog met enige ervaring en kwaliteit (mag je hopen...) naar een dossier gekeken. Ik denk dat op zo'n suffe klant als een woningcorporatie, die niet echt hoog in aanzien staat, de partner misschien 24 uur begroot....?? En die worden vooral besteed aan besprekingen en binnenhalen van aanvullende klussen. De werkelijke kwaliteitsuren, die op een audit worden ingezet, zijn dus schrikbarend achteruit gehold. Geen wonder dat er zoveel brokken gemaakt worden... Ik laat me graag overtuigen van het tegendeel.

Jan Bouwens

Beste Jan, Deze oproep werd al eerder gedaan. Ik ben van mening dat niet de OUT-OF-POCKET- KOSTEN hier van enige invloed zijn op de beslissing van de audittee. De laatste wil eenvoudig niet serieus gecontroleerd worden en verhoogt de kans op een zwakke controle door een korting te realiseren op de audit fee bij de tender. Er is dus kwade wil bij het te controleren bedrijf! Het parlement en de regering zou ons werkelijk hebben geholpen als de prijsvorming hadden gereguleerd. Maar nee, het werd verstandiger geacht te kijken naar de adviezen en roulatie. De roulatie vergroot alleen nog maar de kans op verdere afkalving van de prijs.

Hans Dijkstra

Helemaal eens met de geschetste trend. Natuurlijk zijn organisaties allemaal verschillend, maar laten we dat voor de discussie even rusten, het gaat over het onderliggende vraagstukken natuurlijk. Deze goede illustratie van de huidige stand van zaken is mi. de zichtbare top van de ijsberg waar nogal wat onder zit. In de eerste plaats de urenbesteding (in de trend die als illustratie is bijgevoegd). Deze uren zijn niet allemaal 'controle-uren', naast de 'echte controle-uren' worden intern uren gemaakt voor voorbereiding, dossiervorming/documentatie en rapportage. Voor deze 'interne' uren is de trend in ieder geval niet dat het minder zijn geworden de laatste jaren. Andere 'fundamentals' die uiteindelijk besproken (en veranderd?) moeten worden om de genoemde trend te doorbreken zijn: - marktwerking vs kwaliteit; net als in bijv. de zorg is een belangrijke vraag in hoeverre kwaliteitsverhoging en marktwerking samen gaan (de WRR heeft hier recent nogal dik, maar wel lezenswaardig stuk over geschreven), de grote uitdaging ligt in het verzinnen van een model waarin het goede van innovatie en efficiency blijft behouden, maar perverse prikkels worden beheerst (Adam Smith ging voor strenge regulering, en tot op heden is er niets beters bedacht); - zolang marktwerking het systeem blijft waarin de controle 'werkt': welke prikkels bouw je in? is scheiding controle en advies (dat nu vertraagt lijkt te worden door EK/RvS) misschien toch de minst slechte oplossing: als je weet dat je het alleen moet verdienen met de controle, dan zal het zich bewegen naar reële prijzen; - houdbaarheid van het business model, ik ben de bron even kwijt, maar ik las recent iets over de discussie bij de banken, en of het 'bank bashing' niet eens over moest zijn, terecht werd daar gewezen op zowel het belang van banken (om met kredietverlening de economie te laten draaien), maar ook dat banken in hun kostenstructuur (lees: beloning in hele kolom) nog best een forse stap terug kunnen; - dan kom je ook bij stuk in FD van hedenochtend over de marktwerking bij situatie met dominante marktpartijen, in een onvolkomen markt gaan zaken scheef, in het geval van de accountancy is dat niet primair het aantal aanbieders denk ik, maar veel meer dat de downside van slechte beheersing, verslaglegging en controle nog maar zeer beperkt komt te liggen bij opstellers en controleurs.

rene vierbergen

Hulde! Helder artikel. Ik maak dit soort analyses af en toe in de publieke sector en de schrik slaat dan om het hart. Van klanten wordt een zeer vergaande perfectie verwacht en het aantal controle-uren wordt beperkt tot een absurd overkomend minimum. Stoppen hiermee !

Marcel Scholte

Dit is de spijker op de kop! Het lijkt er sterk op dat de concurrentie op prijs dit soort vreemde moves in de hand werkt, met name als er alleen vanuit commercieel oogpunt wordt gehandeld en het kwaliteitsaspect en vooral de maatschappelijke rol minder belangrijk wordt gevonden. Een herijking van de budgetten in het licht van de noodzakelijke controle handelingen (Weet wat je klant doet en zie welke werkzaamheden noodzakelijk zijn en bepaal dan de prijs.kan geen kwaad, of misschien leidt dit wel tot meer steunen op IT van de organisatie en gebruik van data analyse tools door extern accountants.

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.

Relevantie Datum