Kwaliteit
Kwaliteit, en met name het ontbreken ervan, staat met steeds grotere regelmaat op de agenda van het NBA-bestuur (formeel: de besturen van NIVRA en NOvAA). Nu is dat op zich logisch vanuit onze publieke taak en vanuit de door de ledenvergaderingen goedgekeurde strategische agenda. Echter, ik constateer dat we onvoldoende voortgang maken.
En dat leidt weer tot negatieve berichtgeving over onze beroepsgroep en de roep om extra maatregelen. Die roep komt zowel vanuit de bestuursleden die geconfronteerd worden met deze slechte resultaten maar ook en steeds vaker vanuit de leden.
De aanleiding voor deze column is het bericht van 14 mei jl. over de jaarlijkse uitkomsten van de kwaliteitstoetsingen uitgevoerd in 2011 door de Raad van Toezicht Beroepsuitoefening AA's en het Collega Kwaliteitsonderzoek van het NIVRA. Helaas is het beeld sinds mijn aantreden als NIVRA bestuurslid constant slecht. Gemiddeld één op de drie getoetste mkb-kantoren scoort een onvoldoende. Van de in totaal 248 getoetste kantoren is de kwaliteitsbeheersing van 88 kantoren onder de maat. In mijn column van 25 mei 2011 gaf ik al aan dat ik dit soort resultaten niet uit kan leggen, en op dat punt ben ik niet van mening veranderd.
Maar er is meer slecht nieuws. Ook uit de publieke sector komen berichten dat de kwaliteit van accountantscontrole zoals uitgevoerd door grote en kleine kantoren zodanig onder de maat is dat de overheid tot de conclusie gekomen is dat men daar niet meer op kan steunen ten behoeve van de Rijksrekening. Sterker nog, collega Dirk ter Harmsel en ik mochten op dat punt recentelijk een brief van de minister van Binnenlandse Zaken ontvangen. En last but not least zie ik dag en dag uit dat het accountantsberoep zich in de negatieve aandacht van de pers mag verheugen.
Ik (en ik hoop u met mij) word daar niet blij van. En de standaardreactie is dan het nemen van maatregelen, hetgeen ook hier het geval is. Daarbij focussen we overigens niet alleen op 'straffen' maar ook op 'helpen'. Dus ten aanzien van onze toetsingen zullen wij de volgende maatregelen nemen en voorzover nodig aan de komende ledenvergaderingen voorleggen:
- Uitbreiding van de Verordeningen Kwaliteitstoetsing: door middel van het sluiten van een convenant met de AFM het uitbreiden van de toetsingen ook tot wettelijke controles, inclusief de mogelijkheid om risicogestuurd te gaan toetsen waardoor we kunnen differentiëren en de 'goeden' niet onder de 'kwaden' hoeven te leiden; ook willen we in de nabije toekomst overige werkzaamheden zoals het opstellen van belastingaangiftes gaan toetsen. Want ook daar verwacht het maatschappelijk verkeer dat accountants kwaliteit leveren;
- Voortzetten en waar mogelijk intensiveren van het voor de tuchtrechter dagen van kantoren cq. de betrokken accountants die bij herhaling een onvoldoende scoren volgens het principe 'two strikes is out'; bij overduidelijk 'zware gevallen' zullen we niet meer wachten op een verbeterplan maar direct naar de Accountantskamer stappen. De ervaring leert overigens dat die weinig coulance toont en stevige tuchtmaatregelen neemt;
- Aanpassing in het toetsingsinstrumentarium door het toetsen van startende kantoren in het eerste jaar, en het bij een onvoldoende toetsing verplichten van kantoorleidingen tot het bijwonen van specifiek hiervoor ontworpen cursussen als bijscholing;
- Het ter beschikking stellen van ondersteunende praktijkhandboeken, alsmede brochures en cursusmateriaal op het gebied van kwaliteitsbeheersing om (startende) kantoren te helpen hun kwaliteitsbeheersingssysteem op te zetten of op orde te brengen.
In het kader van de kwaliteit van de controles in de publieke sector hebben wij overleg gehad met de besturen van de betrokken kantoren. De kantoren hebben toegezegd te zullen zorgdragen voor aangescherpte centraal aangestuurde interne kwaliteitsbeoordelingen en betere borging van sectorkennis. De NBA zal een praktijkhandreiking uitbrengen ten behoeve van controles in de publieke sector en een aantal workshops organiseren om kennis en ervaringen uit te wisselen.
Kortom, uw beroepsorganisatie neemt de noodzakelijke maatregelen maar kan niet uw verantwoordelijkheid overnemen om uw werk op kwalitatief goed niveau te verrichten. Dat laatste moet u echt zelf doen. En daarmee heeft u het herstel van het vertrouwen in onze beroepsgroep voor een belangrijk deel in eigen hand.
Gerelateerd
PCAOB ziet verbetering controlekwaliteit grote kantoren
De Public Company Accounting Oversight Board, de Amerikaanse toezichthouder op de oob-accountantsorganisaties, is positief over de jongste resultaten van haar inspecties...
IFIAR: kwaliteit audits wordt er niet beter op
Wereldwijd zien toezichthouders op het accountantsberoep het aantal bevindingen bij getoetste audits toenemen. Eerdere initiatieven om de controlekwaliteit te verbeteren...
Advocaat Garvelink: 'Veel vertrouwen in accountants'
Advocaat Jan Garvelink, die regelmatig accountants bijstaat voor de tuchtrechter, stapt over van advocatenkantoor Blaisse naar het grotere Zuidas-kantoor Florent....
Lena Pieper wint prijs American Accounting Association voor beste proefschrift
Dr. Lena Pieper, assistant-professor of accountancy aan de University of Illinois, is door de American Accounting Association beloond met de prijs voor het beste...
Wendy Groot: accountants moeten meer leren van gemaakte fouten
Registeraccountant Wendy Groot is op 23 januari gepromoveerd aan de Vrije Universiteit. In haar proefschrift onderzoekt zij onder meer hoe accountantsorganisaties...