Hoe groot is het vertrouwen nog?
Vertrouwen. De peiler van het accountantsberoep. Limperg ontvouwde destijds een theorie die zelfs nu nog actueel is. Ondanks alle discussies en maatregelen de afgelopen decennia is het thema vertrouwen wederom springlevend.
Het vertrouwen in de accountant. De vertrouwenspersoon die onder meer zekerheid toevoegt bij controleplichtige bedrijven door een verklaring, zodat stakeholders erop mogen vertrouwen dat de cijfers een getrouw beeld geven.
Tja, dergelijke mooie woorden helpen de accountant niet in recessietijd. Waar was de accountant als vertrouwenspersoon tijdens de bankencrisis? De AFM deelde onlangs weer boetes uit aan Deloitte en Ernst & Young omdat de onderzochte dossiers en de daaraan gekoppelde verrichte werkzaamheden niet op orde waren. De VEB dagvaardde onlangs 178 partners van Deloitte vanwege Ahold. KPMG gaat intern onderzoek doen naar de rol bij woningcorporatie Vestia. De discussie over het gerapporteerde inzicht in liquiditeitsrisico's bij Vestia zal ook weer scherp gevolgd worden door AFM.
De Tweede Kamer stemde uiteindelijk vóór scheiding van audit en advies. Tot grote woede van die grote kantoren. Allerlei lobby ten spijt, de politiek bepaalt als 'verstandige' leek simpelweg hoe de controlerend accountant de komende jaren moet werken en zich moet gedragen.
Niemand die kiest voor de aanval als strategie. Vreemd, ondanks dat de VGC dit niet verbiedt. Wij laten ons eenvoudigweg even piepelen door een aantal politieke passanten die eventjes bepalen hoe wij ons werk moeten doen?
Een rechtvaardige vraag is dan: heeft onze beroepsgroep niet de kracht en flair om dergelijke fundamentele beginselen beter te organiseren? Wacht even. Natuurlijk is iets gedaan om invloed uit te oefenen. Met als klap op de vuurpijl het advies dat door onze beroepsorganisatie verstrekt werd aan Actal die vervolgens zichzelf ongeloofwaardig maakte door als adviesorgaan richting de Kamer deze cijfers over administratieve lastenverzwaring voor het bedrijfsleven te gebruiken.
Is dat nu zo fout? Helaas of gelukkig wordt het spel nu eenmaal zo gespeeld op hoger niveau. Komt dit het vertrouwen in ons beroep ten goede?
Zo vind ik het ook hypocriet als monddode partners van grote accountantsorganisaties zich plotseling druk maken om deze nieuwe regels. Raakt het accountantsberoep met zijn onafhankelijkheid hen zo of zijn het de mogelijke gevolgen in de portemonnee die de emoties doen oplopen? Natuurlijk zullen de meesten van hen weer onafhankelijkheid noemen als politiek correct antwoord.
Ondanks deze commotie blijft het relatief rustig in accountantsland. De accountant is met zijn gedrag langzaam bezig om zichzelf te gronde te richten en onmogelijk te maken.
Een verstandige leek hoeft maar Accountant.nl te raadplegen om vast te stellen hoeveel actieve accountants zich druk maken om de maatschappelijke onrust. De rest zwijgt.
Misschien de hoogste tijd om duidelijk communicerende accountants te laten aanschuiven in televisie- en radioprogramma's om de kijker en de luisteraar helder uit te leggen wat wij nu wél doen en om zo het vertrouwen in ons beroep nieuw leven in te blazen. Nu kan het nog. Of laten we de kaars uitgaan?
Deze bijdrage is ook als column geplaatst in het aprilnummer van Accountant.