Verwondering
Afgelopen week is er weer veel over het accountantsberoep geschreven en gezegd. Velen grepen het debat in de Tweede Kamer aan om hun mening op verschillende manieren te uiten en kracht bij te zetten. Wat bij mij achterblijft is een gevoel van verwondering over het proces en het ontbreken van een inhoudelijke discussie.
Allereerst het ministerie van Financiën. Ik heb bewondering voor de wijze waarop minister De Jager zich in een groot aantal verschillende problematieken tegelijkertijd moet verdiepen. Van euro tot accountants. Waarbij de redding van de euro op de eerste plaats komt.
Voorts het feit dat een aantal Kamerfracties geen interesse heeft om te vernemen wat de brede consultatie over het accountantsberoep heeft opgeleverd. Juist het ministerie had hierop aangedrongen om te komen tot zorgvuldige voorstellen op basis van een breed maatschappelijk draagvlak. Ik begrijp dat er in totaal wel veertig reacties zijn ontvangen. De NBA heeft destijds op verzoek van het ministerie veel tijd gestoken in deze consultatie.
Ook naar onze toezichthouder, de AFM, is niet geluisterd. De AFM heeft publiekelijk gewaarschuwd voor het risico van bepaalde maatregelen. Dit is conform de positie die de NBA heeft ingenomen geschraagd door onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek. Dit onderzoek werd overigens in de Kamer afgedaan met de opmerking dat het betaald zou zijn door de accountants zelf terwijl dit volstrekt onjuist is.
Dan de mogelijke neveneffecten. Actal, het onafhankelijke adviescollege regeldruk van de overheid, geeft aan dat de amendementen leiden tot lastenverhoging terwijl betwijfeld wordt of de voorstellen bijdragen aan de oplossing. Ik vraag mij bijvoorbeeld af of het toezicht verbetert als de externe accountant geen assurance meer mag geven bij de rapportages aan toezichthouders, zoals OPTA. Ook vraag ik mij af wat het effect is voor bedrijven die willen herfinancieren als de accountant geen comfortletter meer mag afgeven ten behoeve van de bank die de plaatsing van de obligaties of aandelen begeleidt. Of wat denkt u van de overheid zelf die gebruik maakt van specifieke controles door accountants van publieke instellingen om de rechtmatigheid van de besteding van publieke middelen vast te stellen. Is daar wel voldoende over nagedacht?
En accountants die klagen over regeldruk? Ik moet u teleurstellen. U krijgt binnenkort nieuwe regels, die vlak nadat ze zijn ingevoerd zullen worden overruled door andere nieuwe regelgeving vanuit Europa.
Wat heeft de NBA gedaan zult u zich afvragen. Allereerst hebben wij een duidelijk standpunt ingenomen waarbij wij ons hebben uitgesproken tegen verplichte kantoorrotatie omdat dit aantoonbaar slecht is voor de kwaliteit van de controle. Ten aanzien van de samenloop van diensten hebben wij ons nadrukkelijk uitgesproken voor een duidelijke lijst met verboden diensten, een lijst met toegestane diensten en een lijst met adviesdiensten die naar ons idee slechts mogelijk zou moeten zijn tot een maximum percentage van het honorarium teneinde de perceptie van afhankelijkheid te voorkomen. Deze standpunten hebben wij gedeeld met de diverse kamerleden.
Op verzoek van het ministerie hebben wij nog meegedacht over een compromis waarbij de lijst verboden diensten is uitgebreid en de diensten die in het verlengde liggen van de controle en die worden verricht ten behoeve van het toezicht door de raad van commissarissen mogelijk zouden blijven. Van deze lijst hebben slechts de controle van tussentijdse financiële overzichten, toezichtsrapportages DNB en mvo-verslagen het gehaald. Voorts is de termijn van kantoorrotatie verlengd van zes naar acht jaar.
Mijn afdronk? Blij dat ik geen politicus ben maar accountant.