So Long
'So Long' van Fats Domino is een van mijn favoriete rhythm & blues smartlappen. Met die rollende-troffel-piano die de gebruikelijke huilerige lyrics minzaam overstemt. Het nummer biedt me een welkome kapstok u te laten weten dat dit mijn laatste vaste blog zal zijn.
Niet omdat 'U done me wrong' of 'U're never satisfied' of, Fats' ontboezeming 'U always make me cry'. Huilen was er soms wel bij, maar eerder uitzondering dan regel. Men raadplege daarvoor gewoon het uitstekende Accountant.nl archief.
Nee, na vijf jaar is het best goed eens een andere stem te horen. Het past ook binnen mijn eigen veertigjarige loopbaan om ongeveer elke vijf jaar een nieuwe draai aan mijn werk, en de zin er in, te geven. Die partiële roulering heeft me nooit gespeten. Vijf jaar is, in welke werksetting dan ook, lang genoeg om te worden afgerekend op het bereikte en kort genoeg om zelf nog net niet moe te worden van de eigen stem.
Maar ik begrijp goed dat iedereen daar zo zijn eigen mening, temperament en omstandigheden voor kan hebben. Bij mij was er nu ook zo'n omstandigheid, die een extra aanleiding vormde om het juist nu te doen. En dat is de toezichtfunctie die ik mag gaan vervullen als lid van de board of auditors bij het Europese noodfonds, het European Stability Mechanism.
Het is inderdaad vrijwel precies vijf jaar geleden dat onze gewaardeerde beroepsorganisatie mij deze wekelijkse roeptoeter-licentie gaf. En daarmee een prachtige mogelijkheid tot het publiekelijk delen van bespiegelingen, afspiegelingen, zelfspiegelingen, impressies, regressies en expressies, grenszoekend, grensverleggend en soms grensoverschrijdend.
En dat gaf anderen - de gewaardeerde sparring partners van wie ik ontzettend veel heb geleerd - weer de gelegenheid daarop te reageren. De redactie gaf die vrije gedachten vorm zonder interventie, preventieve censuur of andere machtsmiddelen.
Reacties kwamen onder eigen naam, soms anoniem, maar - helaas - nooit beroepsrepresentatief. Daar liggen de machtsverhoudingen binnen de praktijk van het beroep kennelijk nog te gevoelig voor, zelfs waar het zaken van publiek belang aangaat.
Dat geeft soms het gevoel van het klappen met één hand, maar daar wen je ook aan. En ik heb daar goed mee leren leven, in de wetenschap dat als de schoen valt er later toch nog iets nuttigs mee gedaan kan worden.
Ik weet niet of ik gewoon geluk heb gehad, maar in die vijf jaar en zelfs vijftig jaar terugkijkend heeft geen van mijn werkgevers - Ernst & Young, Paardekooper & Hoffman (nu Mazars), Wereldbank - me ooit een strobreed in de weg gelegd om ook mijn minder verteerbare meningen te ventileren. En ze hebben altijd mijn eenvoudige basisprincipe gerespecteerd: als een collega zich publiekelijk uitspreekt over zaken van publiek belang, en je gaat daar als organisatie mee akkoord, moet hij het (kunnen) zeggen zoals hij het ziet.
Zelfs bij de Europese Commissie was dat niet anders. Met de aantekening dat ik van te voren wist dat je als EU-functionaris geen meningen naar buiten ventileert over beleidszaken die buiten je functionele verantwoordelijkheid vielen. En ik heb me daar tot mijn pensioen, in 2004, zonder probleem aan gehouden. En bij pensionering mijn volledige vrijheid van spreken ‘teruggekocht' en daar uitbundig gebruik van gemaakt in de aanloop van de crisis.
Ik wil maar zeggen dat ik best erken dat er voor een ordelijk proces regels mogen en moeten zijn, zodat niet iedere kip zonder kop het huis op stelten zet, of erger. Zolang dat door accountants met een publieke functie tenminste niet wordt aangegrepen als excuus om hun professioneel spreekrecht of -plicht onder stoelen en banken steken, ad hoc of structureel. Dat geldt ook voor de academische vrijheid van onze tevens in de praktijk werkzame hoogleraren.
Het NIVRA verdient hier speciale vermelding. Reeds voor mijn afstuderen in 1971 bood het instituut me een royaal publiek platvorm om via haar lijfblad en op conferenties mijn mening ongecensureerd te ventileren. Ik stond er zelf af en toe stomverbaasd van. En kan in goed geweten zeggen dat ze die goede traditie vijftig jaar heeft volgehouden, ondanks en dank zij haarzelf en mijzelf.
Dezelfde dank gaat naar mijn collega-bloggers die achter de schermen genereus hun mening met me deelden en me eerlijk hielden.
Bijzondere dank gaat daarbij uit naar de redactie van Accountant(.nl), in het bijzonder Tom Nierop, de moeder van alle gelegenheidsgevende en constructief-kritische-gedachten-stimulerende redacteuren. Scheermes, schaar en redactionele scherpte en goede suggesties altijd paraat, me aldus tegen mezelf beschermend.
Dus, om met Fats Domino te spreken: "....I'm all packed up and on my way". Ik hoop nog wat andere dingen te kunnen gaan doen, die ongetwijfeld mijn evenwichtsvermogen tussen weten wat je zegt (en wanneer) en zeggen wat je weet (en wanneer) zullen blijven toetsen.
Betekent dat ".....you'll need me some ol' sunny day"? Ik geloof er niets van. Dit beroep barst van het talent, al zou ik er van een paar de bek wel eens willen openbreken. Nee, er is niets dodelijkers dan te denken dat je onmisbaar bent. Dus daar doen we, alleen al uit lijfsbehoud, niet aan mee.
Kijk bijvoorbeeld eens hoe de Tuacc-jongens en meiden - zo blijf ik ze maar noemen - uitstekend hebben bewezen hoe je communicatietechnologie, een positieve instelling en professionele uitdagingen tot elkaar kunt brengen en omzetten in inspiratie, een publiek en persoonlijk goed.
Over het digitale feit dat deelname aan het publieke debat nu voor iedereen openstaat, oud-bloggers niet uitgezonderd, zong Fats Domino al, in zijn prachtig paradoxale slotregel: "So long, yes I'm, I'm going to stay".
Heintje Davids had het niet beter kunnen zeggen.
So long,
Jules Muis