Accountant
NBA-platform voor accountants en financials
Overig
Magazine Podcast Dossiers Nieuwsbrief Contact
Home > Opinie > 2012 > 10 > Aanpassing verklaring accountant innovatief
Opinie

Aanpassing verklaring accountant innovatief

Leestijd van ongeveer 2 minuten 7 reacties

Applaus voor de plannen van de internationale regelgevende instantie voor accountants (International Auditing and Assurance Standards Board, IAASB) om van de controleverklaring een echt communicatiemiddel te maken.

Enerzijds door het oordeel over de continuïteit van een onderneming te expliciteren. Anderzijds door de verklaring voor elke onderneming toe te spitsen op relevante feiten en omstandigheden. Maatwerk dus; weg met nietszeggende ­clichéschrijverij.

Met deze innovatieve voorstellen zetten we als sector wereldwijd een wezenlijke stap vooruit. Stakeholders vragen immers al een poos om meer inzicht in de kwets­bare plekken van een onder­neming en hoe de accountant daar in zijn controle op anticipeert. 

Onlangs opende het FD met een uitgebreid artikel over deze nieuwe voorstellen van de IAASB. In dat artikel lazen wij naast positieve reacties ook terughoudendheid. Een expliciet oordeel te geven over de continuïteit van de onderneming roept bij sommigen de zorg op dat dit te veel voor de muziek uit loopt. 

Het is koudwatervrees voornamelijk bij vertegenwoordigers uit landen waar de claimcultuur hoogtij viert, zoals de Verenigde Staten. Wij zien echter vooral kansen om de toegevoegde waarde van de controleverklaring voor het brede publieke aanzienlijk te ­versterken. 

Een positieve uitspraak van de accountant over de continuïteit van een onderneming vereist wel als basis dat het bedrijf zijn ­risicorapportering op orde heeft. De voorstellen voor een wezenlijk andere manier van rapporteren zijn daarmee ook een oproep aan directies van ondernemingen: It takes two to tango. 

Het is een oproep tot focus en versterking van de rapportering over actuele risico s waaraan de ­organisatie bloot staat in de toelichting op de jaarrekening en in het jaarverslag. 

Deze versterking kan de directie bereiken door het benoemen van tastbare risico's en door deze ­risico's nader te onderbouwen met feitelijke marktgegevens en informatie over de verschillende risico's, samenhangend met het verdienmodel. 

Ook het vermelden van de ­potentiële impact op de financiële structuur en toekomstige kas­stromen zou het inzicht aanzienlijk versterken. Versterking van het inzicht gebeurt ook door het benoemen van de concrete ­beheersmaatregelen die de ­onderneming treft om risico's te ­mitigeren. Voor de accountant vormt deze mate van risicorapportering een basis voor zijn positieve oordeel over de continuïteit. 

Omarmen dus die voorstellen voor een nieuwe controleverklaring en pak tegelijkertijd door met risicorapportering.

Deze opinie is ook gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 15 oktober 2012

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Barbara Majoor is hoogleraar accountancy aan Nyenrode Business Universiteit en partner bij Deloitte.

Rik Roos is partner bij Deloitte. Hij vervult de functies van audit risk leader en national professional practice director.

Gerelateerd

7 reacties

test

Promising...

Arnout van Kempen

AT:Jan, ik snap wel waar je op doelt, en voorzover je denkt in de richting van nauwkeuriger inschattingen over het risico van discontinuiteit breng ik daar ook niets tegen in. Maar de bewering of suggestie dat de nieuwe benadering destructief zou zijn is volstrekt strijdig met de werkelijkheid zoals die blijkt uit de huidige situatie. Daar wijs ik wel op, want hoe goed een voorstel ook is, onderbouwing met ondeugdelijke argumenten lijkt me nooit goed.

Jan Bouwens

AT: Arnout Waar ik op doel is dat we moeten oppassen NIET in een afrekencultuur te belanden waar we ons alleen nog maar afvragen: “waar was de accountant?” en of nu de going concern-waardering plus de verplicht toelichtende paragraaf van toepassing was, of waardering tegen liquidatiewaarde. Beantwoorden van de vraag of we na een jaar de kans op default zien toenemen of afnemen resulteert vanzelf in bovenstaand oordeel. We moeten ons richten op de informatievraag van de belanghebbenden. De moeten samen met het management aangeven welk stelsel van welk stelsel van waardering werd gebruikt. De accountant geeft aan wat de uitkomsten zijn bij toepassing van dit stelsel. Daarnaast oordeel de accountant: zijn we in de richting van of vanaf het faillissement opgeschoven of niet?

Arnout van Kempen

AT:Jan Bijzondere benadering. Immers, de plicht om melding te maken van dreigende discontinuïteit, of zelfs van twijfels over de continuiteit, bestaat al heel lang. Als het nieuwe voorstel zo destructief is, dan zou de oude situatie dat ook zijn. Anders gezegd, als het nieuwe voorstel zo destructief is, en we zien die destructie nu niet, dan kan dat uitsluitend betekenen dat accountants nu massaal de regels op dit vlak aan hun laars lappen. De alternatieve verklaring is natuurlijk dat het met dat destructieve karakter wel mee valt. En daar valt veel voor te zeggen. Afwaarderen naar liquidatiewaarde is immers pas aan de orde als de continuiteit simpelweg niet meer houdbaar is. Voor situatie van twijfel kennen we going concern-waardering plus de verplicht toelichtende paragraaf. Dat neemt niet weg dat een indicatie zoals voorgesteld nuttig zou kunnen zijn. Wie daarover denkt moet zich vooral inschrijven voor de accountantsdag, ik zag dat daar een hier bekende debat-deelnemer een podium krijgt.

Willem D. Okkerse CEO OK-Rating Institute

AT: JAN BOUWENS Oei, oei, U komt al aardig in de richting : zie ook artikel van Marcel Pheijffer inzake Innoconcepts www.accountant.nl/Accountant/Weblogs/Marcel+Pheijffer/Faillissement+Innoconcepts.aspx

Jan Bouwens

Invoering kan ook destructief werken. Immers, als een continuïteitsprobleem wordt gesignaleerd moeten de activa van het bedrijf tegen liquidatiewaarde worden gewaardeerd. We creëren dan een zichzelf versterkend effect. Wat meer bruikbaar is, is een instrumentarium waarmee accountants aangeven hoeveel een bedrijf uit of in de richting van faillissement is opgeschoven gedurende de afgelopen periode.

jules muis

ik begrijp geen barst van de stelling dat, als resultaat van het falen van het beroep op basis van reeds lang bestaande rapporterings regels, en door deze expliciet te maken, de nieuwe regels als 'innovatief' aangemerkt kunnen worden. INNOVATIEF??? En het maakt me verdacht; gezond sceptisch klinkt misschien beter. En dan ook nog maar een deel van de IAASB hervormings voorstellen de hemel in prijzen. What's wrong with the other part? Dit is weer zo’n handige-sodemieter glijmiddel opiniestukje, met twee petten op - de professorale en de praktijk accountant - waarbij het niet duidelijk is wie wat waarom zegt en waartoe. Anders dan dat het de indruk geeft, niet meer dan dat, serieus te willen zijn op het punt van de signaalfunctie van de accountant in het geval van twijfel aan de continuiteitsveronderstelling van een jaarrekening opgesteld op basis van going concern. Bravo. Daar zijn we allemaal voor. Die eis ligt overigens al decennia lang vast in de accountantsberoep standaarden. Wat met de IAASB voorstellen gebeurd is simpelweg te stellen dat als het niet goedschiks kan, impliciet, principe gedreven, het dan maar kwaadschiks moet, expliciet, regelgedreven. Moeten we daar de vlag voor uithangen? We zijn gewoon op her-examen, en de maatschappelijke examinator wil gewoon hebben dat we dit keer wel duidelijk zijn, en stelt daar expliciete regels voor. Wat mij betreft mogen de IAASB verklarings herzieningsvoorstellen ook best met de vlag in top worden begroet als we ons maar realiseren dat het om niet meer gaat dan het dwingen van de hand van de accountant zijn hoofd te volgen. In de context van een taak waarvoor die zichzelf reeds een decennia+ lang overvloedig heeft laten betalen. Het hoofd zag, de ogen niet kon geloven, de maag was zuur, en de hand kon niet leiden. De aanleiding van deze verklaringsherziening is dat de accountant, toen het er op aan kwam, in de aanloop tot en gedurende de crisis, geen sjoegge gaf. De oorzaak is dat in een uitbestede publieke functie als die van openbaar accountant - met een gemiddeld verwacht norminomen van rond de half miljoen -en je als partner eerst afgerekend wordt op je bijdrage voor je maatschap, en haar winstdoelstelling, en dan pas de maatschappelijke en je je dat gewoon laat overkomen - op een gegeven moment het geluk (hebben) ophoudt. Ik veroorloof me deze stellingname omdat ik reeds in 2006, toen het overduidelijk was dat het hele financiele systeem verziekt was, vergeefs het beroep gevraagd heb de oordeelonthouding en toelichtende paragraaf uit de kast te halen. Om redenen die we nu allemaal kennen en zien. En heb beide auteurs in geen velden of wegen ontdekt. Dus wat is het eigenlijk verhaal van de twee auteurs? “Bravo IAASB, wij willen graag wat we nu zien als een extra mandaat: expliciete certificering van de going concern veronderstelling aan de basis van de jaarrekening”. Als ware dat nooit, impliciet, onze meest essentiele maar, inderdaad zeer moeilijke - zorgplicht. Plus, bravo bravo: expliciete certificering van de adequaatheid van het risico management systeem als aanvullende eis zou ook nog helpen. Als ware beroepszorg voor dat systeem ook nooit onze verantwoordelijkheid voor zover het de getrouwe weergave in de jaarrekening aangaat. We weten wat we er van hebben gemaakt. Het is nog even wachten, maar het voorspel is al te zien, ook voor een duurzaamheids certificering te pleiten. U vraagt, wij draaien, allemaal gek. Interessant is ook dat auteurs uberhaupt geen mening geven over de andere nuttige facetten van de IAASB voorstellen: gebruik de traditioneel altijd al beschikbaar staande maar overwegend ongebruikte ‘toelichtende paragraaf’, maar nu expliciet. Omdat dat dat de interessante essentie van de accountants bevindingen tot een economisch vrij product maakt. En waarom niet? Daar worden firmanten ruiterlijk - voor de crisis - en nog steeds royaal - na de crisis - voor betaalt. Dus waarom niet dit weggevertje? Zo binnen bereik. Als er een ding is wat ik in Amerika heb geleerd, is het vermogen tot ‘monetizing’. Het vermogen problemen, ook als ze zelf veroorzaakt zijn, in geld om te zetten. En daarbij is krenten uit de pap prikken een nuttige kwaliteit. Dit artikel straalt het allemaal uit. En verklaart ons allen tot idioten tenzij we dat willen zien. Maar het is ook fnuikend in crisistijd, tenzij men serieus wil zijn. Zoals ik eerder bij de Commissie de Wit heb gesteld: ‘stel zeker dat het accountantsberoep niet probeert te rennen voor het kan lopen’. Ik deel - ongraag maar welwillend- in de vreugde over de IAASB accountants verklaring hervormings voorstellen. Nuttig friemelen in de marge. Maar om het accountantsberoep vervolgens te honoreren met een nieuw mandaat, en daar nog een heel ander publiek mandaat boven op te gooien, en dat alles op basis van verplichte winkelnering in een constellatie van een toch al geprivileerde “for-profit- bottom-line-comes-first”? Who the hell Barbara Majoor&Rik Roos think they are fooling?

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.

Relevantie Datum