Collectieve verslaggevings-acrobatiek
Dit weekend las ik in een Leids café het verhaal over het recente 'pensioen akkoord' tussen de sociale partners. En de kritiek erop.
Die kritiek betreft voornamelijk - maar niet alleen - de opgeblazen rekenrente die gebruikt zou gaan worden om de pensioenverplichtingen tot verhapbare brokken te vermalen. Met een aanzienlijk 'staartrisico', dat vooral bij de jongere honden komt te liggen.
Dat krijg je natuurlijk, als overwegend over het hoofd van de jonge generatie heen wordt onderhandeld door een generatie die lang heeft bewezen op flinterdun ijs te kunnen schaatsen (al kraakte dat ijs af en toe behoorlijk) en die weinig geneigd is het lot van degenen die nog verder moeten schaatsen in hun beschouwing te betrekken.
Het opmaken van deze generationele balans wordt steeds belangrijker en onvermijdelijker. Vooral nu we ook nog steeds staan voor de oplossing en aflossing van de hypotheek die rust op de nationale balansen - noem het maar de moeder van alle kredietcrisis staartrisico's - om het financieel systeem weer vlot te trekken.
Om de pensioenproblematiek in perspectief te zetten, Martin Wolf van de Financial Times schatte in zijn column 'Moment of Truth for the Eurozone' die onverwerkte pijn binnen het eurogebied alleen al op pakweg zo'n biljoen euro, met een pijngrens die sterk van land tot land verschilt.
Ook hier trekken we ter massage de hele trukendoos open, met financiële constructies die meer te maken hebben met collectieve verslaggevingacrobatiek dan met waarheidsvinding op basis van economische fundamentals. Zo gaan we van de methadon-economie, via leugentjes om bestwil, richting een complete 'Keizer heeft geen Kleren aan'-voorstelling.
Deze week beschrijft Huw Jones nog een paar trucjes uit de IFRS-doos (onder Europese druk uitgevonden) die het ons collectief mogelijk maken om de economische essentie van welke Griekse constructie dan ook te omzeilen. Als Goldman Sachs het voor Griekenland kan doen, kunnen we het zelf ook, moeten ze hebben gedacht.
En niemand die zich afvraagt hoe lang dit schimmenspel nog door kan gaan.
Neen, geef mij dan maar Loesje. Die sprak me vanaf de muur van hetzelfde café in Leiden aan met een observering uit 2008, van ver voor welk pensioenakkoord ook, met de treffende woorden: "TANTE RIE IS DRUK BEZIG DE PENSIOENGATEN IN DE OUDE SOKKEN TE STOPPEN".
We weten nu dat Tante Rie gezelschap heeft gekregen van dozijnen centrale bankiers en ministers van Financiën. Met ons accountantsberoep als grote afwezige in dat gesprek, of zelfs als willige partner.
Het toezien als gaten met andere gaten worden gevuld is ons historisch wel toevertrouwd. Maar ik dacht dat we het dit keer anders zouden gaan doen.
Jules Muis