Opinie 11 februari 2011

Maak breed audit committee tot opdrachtgever accountant

Eind vorig jaar publiceerde de Europese Commissie het consultatiedocument Audit Policy: Lessons from the crisis. Belangrijk thema is de angst voor falende dienstverlening van de controlerend accountant van beursvennootschappen, leidend tot megaclaims die het einde kunnen inluiden van een van de big four; denk aan Arthur Andersen bij het omvallen van Enron eind 2001.

Brussel doet onder meer suggesties voor een betere kwaliteitsbewaking van de dienstverlening en de zuiverheid van de relatie tussen accountant en management van de gecontroleerde onderneming.

De relatie tussen management en accountant is van nature conflicterend. Het management wil geen al te kritische accountant. De accountant wil graag een goede relatie met het management, omdat naast controlerende activiteiten ook 'non audit services' zoals fiscale advisering worden aangeboden.

In plaats van een verbod op dit type dienstverlening is er een alternatief om deze belangenverstrengeling tegen te gaan. Dat kan als het audit committee de opdrachtgever wordt. Dat alternatief biedt diverse voordelen.

Goede accountantscontrole is niet alleen voor aandeelhouders belangrijk, maar ook voor andere stakeholders zoals werknemers, crediteuren en milieugroeperingen. Er pleit veel voor om deze belanghebbenden te betrekken bij het maken van de afspraken met de controlerend accountant.

Als in het audit committee niet alleen het management zitting heeft, maar ook de voorzitter van de ondernemingsraad en - afhankelijk van de activiteiten - bijvoorbeeld een vertegenwoordiger van een toonaangevende milieuorganisatie, verandert de relatie tussen accountant en vennootschap nogal. Er wordt scherper én vanuit ander perspectief naar de kwaliteit van dienstverlening gekeken. Dit dwingt de accountant tot een optimale performance en een nadrukkelijk brede scope.

Zo'n breder audit committee, dat beslist over aanvullende dienstverlening door de accountant of diens netwerk, levert een krachtige bijdrage aan het zuiver houden van de zakelijke banden tussen accountant en onderneming. Ten slotte dwingt ze de vennootschap meer aandacht te schenken aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Daar is eenieder bij gebaat.

Deze opiniebijdrage is tevens geplaatst in het FD van 9 februari 2011.