Politiek debat: herhaling van zetten
Het Algemeen Overleg over de accountancy van vanmiddag was grotendeels een herhaling van zetten. Maar de NBA kan tevreden de zaal verlaten: veel complimenten voor het Plan van Aanpak en de in gang gezette maatregelen.
Wat werd bereikt is dat minister Jan Kees de Jager van Financiën een aantal concrete toezeggingen heeft gedaan op het gebied van wet- en regelgeving. Die liggen met name op het gebied van onafhankelijkheid en roulatie.
Zo zal hij komen met een lijst van verboden diensten, althans in combinatie met de uitvoering van de wettelijke controle. Hoewel hij niet expliciet heeft gesteld die verboden te beperken tot het OOB-niveau, was dat wel de lijn van de discussie.
De verboden zullen in ieder geval zien op (1) het bepalen van de fiscale positie; en (2) het onderhandelen namens een cliënt.
Daarnaast zal de minister een plafond instellen van het totaal aan adviesdiensten naast de controleopdracht (op cliëntniveau). Hij denkt daarbij aan een percentage van dertig procent.
Op het punt van roulatie komt de minister met een wetsvoorstel waarin zal staan dat roulatie op het niveau van de certificerend accountant moet plaatsvinden. Dus niet zoals Plasterk en Barnier voorstellen een systeem van kantoorroulatie.
Van een door de minister voorgestelde roulatie is in de praktijk al sprake, en wel per zeven jaar. De minister wil die termijn krapper stellen en spreekt over vijf jaar. Daarnaast stelt hij ook iedere vijf jaar een verplichte aanbestedingsronde voor.
Ook kondigde hij voor volgend jaar een evaluatie van de WTA aan.
Zoals gezegd kan de NBA tevreden zijn. Directeur Berry Wammes liep - ik zal het netjes zeggen - getooid met vele veren de deur uit. Met name het CDA en de VVD waren zeer complimenteus, willen zien hoe het Plan van Aanpak uitpakt en geven ruimte aan zelfregulering.
PvdA-kamerlid Ronald Plasterk was, net als in zijn initiatiefnota, ook positief over de rol van de NBA. Maar hij bleef wel bij de kern van zijn eerdere voorstellen: je moet de kat niet op het spek binden en neem daarom de verkeerde prikkels uit het systeem weg.
Het verschil in toonzetting bleek bijvoorbeeld toen het ging over het voorstel van de minister om een plafond van dertig procent op adviesdiensten te zetten. Blanksma van het CDA reageerde als volgt: "Die dertig procent mag van mij zelfs nog iets ruimer. Maar als de sector ermee kan leven dan is dat uitstekend."
Plasterk (PvdA) zag dat anders: "Ervan uitgaande dat het nu al rond dertig procent ligt, verandert er dus niets." En: "Met het stellen van een plafond signaleer je wel het probleem, maar los je niets op."