Opinie 18 januari 2011

Tienpuntenplan voor internal auditberoep

Na alle kritiek van de afgelopen tijd begint het externe accountantsberoep langzaam uit haar schulp te kruipen. Onder meer met het Plan van Aanpak van de NBA. Dat het wat lang duurde is ze vergeven, de huidige beweging is positief.

Tegelijkertijd constateer ik dat de internal auditbroederschap oorverdovend stil is. Kennelijk is collectief besloten stil te zitten, ook al worden ze niet geschoren.

Internal auditors spelen een belangrijke rol in de interne beheersing in organisaties en het toezicht daarop. Het blijft dan ook een raadsel dat zij niet publiekelijk ter verantwoording worden geroepen voor hun aandeel in de aanloop naar de huidige crisis.

Ik mag hopen dat deze beroepsgroep niet wacht tot de storm hen bereikt. Ik hoop dat internal auditors proactief mee gaan doen in het debat en meedenken over hun bijdrage aan mogelijke oplossingen ter voorkoming van toekomstige crises.

Langs deze weg wil ik een steen in de vijver proberen te gooien met een tien punten tellende vernieuwingsagenda voor het internal auditberoep:

1. Bepleit dat de opdrachtgever voor uw werkzaamheden de RvC/AC wordt. Zij kunnen uw onafhankelijkheid beter borgen. U bent bij elke vergadering aanwezig, sterker nog u wordt de secretaris van het AC.
2. Stuur al uw rapporten (ongecensureerd) naar de RvC/AC.
3. Regel een strenger en effectiever toezicht en handhaving van de kwaliteit van uw beroepsuitoefening. Uw kwaliteit wordt nog getoetst door peers en niet door een strenge doch rechtvaardige onafhankelijke partij (de beroepsvereniging kan dat natuurlijk niet zijn, wellicht een externe accountant of vergelijkbare instantie?). Uw dienstverlening wordt er beter door.
4. Wees ambitieuzer met de oproep en plicht voor permanente educatie en zie toe op de kwaliteit daarvan. Nu is het te vrijblijvend (zei de PE-plichtige scribent van dit stuk).
5. Bepleit een titel die - net als bij de externe accountantsopleiding - op Master of Science-niveau ligt. Nu is dat niet het geval en zijn we soms al tevreden met de Certifi ed Internal Audit titel, een titel die zeker niet op dat niveau ligt.
6. Kopieer de oproep van de NBA tot een beroepsbreed programma gericht op gedragsverandering, met name de verbetering van de professionele scepsis.
7. Kom met een transparantieverslag waarin u aangeeft wat u doet aan kwaliteitsborging. Dat laatste punt is bij vele reviews de achilleshiel.
8. Denk na over de problematiek van de kleine (vijf fte?) interne auditafdelingen; zij zijn vaak te klein voor een hoogwaardige auditfunctie en dienen dus op de één of andere manier geholpen te worden (outsourcing, collegiale hulp, hulp van de beroepsgroep enzovoort).
9. Verstrek aan de RvC/AC jaarlijks een overall rapportage over het systeem van interne beheersing en risicomanagement met daarin de aanbevelingen ter verbetering.
10. Dwing een sterke band met de externe accountant af en bevorder dat ze elkaar vaker en indringender spreken.

Ik ben vast en zeker niet volledig en heb ook zeker niet de pretentie de belangrijkste punten te hebben geraakt. Het is een begin en het beroep mag zelf de handschoen verder oppakken. Ik nodig het beroep uit hierop te reageren.

Wacht niet af tot u ter verantwoording wordt geroepen. De RvC/AC zal u dankbaar zijn en de waardering voor uw proactieve optreden zal groot zijn.

Dit is een verkorte versie van een artikel in MCA van december 2010.