Twee fiasco's in voorspellend vermogen
Ik bedacht dit stukje in het korte tijdsbestek tussen heer Wellinks DSB-geloofsbelijdenis in het parlement en de beloften van het Nederlands voetbal elftal in Zuid-Afrika in de WK-confrontatie met de Braziliaanse tornado's. Op donderdag 2 juli 2010 dus.
Dat biedt niet veel tijd, maar was wel een uitstekende gelegenheid tot bezinning over falen en faalbaarheid. Genoeg om een paar geheimen te delen over mijn eigen falen - met de kennis van nu en gisteren - over zaken en risico's die redelijk voorzienbaar waren, met consequenties die even redelijk voorspelbaar waren, maar die ik toen het echt nog een verschil kon uitmaken met open ogen en oren heb aanvaard, respectievelijk genegeerd.
Ik heb met open ogen en oren - welbewust van de krakkemikkige onderliggende beheersstructuur - de introductie en het uitrollen van de Euro aanvaard. Want de zwakheid van de premissen van haar introductie waren ons wel bekend en we zijn ervoor gewaarschuwd: Een gemeenschappelijke munt binnen een quasi monetaire unie zonder fiscale en politieke eenheid is een paard - met zestien poten - achter een wagen - met zestien verschillende wielen - spannen.
Dat een boetebepaling voor het niet in de pas lopen neerkomt op het gooien van zand in de wielen van de overtreder en daarom niet erg bevorderlijk is voor de goede voortgang van het kartrekkend geheel, was ons ook vanaf de aftrap bekend. Eveneens trouwens het feit dat er geen mogelijkheid zou bestaan poten te amputeren of wielen eraf te draaien, zelfs wanneer deze met slechts leugens ter been of op de weg gehouden werden.
Neen, ik zou geen goede president van De Nederlandsche Bank zijn geweest. Te veel geloof en hoop in de goede inborst van te velen. Ik heb dat voor het eerst begrepen ver voor het Griekse drama, toen de sterkste benen - die van de Fransen en Duitsers - een paar jaar geleden uitzonderingen voor zichzelf begonnen te maken. En daarmee die van de Grieken tot regel verhieven.
Mijn tweede fiasco op het gebied van voorspellend vermogen betrof Glass-Steagall, de befaamde en voor sommigen infame wet die in de VS in het kielzog van de crisis in de jaren dertig van de vorige eeuw is uitgebracht en die het huis-tuin-en-keuken-bankieren gescheiden hield van handelsbankieren.
Toen president Bill Clinton die wet in de negentiger jaren terugdraaide dacht ik: "Moet kunnen, want wij zijn in die vijftig jaar veel verstandiger geworden en daar kunnen we toch mee omgaan?"
Neen dus, blijkt nu: helemaal fout. Kort daarna werd dit immers het verhaal van één vinger en de hele hand, van het rauwe kapitalisme en van het kopen van de politiek. Goed te weten dat Glass-Steagall misschien weer wordt opgewarmd in het kader van de financiële hervormingsvoorstellen in de VS.
Ik wil maar zeggen: één goede voorspelling over de kredietcrisis maakt nog geen profeet. Dus vraag me niet hoe het na Nederland-Brazilië allemaal af kan lopen met Nederland. Ik vind het al moeilijk genoeg mijn professionele verleden uit te leggen.