Stemmen tellen
Gisteravond ben ik met mijn zoontje van elf eens gaan kijken naar het stemmen tellen. Voor wie dat nog niet wist: stemmen tellen is openbaar. Als je als burger wil controleren of het allemaal correct gaat mag je komen kijken. Voor accountants met genoeg beroepsdeformatie is het best leuk om eens mee te maken, en je intussen af te vragen hoe het allemaal wat slimmer, sneller en betrouwbaarder zou kunnen.
De procedure is simpel en doeltreffend. Tijdens de stemdag wordt het aantal uitgebrachte stemmen geteld op een lijst. Nadat de stembus is geopend worden stapeltjes per lijst gemaakt, één met lijsttrekkers, één met voorkeursstemmen. Vervolgens worden pakketjes van 25 stemformulieren gemaakt, en wordt het totaal aantal stemmen per lijst geteld. De som van die totalen wordt vergeleken met de lijst van aantal uitgebrachte stemmen. Klopt dat, dan is de uitslag bekend, en kunnen de voorkeursstemmen geteld worden.
Bij ons stembureau waren zeven stemmen zoek. Dan gaan de tellers opnieuw tellen, maar nu een andere lijst dan ze in de eerste ronde geteld hebben. In ons geval was er toen nog één stem zoek. Omdat het inmiddels 23.00 uur was, en mijn zoontje gewoon school heeft, zijn we naar huis gegaan. Via teletekst heb ik gezien dat onze gemeente zo rond 02.00 uur met de definitieve uitslag kwam. Het is een kleine gemeente, dus het zou me niet verbazen als ons stembureau al die tijd bezig is geweest met zoeken naar de missende stem.
p> Onwillekeurig zit je je op zo'n avond een paar dingen af te vragen. Natuurlijk: is de PVV echt de grootste partij in onze wijk geworden? Wie zou die ene SGP-stemmer zijn in onze wijk? Hoe zullen de lokale CDA-leden zich voelen als ze deze uitslag zien?
Maar toch vooral: waarom zo omslachtig allemaal?
Is er nou echt geen EDP-auditor te vinden die kan vaststellen dat stemcomputers voldoen aan de eisen van de kieswet? Hoe moeilijk kan dat zijn?
Aangezien ik zelf EDP-auditor ben, zag ik er wel een uitdaging in om tijdens het lange wachten op de resultaten na te denken over risico's en waarborgen voor een stemcomputer die zou voldoen. Totdat mijn zoontje van elf vroeg: "Waarom scannen ze die stembiljetten niet gewoon in, dan kan de computer ze tellen?"
Ik ging naar bed met de vraag: ben ik nu trots op een slim kind, of moet ik me nu heel oud gaan voelen omdat ik de simpelste oplossing niet zelf kon bedenken?