Opinie 25 maart 2010

Vrijstelling jaarrekening wijzigt werk accountant: mis de boot niet

Lidstaten van de Europese Unie krijgen de mogelijkheid micro-entiteiten vrij te stellen van de verplichting een jaarrekening op te stellen. Micro-entiteiten zijn ondernemingen die een balanstotaal hebben van minder dan € 500.000, een netto-omzet onder de één miljoen euro en/of een gemiddelde van tien werknemers tijdens het boekjaar.

Zo'n 5,4 miljoen ondernemingen in de EU vallen hieronder, 75 procent van alle ondernemingen die onder verslaggevingsregels vallen. 

Het Europees Parlement heeft bovendien bepaald dat micro-entiteiten onderworpen blijven aan de verplichting om ten minste een boekhouding op kasbasis bij te houden, terwijl het de lidstaten vrijstaat daaraan verdere verplichtingen toe te voegen. 

Het is nog niet te zeggen welke kant de Nederlandse overheid zal kiezen, maar als de vrijstelling in Nederland wordt toegestaan, zal dit voor veel accountantskantoren de nodige impact hebben. 

Veel jaarrekeningen worden opgesteld door accountantskantoren en worden vergezeld van een samenstellingsverklaring. Daarnaast is XBRL aan een opmars bezig. Deze ontwikkeling leidt tot het meer automatiseren van de financiële rapportage aan banken, Kamer van Koophandel en fiscus. Het automatiseren van de rapportages en het verdwijnen van de verplichting tot het opstellen van een jaarrekening leidt tot een compleet nieuwe dienstverlening: het verzorgen van fiscale aangiften en het beoordelen van het proces rond automatisering. 

De accountant zal meer aandacht moeten hebben voor fiscale wetgeving en automatiseringsproblematiek. Theoretisch wordt hij bij het samenstellen van een jaarrekening ingehuurd als deskundige op het gebied van externe verslaggeving. Deze deskundigheid zal steeds minder belangrijk worden. Veel accountants zullen zich moeten omscholen tot fiscalist en automatiseringsdeskundige. Anders zullen zij de boot missen. 

Gert-Jan Jordaan 

Deze bijdrage is tevens geplaatst in Het Financieele Dagblad van 25 maart 2010.