Opinie 16 juni 2009

Genoeg juridisch geschoolde accountants die wél curator kunnen zijn

In het juninummer van ‘de Accountant' betoogt Jaap ten Wolde dat de accountant in Nederland geen curator moet willen zijn en, anders dan in Engeland, hoogstens moeten opereren als 'bijrijder' van de curator. Curator is volgens hem een zeer gespecialiseerd, juridisch beroep.

Bart Bruin

Ten Woldes boodschap dat de schoenmaker zich bij zijn leest moet houden, is lovenswaardig. Zeker in het licht van de huidige maatschappelijke ontwikkelingen. Maar zijn visie behoeft wel enige kanttekeningen.

Zijn oproep miskent namelijk dat er in Nederland voldoende (forensisch) accountants zijn met een juridische achtergrond. Wat ons betreft hoeft er dan ook geen sprake te zijn van "alsnog vanaf de grond willen opbouwen" van "aparte eenheden". Met speciale opleidingen, vergelijkbaar met die voor juristen, kunnen juridisch geschoolde accountants zich de benodigde kennis prima eigen maken.

Verder is onze ervaring - anders dan die van Ten Wolde - dat de regels rond persoonsgericht onderzoek veelal niet knellend zijn, noch voor de curator noch voor de accountant in zijn rol als onderzoeker.

Enerzijds vloeit dit voort uit de omstandigheid dat lang niet alle onderzoeken in opdracht van een curator het karakter van een persoonsgericht onderzoek hebben.

Anderzijds heeft een curator behoefte aan bevindingen die voorzien zijn van een deugdelijke grondslag. En daarvoor bieden juist de door Ten Wolde aangehaalde beroepsregels waarborgen. Het niet meewerken van 'betrokkenen' aan een onderzoek leidt overigens slechts in uitzonderlijke omstandigheden, die zich in de praktijk uiterst zelden voordoen, tot de onmogelijkheid te rapporteren.

Tot slot nog een opmerking over de gehanteerde terminologie. Ook in faillissementsonderzoeken dient de onpartijdigheid van de onderzoeker voorop te staan, ook al vertegenwoordigt hij in deze een partijbelang.

De term 'bijrijder' past naar onze mening dan ook niet bij de rol van de accountant die onderzoek verricht in opdracht van een curator. Zo'n accountant is geen bijrijder, maar neemt met zijn deskundigheid een eigen, zelfstandige positie in.

Bart Bruin is sinds 1993 werkzaam als forensisch accountant. Hij was hoofd van de forensische accountantsafdeling van de CRI, en daarna directeur bij onder meer de forensische afdelingen van Ernst & Young en PricewaterhouseCoopers. In 2006 nam hij het initiatief tot de oprichting van Integis, een organisatie van forensisch accountants en andere onderzoeksspecialisten.