NIVRA 29 mei 2009

Accountant moet oordelen over governance

De Nederlandse Vereniging van Banken heeft met het rapport van de commissie Maas alert gereageerd op de zware kritiek op de bankensector. Een helder en compact rapport, met dito aanbevelingen.

Natuurlijk was er bij het uitbrengen even kritiek of het wel genoeg was, dat principe van comply or explain. Maar minister Bos lijkt de NVB voorlopig wat ruimte te geven om zelf de teugels aan te halen. Hij sprak eerder deze week de hoop uit dat een bankiersexamen het vertrouwen in de bankwereld zal terugbrengen. Dat is één van de meest prominente aanbevelingen uit het rapport. Examenresultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst, maar toch. Opmerkelijk trouwens dat Bos daarbij - als voorbeeld - de examens voor accountants en vrachtwagenchauffeurs in één adem noemde; een voorbeeld dat al door de media is opgepikt.

In het rapport van de commissie Maas worden diverse aanbevelingen gedaan waarbij diezelfde accountant een rol speelt. Opvallend is dat de interne accountant daarbij wat onderbelicht blijft, het accent ligt veel meer op de externe accountant. Dat zou wat het NIVRA betreft anders mogen, bijvoorbeeld als het gaat om de informatie-uitwisseling met het risk committee en de communicatie tussen accountant, DNB en de bank over risicoanalyse en controleaanpak.

Meest prominent is echter aanbeveling 1.21 uit het rapport: het voorstel om de externe accountant te vragen om zich  een grondig oordeel te vormen over het feitelijk functioneren van de governance binnen de bank. Dat gaat verder dan de huidige jaarrekeningcontrole; het wordt al snel een soort ‘certificering van de in control-verklaring van het management'. En dat vraagt weer om een passend normenkader om te kunnen toetsen. Of is het zo niet bedoeld en gaat het vooral over het communiceren van 'indrukken en bevindingen' over governance gerelateerde aangelegenheden, opgedaan bij de jaarrekeningcontrole? Ook moet worden bezien of één en ander past in het internationale perspectief van de bankwereld. Niet voor niets verwijst het NIVRA in haar brief aan de NVB naar een rapport hierover, dat in maart 2009 is uitgebracht in opdracht van de OECD.

En dan is er het punt van de transparantie: aanbeveling 1.21 gaat uit van rapportage over de bevindingen van de accountant aan bestuur en raad van commissarissen. Dus geen publiekelijk statement zoals bij de reguliere accountantsverklaring. Is dat, gezien de huidige kritiek op de bankwereld, wel de juiste weg? Het goed functioneren van de governance is voor het maatschappelijk verkeer uiterst relevant. Kortom: vele vragen en voldoende ingrediënten voor een kritisch debat!

Op 23 juni 2009 organiseert het NIVRA een bijeenkomst met datzelfde maatschappelijk verkeer over met name deze aanbeveling van de commissie. Hopelijk wordt dat snel gevolgd door concrete spelregels. Haastige spoed is zelden goed, maar een beetje tempo, daar is de financiële sector zeker bij gebaat.