Opinie 08 april 2009

Drie voorstellen voor betere transparantieverslagen

Enkele weken geleden was er 'rumoer' op deze website over het jaarverslag van Ernst & Young. Uiteraard is het goed dat er kritische vragen worden gesteld als één van de grootste accountantskantoren besluit om geen Nederlands jaarverslag meer uit brengen.

Maar misschien zijn dit signalen die aanleiding geven om na te denken over de aanpassing van onze regels...

Omdat accountantskantoren met een vergunning werken, moeten zij volgens de wet een transparantieverslag publiceren. Ik vind deze verplichting niet meer dan logisch, maar uit de reacties op het besluit van Ernst & Young merk ik op dat het verplichte transparantieverslag en het niet-verplichte jaarverslag van accountantskantoren nog niet hebben geleid tot een open, concrete en duidelijke verslaggeving.

Daarom stel ik de volgende veranderingen voor met betrekking tot het transparantieverslag van accountantskantoren:

1. Rapportage over kwaliteit
Gebruikers lijken vooral behoefte te hebben aan informatie over de kwaliteit van een accountantskantoor. Alleen ingaan op het stelsel van kwaliteitsbeheersing (conform artikel 30 Bta) is hierbij volgens mij niet voldoende. Ieder accountantskantoor met een vergunning zou mijns inziens moeten rapporteren over de bevindingen uit de interne kwaliteits-reviews, waarbij ook aandacht wordt besteed aan de aanbevelingen van de AFM. Hiermee krijgen gebruikers inzicht in de werkelijke kwaliteit die een kantoor levert.

2. Rapportage over onafhankelijkheid
Volgens artikel 30 Bta is het voldoende als in het transparantieverslag wordt bevestigd dat intern toezicht is uitgevoerd op de naleving van de onafhankelijkheidsvoorschriften. Mij lijkt dit wat mager, omdat dit geen inhoudelijke informatie biedt over de onafhankelijkheid van de accountants die het kantoor in dienst heeft. Een accountantskantoor zou nuttige informatie kunnen verstrekken over het aantal en de aard van de onafhankelijkheidsovertredingen, alsook over de getroffen waarborgen. Hiermee krijgt de gebruiker volgens mij meer inzicht in de mate waarin een accountantskantoor écht onafhankelijk is.

3. Rapportage over financiën
Artikel 30 Bta schrijft slechts voor om de totale omzet van de onderdelen van het netwerk in Nederland te vermelden, waarbij de omzet van de accountantsorganisatie wordt gesplitst in wettelijke controles en overige dienstverlening. Mijn voorstel is om de omzet te segmenteren naar wettelijke controles, overige assurance-opdrachten, adviesdiensten en overige dienstverlening. Ook rapportage over de opleidingskosten van medewerkers, kosten voor vaktechnische ondersteuning, kosten van kwaliteitsreviews en innovatiekosten is van belang om inzicht te krijgen in de kwaliteit van een accountantskantoor.

De beleidsbepalers van accountantskantoren zullen mijn ideeën mogelijk niet met open armen ontvangen, voor zover daarmee gevoelige informatie wordt vrijgegeven. Maar stel dat het maatschappelijk verkeer deze transparantie van ons verwacht, mogen wij hen dan met een kluitje het riet in sturen?

Deze bijdrage is op persoonlijke titel geschreven.