Opinie 14 oktober 2009

Dirk Scheringa: 'Zijn zij nou zo dom of was ik nu zo slim?'

Er komen onderzoeken naar de ondergang van DSB en daarmee ook naar de handelwijze van Dirk Scheringa. En ook naar de rol van betrokkenen als oud-bestuurders en overheidstoezichthouders.

Ik ben een voorstander van dergelijke onderzoeken. Feitenonderzoeken kunnen licht in de duisternis werpen. En dat is in onderhavige casus nodig omdat velen - waaronder de onder accountants niet onbekende Pieter Lakeman - hun oordeel al klaar hebben.

Ik hoor momenteel veel voorbarige oordelen. Het stoort mij. In het partij kiezen voor de 'arme klanten' van DSB wordt mijns inziens door velen stelselmatig genegeerd dat die klanten - naast de belangrijke zorgplicht die een bank heeft - ook een eigen verantwoordelijkheid hadden bij het aangaan van financiële relaties.

Iemand die - bij wijze van voorbeeld - een ton pensioengeld bij DSB heeft weggezet door een achtergesteld deposito omdat op die wijze een hoger rendement kon worden behaald, mag geacht worden in te zien dat aan een hoger rendement een hoger risico is gekoppeld.

Waar de balans tussen 'zorgplicht' en 'eigen verantwoordelijkheid' in de DSB-casus hoorde te liggen, is aan de aan te stellen onderzoekers. Ik oordeel daar thans niet over en schaar mij noch achter DSB, noch achter Dirk Scheringa. Ik roep alleen op tot de nuance in het debat.

Ik kwam op deze thematiek toen ik gisteren, 13 oktober 2009, de navolgende ingezonden brief van Anton Vliegenthart in de Volkskrant las:

Voor hebzuchtige consument is altijd een markt
De manier waarop DSB en zijn baas worden afgeslacht, tergt ieder voorstellingsvermogen. Een dodelijke cocktail van het programma Kassa, moraalridders als Pieter Lakeman, en voor de doodsteek: de Volkskrant van maandagochtend. De producten van DSB zijn ongetwijfeld niet de standaardproducten die bijvoorbeeld de Rabobank aanbiedt. Maar een unfair product dat een consument willens en wetens koopt terwijl zijn budget dat niet toelaat, daarvoor zal altijd een markt zijn.
Als student had ik kapitaalkrachtige vrienden die al werkten, terwijl ik het nog steeds met 800 gulden studiefinanciering moest doen. Ik wilde meedoen met mijn vrienden, mee op wijnkoopreisjes, mee naar de zoveelste kroeg. Frisia (de voorloper van DSB) wist raad en financieerde mijn honger naar meer. Nog jaren heb ik last gehad van die afbetalingen, maar dat kon ik toch moeilijk Dirk Scheringa verwijten.

De laatste alinea schetst een nuchter consumentenbetoog. Gaat het dan om een 'domme klant' en/of om een 'slimme ondernemer' die inspeelt op de gretigheid van klanten?