Opinie 02 juli 2008

Openheid en verschoningsrecht

Peter Schimmel stelt elders op deze site dat Deloitte in een lastig parket zit. Immers, er is een rapport over het gedrag van Deloitte in de kwestie Ahold, en als Deloitte dat zou willen, dan zou dat rapport vrijgegeven kunnen worden. Niet vrijgeven wekt de indruk dat Deloitte stout is geweest, wel vrijgeven schept een precedent, en zou kunnen betekenen dat Deloitte aan haar eigen veroordeling meewerkt.

Maar was het niet zo dat Deloitte zelf graag openheid wilde? Was het niet zo dat Deloitte zich beriep op haar geheimhoudingsplicht, en stelde dat het in het lopende strafproces vast niet gewaardeerd zou worden als Deloitte commentaar zou geven? Ja, dat was inderdaad het geval, zoals we dankzij de website van Deloitte zelf kunnen lezen.

In de discussie die indertijd gevoerd werd tussen Roger Dassen,  Marcel Pheijffer, en anderen, merkte Jules Muis al op: "Voorzitter Dassen doet gewoon wat van hem verwacht mag worden door en namens zijn maatschap: Niets weggeven tenzij het moet of nuttig is, eerst de imponerende zwijgplicht opvoeren, en het wat reputationeel kwetsbaarder zwijgrecht als reserve achter de hand houden."

Persoonlijk zou ik het mooi vinden als Roger Dassen een vervolg zou geven aan de openheid van 2006, en de huidige stand van zaken eens in een helder perspectief zou willen zetten. Laten we eerlijk zijn, de minister noemde naast KPNQwest alleen Ahold als Nederlandse casus ter rechtvaardiging van de Wet toezicht accountantsorganisaties. Dan is het toch niet onredelijk als de betrokken accountants hun beroepsgenoten juist hier zo goed mogelijk uitleggen hoe het allemaal zo gekomen is, en hoe hun huidige optreden bijdraagt aan herstel van de door het beroep geleden schade.

Maar Jules Muis had twee jaar geleden natuurlijk gewoon gelijk. Het is onzinnig te verlangen dat Deloitte haar procespositie zou verzwakken, omdat beroepsgenoten zo graag willen weten wat er nu precies gebeurd is. Maar het gaat nog iets verder. Peter Schimmel beweert wel dat Deloitte zelf onder het verschoningsrecht uit kan, aangezien het hier een Amerikaanse advocaat betreft, maar dat is niet wat het Hof gezegd heeft. In tegendeel, het Hof zegt nu juist expliciet dat de betrokken advocaat dan wel een Amerikaan mag zijn, maar dat deze mede optreedt als advocaat van het Nederlandse Deloitte, in lopende of komende procedures in Nederland, en dat dus de Nederlandse regels van toepassing zijn. Het is dus de advocaat, niet Deloitte, die zou kunnen besluiten af te zien van het verschoningsrecht. En het spreekt redelijk vanzelf dat de advocaat andere belangen dient, dan de nieuwsgierigheid van Nederlandse accountants, Peter Schimmel, of van mij. Want natuurlijk, ik zou ook dolgraag weten wat er nu precies is gebeurd, en wat er in dat rapport staat!

Voor wie het na wil lezen: op mijn vragen aan Deloitte, kreeg ik per e-mail het proces verbaal van het Hof toegezonden. Het is een openbaar stuk, dus ik heb het voor u leesbaar gemaakt via: zie procesverbaal van het Hof.