Innovatie formule accountants controle risico
Ik viel bijna van mijn stoel toen ik het artikel 'Innovatie moet, maar wat en hoe?' las van Hans Blokdijk, emeritus hoogleraar accountantscontrole.
Arne Lang
In zijn artikel stelt hij dat regelgeving en toezicht alleen leiden tot de schijn van zekerheid: 'echte zekerheid wordt slechts gewaarborgd door de feitelijke, inhoudelijke uitoefening van het beroep'.
Het lijkt mij dat deze regelgeving een norm schept om de feitelijke inhoudelijke uitoefening van het beroep mee te beoordelen. Naar analogie van reguliere bedrijven is dit in mijn ogen vergelijkbaar met procedurebeschrijvingen en procuratieregelingen.
En toezicht is te definiëren als het (door een onafhankelijk persoon) toetsen aan normen om vervolgens eventueel te interveniëren. Om de analogie naar reguliere bedrijven door te trekken: toezicht bevat de elementen functiescheiding, controle en bijsturing/beheersing. Samen vertonen regelgeving en toezicht daarmee grote overeenkomsten met interne beheersing.
Blokdijk lijkt hiermee te stellen dat het steunen op de interne beheersing ook slechts tot schijnzekerheid leidt. Immers: hoe kan de openbaar accountant vast stellen dat interne beheersmaatregelen heeft geleid tot echte zekerheid indien hij niet mag steunen op procedures en controles op basis van functiescheiding. Terwijl de huidige theorie veronderstelt dat zelfcontrole juist géén controle is waar de accountant op mag steunen, lijkt Blokdijk te stellen dat dit de enige vorm van Interne Beheersing is die echte zekerheid biedt.
Tijdens mijn studie heb ik de functie van het accountants controle risico (ACR) geleerd. Deze formule geeft het risico weer dat een accountant onterecht een bepaald type verklaring afgeeft en is daarmee de basis voor de planning van de controle.
De formule geeft het ACR weer als een functie van het inherent risico, het interne beheersingrisico en het detectie risico: ACR = f' (IR, ICR, DR). Is de innovatie waarnaar Blokdijk in de titel van zijn artikel op doelt dat hij de formule voor het ACR wil vereenvoudigen naar: ACR = f' (IR, DR)?
Arne Lang heeft bedrijfseconomie gestudeerd aan de co-op heao van de Hogeschool van Amsterdam en vervolgens aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn afstudeerscriptie heeft geleid tot een publicatie over auditcommissies. Hij is sinds 2005 werkzaam in de openbare praktijk. Daarnaast volgt hij de postdoctorale opleiding tot registeraccountant aan de Vrije Universiteit.