AFM-vergunning: moet bij aanbesteding de kwaliteitswaarborg zijn
Ministeries zouden bij de aanbesteding van raamcontracten voor auditdiensten de AFM-vergunning moeten gebruiken als kwaliteitscertificaat. Dat dit nog niet gebeurt is een gemiste kans om de administratieve lasten te verminderen.
Zoals wellicht bekend moeten de in Den Haag gevestigde ministeries regelmatig externen inhuren voor het verrichten van allerhande werkzaamheden. Hiertoe sluiten de ministeries raamovereenkomsten af. Het sluiten van zo'n raamovereenkomst wordt vaak verplicht voorafgegaan door een Europese aanbestedingsprocedure.
Begin 2008 is een aantal ministeries zo'n Europese aanbestedingsprocedure gestart met het doel raamovereenkomsten te sluiten voor auditdiensten. Gegeven de door de ministeries gestelde eisen, konden in een aantal gevallen uitsluitend de grote(re) accountantskantoren inschrijven. Een mooie gelegenheid om een en ander eens te vergelijken en kritisch tegen het licht te houden.
Welke informatie moesten de potentiële opdrachtnemers aanleveren om eventueel in aanmerking te komen voor een raamovereenkomst?
Zoals steeds vaker gebruikelijk diende men met gebruikmaking van de voorgeschreven formulieren onder andere informatie aan te leveren over het bedrijfsprofiel, de financiële prestaties, kwaliteitszorg en -borging, vergelijkbare opdrachten en uiteraard de tarieven.
Voor de niet-ingewijden: het aanleveren van de gevraagde informatie leverde deze keer pakken papier op van soms meer dan honderd pagina's.
Op basis van de aangeleverde informatie selecteert de opdrachtgever uiteindelijk de economisch voordelige inschrijvingen: opdrachtnemers met de gunstigste verhouding tussen de kwaliteit van de inschrijving en de tarieven.
En wat valt dan op? De door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) verleende vergunning aan de grote(re) accountantskantoren op grond van de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta) wordt daarbij niet erkend als hét kwaliteitscertificaat voor accountantskantoren.
Een gemiste kans, gezien het streven van de overheid om de administratieve lasten te verminderen.
Met het van kracht worden van de Wta per 1 oktober 2006 moeten accountantskantoren voor het verrichten van wettelijke controles beschikken over een door de AFM verleende vergunning. De AFM verstrekt een dergelijke vergunning uitsluitend aan de kantoren die voldoen aan de eisen en houdt hier nadien ook toezicht op. Dit betekent onder andere dat:
- een accountantskantoor een kwaliteitsbeleid en stelsel van kwaliteitsbeheersing heeft;
- het kwaliteitsbeleid daarnaast aspecten omvat van het personeelsbeleid, commercieel beleid, vaktechnisch beleid en communicatiebeleid;
- het kwaliteitsbeleid (inclusief kwaliteitsbeheersingstelsel) schriftelijk is vastgesteld, bekend en toegankelijk is voor alle medewerkers, actueel is en wordt aangepast indien noodzakelijk;
- het accountantskantoor voldoet aan de specifieke voorwaarden in relatie tot het accepteren en uitvoeren van opdrachten, onafhankelijkheid, beheerste en integere bedrijfsvoering en kwaliteitsbewaking.
Ik realiseer mij dat op dit moment nog uitsluitend de 'OOB-vergunningen' (voor de controle van organisaties van openbaar belang) zijn toegekend, maar in ieder geval na 1 oktober 2008 zou de AFM-vergunning voor accountantskantoren hét kwaliteitscertificaat moeten zijn.
Vanaf dat moment zou een opdrachtgever bij aanbestedingsprocedures voor auditdiensten, de accountantskantoren heel gericht moeten bevragen over de AFM-vergunning op grond van de Wta. Net zoals nu reeds gebeurt met ISO-certificering.
Ik ben er van overtuigd dat dit in de toekomst veel tijd en energie bespaart bij zowel de opdrachtgever als de desbetreffende accountantskantoren, vooropgesteld dat de opdrachtgever genoegen neemt met het oordeel van de AFM op dit punt.
Misschien is dat tegelijkertijd een goede gelegenheid om nog eens kritisch te bezien waarop een accountantskantoor dan aanvullend moet worden beoordeeld om in aanmerking te kunnen komen voor een raamovereenkomst. Want het is natuurlijk maatschappelijk zeer verantwoord en politiek uiterst correct om accountantskantoren te beoordelen op hun milieubeleid, maar of dat iets zegt over de kwaliteit van de te leveren auditdiensten valt te betwijfelen.