Beursgenoteerde accountantskantoren?
In ‘de Accountant' van maart 2008 toont de aftredende AFM-bestuurder Paul Koster zich voorstander van mogelijk extern eigendom van accountantskantoren, bijvoorbeeld via een beursnotering, zoals voorgesteld in het Oxera-rapport.
Hans Burggraaff
Dit doet mij denken aan de heftige debatten in de NIVA-ledenvergaderingen van 1946, toen de Ereregelen-1947 werden vastgesteld. Destijds waren verscheidene accountantskantoren - en dat waren echt niet de minste - (mede)eigendom van een bank of een trust-maatschappij.
De Ereregelen maakten dat voortaan onmogelijk. De openbare praktijk mocht alleen nog worden uitgeoefend voor eigen rekening, c.q. voor gemeenschappelijke rekening met beroepsgenoten.
Het NIVA-bestuur motiveerde dit verbod destijds met twee argumenten:
- De openbare accountant moet onafhankelijk zijn, in feite én potentieel.
- Het is onwaardig om een deel van het inkomen aan anderen af te staan.
Het komt mij voor dat ook heden ten dage de onafhankelijkheid in het gedrang komt ingeval van extern eigendom, zeker wanneer dit met een beursnotering gepaard gaat.
Mag de accountantsonderneming een speeltje worden voor rijke hobbyisten, zoals bij sommige voetbalclubs het geval is?
Mag de accountantsfirma het doelwit worden van hedgefunds die beleidswijzigingen doordrukken?
Mag de accountantscontrole een onderdeel worden van het dienstenpakket aangeboden door financiële instellingen?
Ik denk dat de Autoriteit Financiële Markten dan toch wel problemen zal gaan zien.
En dan die waardigheid. Ach, ik denk dat die tegenwoordig minder in tel is dan in 1946, en dat die misschien wel haar langste tijd heeft gehad. De "eer van de stand" is tenslotte ook uit de reglementen verdwenen (zij het nog niet uit de wet).
Hans Burggraaff is NIV(R)A-lid sinds 1945. In 1977/78 was hij voorzitter van het NIVRA.