Mannen met borsten bestaan niet
Regelmatig wordt aangetoond dat vrouwen minder ‘ambitieus' zijn dan mannen, met daarbij de conclusie dat het ‘dus' weinig verwonderlijk is dat er niet veel vrouwen aan de top zijn te aanschouwen.
Zo ook weer in het bericht op deze site over het Accountancy Beloningsonderzoek 2008. Een paar citaten:
Mannen blijven met 52 procent duidelijk veel ambitieuzer dan vrouwen (29 procent). Dat is geen verrassing.
'Ik stel andere prioriteiten in het leven' is het vaakst gegeven antwoord, met wederom een duidelijk verschil tussen mannen (32 procent) en vrouwen (44 procent).
Ook 'ik ambieer geen functies die me te veel tijd gaan kosten' wordt vaak als reden genoemd. Ook hier is er weer een duidelijk verschil tussen mannen en vrouwen.
Maar wat wordt precies bedoeld met ambitie?
In enge zin heeft ambitie de betekenis van ‘eerzucht'. Het verlangen om hogerop te komen, meer aanzien te verkrijgen, een maatschappelijke positie te bereiken waar invloed kan worden uitgeoefend.
Ambitie in brede zin staat mijns inziens voor persoonlijke vooruitgang en ontwikkeling. Ambitie kan dan worden vertaald naar wat een mens wil bereiken in zijn of haar leven, met als kernelement een bijdrage aan persoonlijk geluk.
Binnen de accountancy lijkt me deze brede omschrijving goed te passen, zeker als je je realiseert dat nog tot voor kort veel werd gesproken over ‘de eer van de stand'. Binnen dat begrip is geen ruimte voor eerzucht, maar vooral voor integriteit, de rechte rug, het integer omgaan met dilemma's. Het is zelfs de vraag in hoeverre een hoog ambitieniveau (in enge zin) binnen dat geheel past.
‘Ambitie' zoals tegenwoordig gebruikt, is naar mijn idee gestoeld op onjuiste grondvesten. De ontwikkeling dat vrouwen zich mannenmaatstaven gaan aanmeten doet me fronsen. Mannen met borsten bestaan niet. Juist de combinatie van mannen en vrouwen op de werkvloer geeft een juiste en prettige balans.
Ambitie in brede zin wordt echter bemoeilijkt als je je steeds moet bewijzen, in een verdedigende positie wordt gemanoeuvreerd, moet strijden voor erkenning en waardering, en wordt buitengesloten in de culturele setting zoals die in het bedrijfsleven - inclusief accountancy - helaas al heel lang geleden door mannen is bepaald. Bedenk daarbij dat de vrouw daar lang heeft moeten wachten op volwaardige deelname.
Ambitie in brede zin past mij persoonlijk prima. Ik ben gedurende mijn hele leven bezig om mezelf te ontwikkelen en op een hoger plan brengen, waarbij de intellectuele uitdaging centraal moet staan. Ik heb daarbij de keuze gemaakt niet te willen deelnemen in de gecreëerde arena van de wedijver.
Toch ben ik zeer ambitieus. Ik streef naar waardering en erkenning en werk structureel vijftig tot zestig uur in de week. Dit echter zonder eerzucht. Noem het gedrevenheid of passie, die in mijn ogen zeker horen bij het begrip ambitie. Ik ben simpelweg ‘verliefd' op het vak accountancy en alles wat daar mee samenhangt.
Op dit moment geef ik mijn ambitie vorm als docente. Ik wil graag kennis overdragen, nieuwe ideeën creëren. Helaas valt dit niet onder het gangbare 'enge' ambitiebegrip. Toch bestaan er volgens mij in dit opzicht niet veel verschillen tussen mannen en vrouwen.
Gelukkig zijn er veranderingen zichtbaar en worden er maatregelen getroffen zodat ook vrouwen zich een gezonde ambitie kunnen gaan aanmeten. Helaas moet dit met een quotum. Maar het blijft de vraag of er dan wezenlijk iets verandert.
Zouden mannelijke managers niet op een cursus moeten in plaats van de vrouwelijke?