Winstverw8ting
De toekomst voorspellen valt eigenlijk reuze mee, zeker in een vakgebied dat volgend is, zoals bijvoorbeeld de accountancy. Mensen die me kennen, weten dat ik ook wel eens een politiek minder correcte formulering gebruik.
Marc van Hilvoorde
Ik weet niet of ik te veel weggeef nu, maar je hoeft bij een vakgebied dat volgend is maar het raam open te zetten en naar buiten te kijken om te weten wat er kan gaan gebeuren. Wat je nog wel moet bedenken is wanneer die toekomst dan precies gaat beginnen. Zo bedacht ik laatst - in de trein - wat er met financiële verslaglegging zou kunnen gebeuren, als je kijkt naar parallelle ontwikkelingen in onze taal, het Nederlands.
De formele kaders waarin onze Nederlandse taal moet worden gebruikt wordt onder meer bepaald door hoogleraren en vastgelegd in het groene boekje. Desondanks blijft de taal zich - ook buiten deze kaders - ontwikkelen. Met elkaar spreken we Nederlands in Nederland. Maar ook in Nederland en uiteraard in het buitenland spreken we de lingua franca, het Engels. Opleidingen en boeken, handleidingen, steeds meer is het Engels de natuurlijke en enige andere taal. Terwijl onze (voor)ouders met een HBS-achtergrond - wat een ongelofelijk goede opleiding moet dat geweest zijn - zich heel behoorlijk kunnen uitdrukken in het Frans, Duits en Engels. Maar we gaan dus steeds meer toe naar een situatie van tweetaligheid: één voor hier en één voor buiten.
Wat je binnen die tweetaligheid ziet gebeuren is dat er vermenging ontstaat. Binnen de Nederlandse taal is het aantrekkelijk om er wat Engels doorheen te gooien, om onze tekst wat te pimpen door het aan te kleden met buzzwords. Ook wordt de taal beïnvloed door invloeden vanuit het Turks, Marokkaans, Antilliaans etc.
En wat ook heel interessant is, dat de taal verandert onder invloed van de nieuwe communicatiekanalen die ons dankzij de technieken ter beschikking staan. We krijgen dan nieuwe woorden, uitdrukkingen en uitingsvormen. E-mail heeft de taal bijvoorbeeld een stuk minder formeel gemaakt. Onder een brief zul je niet vaak ‘MVG' of ‘Gr.' aantreffen.
E-mail lijkt veel op communicatie per brief. Iemand stuurt een brief (e-mail), en iemand anders stuurt een brief (e-mail) terug. Maar de snelheid en frequentie wijken af en met e-mail is het eenvoudiger om een grote groep te bereiken op hetzelfde moment.
Nu is het chatten, bijvoorbeeld via MSN weer wezenlijk anders. Chatten is een vorm van conversatie, een gesprek waarbij over een weer informatie wordt uitgewisseld. En daar hoort een meer informele spreektaal bij, want nieuwe woorden en uitdrukkingen worden in hoog tempo ontwikkeld en gebruikt. Als gevolg hiervan ontstaat een taal die door een kleine groep wordt gebruikt en die daarbuiten niet altijd wordt begrepen. Iets dat we in de financiële verslaggeving natuurlijk als een risico beschouwen.
Dankzij SMS en chatten is onze taal verrijkt met alternatieve schijfwijzen van een hoop begrippen. ‘Thnx', begrijp ik nog, maar bij ‘BVHL' en ‘9_9' heb ik hulp nodig. En wat aardig is, communiceren via de telefoon en chatten nemen ieder een eigen positie in, naast elkaar. Kennelijk is er een tijd ('een business case' - ja, ook partners lezen dit) voor bellen en een tijd (business case) voor chatten.
Na verloop van tijd wordt de nieuwe taal opgenomen binnen de formele kaders. We horen dan dat ... is opgenomen in de Van Dale.
Nu heeft verslaggeving ook veel kenmerken van een taal. Ook hier bepalen de hoogleraren en de groene boekjes de formele kaders. Deze kaders richten zich primair op de jaarlijkse (papieren) rapportage. Internationaal praten we IFRS en in Nederland vinden we vertaalde IFRS terug in onze eigen RJ. En welke invloed gaan het islamitisch bankieren en de halal-hypotheek nog hebben op de verslaggeving?
De financiële verslaggeving nu is vooral gericht op 'briefrapportering'. Ik denk zelf, dat de huidige verslaggevingsregels niet volstaan als briefrapporteren wordt aangevuld met (en dus niet vervangen door) e-mailrapporteren (frequenter verzenden van financiële gegevens, bijvoorbeeld via elektronische persberichten, kredietbeoordeling) en chat-rapporteren (real time, vraag/antwoord-model, kredietbeoordeling).
Ik weet helemaal nog niet hoe de regels er wel uit moeten zien, maar dat hoeft gelukkig ook niet in een vakgebied dat volgend is. Maar ik vind het wel leuk om hier al eens over na te denken, in de trein.