Nieuws 28 maart 2025

Poortwachtersrol accountants 'wankelt door regeldruk en klantselectie'

Door de hoge werkdruk laten accountants steeds vaker klanten met een hoog risicoprofiel vallen, wat het toezicht en de transparantie schaadt. De wettelijke poortwachtersrol, zoals vastgelegd in de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft), wordt hierdoor steeds minder effectief.

Dat stelt accountant Joris Joppe van softwarehuis Visma, in een reactie op recente berichtgeving door het FD over het structurele tekort aan accountants. Accountants controleren niet alleen financiële administratie, maar moeten ook mogelijke fraude en witwassen die zij signaleren onderzoeken en melden, geeft Joppe aan. “De regels zijn complex en worden vaak defensief geïnterpreteerd, waardoor accountants uitgebreide dossiers bijhouden, ook zonder concrete aanleiding.”

Tijd en middelen

Dit kost veel tijd en middelen, stelt hij, zonder dat het aantoonbaar bijdraagt aan effectievere fraudebestrijding. "Meldingen aan de Financial Intelligence Unit (FIU) krijgen zelden opvolging, terwijl accountants wel risico lopen als ze iets over het hoofd zien. Deze situatie maakt dat accountants en hun klanten wel de lasten dragen, zonder duidelijk effect", meent Joppe.

De nadruk ligt op administratieve verplichtingen in plaats van structurele oplossingen. Mede door de hoge werkdruk besluiten accountants steeds vaker om klanten met een hoger risicoprofiel niet aan te nemen, in plaats van die grondig te onderzoeken. "Dit ondermijnt de poortwachtersrol volledig.'

Structurele oplossingen en samenwerking nodig

Een mogelijke oplossing voor het verlichten van de KYC-problematiek ligt in digitale identiteitsoplossingen, zoals de EU Digital Identity Wallet vanuit Europese regelgeving. Hiermee kunnen bedrijven en individuen zich veilig en efficiënt identificeren, waardoor accountants niet telkens opnieuw uitgebreide klantgegevens hoeven te verzamelen. Andere poortwachters kunnen verdachte klanten sneller signaleren en weigeren.

Publiek-private samenwerkingen zoals Trusted Information Partners (TIP) werken aan standaarden om deze technologie veilig in te zetten, geeft Joppe aan. "Zonder structurele oplossingen blijft de regelgeving zich opstapelen en dreigt de sector te verstikken, waardoor accountants afhaken."