Nieuws Gisteren

Particulier wil voorlopig nog geen elektrische auto

In 2024 bestond 35 procent van alle nieuwverkopen uit elektrische auto's (EV's); vier procent meer dan in 2023. Ook de tweedehandsmarkt groeide: 85.000 gebruikte EV's vonden een nieuwe eigenaar, 25.000 meer dan in 2023. Tegelijk neemt de vraag naar elektrische auto’s bij particulieren af.

De groei in EV-nieuwverkopen komt bijna uitsluitend vanuit de zakelijke markt, waar het aandeel elektrische auto's in twee jaar tijd steeg van 34 naar 53 procent. Op de markt van particuliere huishoudens (koop plus private lease) is het aandeel EV's in de nieuwverkopen de afgelopen anderhalf jaar juist gestaag gedaald van 32 naar 26 procent.

In februari van dit jaar daalde het marktaandeel van EV’s in de particuliere nieuwverkoop verder naar 23 procent. Dat blijkt uit de BOVAG EV Marktmonitor 2024.

Particulier wacht af

Prijsverlagingen op nieuwe elektrische auto's lijken gunstig, maar drukken de restwaardes en maken consumenten onzeker en afwachtend. Tegelijkertijd versterken stijgende laadtarieven en het ontbreken van thuislaadmogelijkheden de terughoudendheid bij particulieren.

De tweedehandsmarkt is cruciaal voor opschaling van de elektrische auto: tachtig procent van de huishoudens koopt een occasion, in plaats van een nieuwe auto. Maar de particuliere vraag blijft achter. Gebruikte EV's wisselen steeds vaker meerdere keren van handelsvoorraad voordat een eindgebruiker wordt gevonden.

Vaak verdwijnen ze daarbij naar het buitenland, zoals momenteel met veel Tesla’s het geval is. In 2024 sloeg het import-exportsaldo om, van een netto-import van negenduizend auto’s in 2023 naar een netto-export van zesduizend in 2024. Wel blijft Nederland netto-importeur van kleinere EV’s in het A- en B-segment.

Onzekerheid over 2026

De overheid rekent op een verdere toename van EV's in 2025 en 2026. Of dat realistisch is valt te bezien, aldus de BOVAG. Eind 2024 stopte de aanschafsubsidie voor elektrische auto's en vanaf 2025 geldt een vaste voet in de bpm voor EV's van bijna € 700. Daarnaast stijgt de motorrijtuigenbelasting op EV's trapsgewijs en in 2026 verdwijnt het bijtellingsvoordeel voor zakelijke rijders volledig.

Zonder maatregelen dreigt de particuliere markt stil te vallen, zo vreest de brancheorganisatie.
"Een voorspelbaar en evenwichtig overheidsbeleid is noodzakelijk om de particuliere markt mee te krijgen en de doorstroming van EV's te waarborgen. Een helder meerjarig afbouwpad van stimuleringsmaatregelen richting 2030-2035 voorkomt onzekerheid." Ook moet de instroom van nieuwe EV’s op peil blijven.

Geen extra BPM

Volgens Peter Niesink, algemeen directeur BOVAG, moet er in elk geval geen extra bpm boven op de vaste voet komen en een gefaseerde afbouw van de bijtellingskorting, zonder plotselinge wijzigingen. "Ook zien we als BOVAG het kabinetstaboe op aanschafsubsidies graag verdwijnen. Deze subsidies voor particulieren kosten de staatskas relatief weinig geld en er gaat een sterk positief psychologisch effect vanuit."

Niet alleen de aanschaf, maar ook het rijden van een elektrische auto moet voor huishoudens betaalbaar blijven, onder meer via gewichtscompensatie in de mrb en transparante laadtarieven bij openbare laadpalen. Verder moeten praktische drempels verdwijnen. "Consumenten moeten zekerheid hebben over laadinfrastructuur, netcapaciteit en batterijlevensduur", aldus Niesink.

Minder geliefd

Dat laatste is nogal eens reden voor stevige discussies op verjaardagen. In de praktijk blijken met name gebruikte EV's van enkele jaren geleden minder geliefd door hun beperkte actieradius of dure onderhoud, in combinatie met snel dalende restwaardes en het hoge gewicht, wat straks een forse mrb-rekening betekent.

Zo is de stevige Audi E-Tron, die nog maar vijf jaar geleden voor een bedrag van ruim zeventig mille of meer werd verkocht aan zakelijke rijders, inmiddels al te koop voor rond de twintig mille. Maar of de kloeke Duitse SUV daarmee een aantrekkelijk koopje wordt voor de particulier valt te bezien, aldus de vakpers. Met sommige andere luxe EV's, die destijds gretig door leaserijders werden besteld, liep het zelfs nog slechter af.