Nieuws 27 februari 2025

Wisselende reacties op Europees plan voor minder duurzaamheidsregels

Dat de meeste bedrijven van de Europese Commissie toch niet hoeven te rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties, valt slecht bij maatschappelijke organisaties. Maar werkgevers vinden het ‘omnibus-pakket’ nog niet ver genoeg gaan. De politiek reageert verdeeld op de plannen.

De Europese Commissie presenteerde het Omnibus Simplification Package op 26 februari, samen met een breder plan voor de Europese industrie, de Clean Industrial Deal. De EC wil duurzaamheidsrapportages op basis van de CSRD alleen nog invoeren voor de grootste bedrijven, met meer dan duizend werknemers en meer dan 450 miljoen euro omzet. Daarop wordt uiteenlopend gereageerd.

Rampzalig

Oxfam Novib noemt de EU-plannen "rampzalige afzwakkingen" en concludeert dat het oorspronkelijke doel van de wet "compleet wordt ontmanteld". Volgens de ontwikkelingsorganisatie hebben tal van rampen in de afgelopen jaren juist laten zien dat bedrijven zonder bindende regels onvoldoende verantwoordelijkheid nemen op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. "Denk aan instortende textielfabrieken, dambreuken in de mijnbouw en pesticidevergiftiging op plantages."

Voor tachtig procent van de bedrijven gaan de regels niet gelden, als het commissievoorstel standhoudt. Grote bedrijven hoeven pas in 2028 te voldoen. Milieudefensie trekt daaruit de conclusie dat de commissie "kiest voor grote vervuilende bedrijven". Directeur Donald Pols roept het Europees Parlement en de lidstaten op "de rug recht te houden en te gaan staan voor rechtvaardigheid".

Onduidelijk

VNO-NCW ziet "een aantal verbeteringen om de wetgeving beter uitvoerbaar te maken en de administratieve lasten daarbij te verminderen. Dit vergroot het draagvlak bij Europese bedrijven voor deze belangrijke wetgeving", aldus de werkgeversorganisatie.

"Tegelijkertijd zien we op een aantal belangrijke punten nog te weinig verbetering. Zo blijven enkele normen en bepalingen nog te onduidelijk, waardoor ze voor meerdere interpretaties vatbaar zijn. Een ander groot punt blijft het gebrek aan harmonisatie binnen de EU."

Verdeeld

Nederlandse Europarlementariërs reageren verdeeld op de voorstellen van de Europese Commissie. De VVD wil dat de regels helemaal worden geschrapt, in plaats van te versoepelen zoals de commissie voorstelt. "Bedrijven moeten zich al houden aan arbeidsrechten en milieu- en natuurwetgeving. Dat ze hierover ook nog eens stapels formulieren moeten invullen, is gekkenwerk", zegt VVD-Europarlementariër Jeannette Baljeu.

BBB vindt de plannen een "positieve stap in de goede richting", maar de aanpassingen "schieten tekort", aldus BBB-fractievoorzitter Sander Smit. Maar het CDA reageert positief. "Europa moet economisch overleven, dat staat op het spel", zegt CDA-fractievoorzitter Tom Berendsen. Volgens hem blijven de klimaatambities met de nieuwe regels staan, "maar houd je bedrijven niet in een administratieve wurggreep". D66 vindt vereenvoudiging van de regels nodig, maar D66-Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy vindt de nieuwe voorstellen van de Europese Commissie "doorgeschoten".

"Simplistische deregulering en zwabberbeleid brengen ons niet dichter bij een oplossing", zegt Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks-PvdA). De voorstellen zorgen volgens hem niet voor vermindering van bureaucratie. "Het helpt fossiele bedrijven alleen maar om straffeloos te blijven doen waar ze mee bezig zijn." Europarlementariër Lara Wolters (GroenLinks-PvdA) noemt het omnibus-plan "een klap in het gezicht voor mensenrechten en milieu. En schadelijk voor het vertrouwen in de politiek." In het Europees Parlement zitten PvdA en GroenLinks in verschillende politieke groepen.

GroenLinks-PvdA en D66 voorspellen dat de onderhandelingen tussen de Europese Commissie en het Europees Parlement over het omnibus-pakket moeizaam zullen verlopen en lang zullen duren. Ook de lidstaten moeten zich erover buigen.