Nieuws 06 september 2024

'VOR moet leiden tot gedrags- en cultuurverandering'

De nieuwe Verklaring Omtrent Risicobeheersing (VOR) moet vooral leiden tot gedrags- en cultuurverandering. Bestuurders kunnen hun eigen keuzes maken, maar moeten wel de risico’s en eventuele zwakheden binnen hun organisatie beschrijven.

Dat stellen emeritus hoogleraar Jaap van Manen (oud-voorzitter van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code) en Nyenrode-hoogleraar Marlies de Vries (eerder kwartiermaker toekomst accountancysector) tegenover Management Scope, in een interview over de effecten van de VOR.

Vuile was

Volgens De Vries moeten bestuurders straks beter uitleggen wat ze precies doen aan risicomanagement. “Men hangt de vuile was niet graag buiten, terwijl beleggers terecht zeggen: wij willen weten hoe het risicomanagement in elkaar steekt en of er wellicht verbeterpunten zijn.”

Volgens Van Manen worden bedrijven door de VOR niet per se opgezadeld met strakke voorschriften. “Hoe ze het doen, maakt niet uit – als bestuurders en commissarissen maar transparant communiceren over hoe hun bedrijf ervoor staat met de beheersing van risico’s”, stelt hij. Zaak is wel om dat tijdig te doen, ook als er moeilijke zaken verteld moeten worden. “Breng slecht nieuws meteen naar buiten, bijvoorbeeld in je kwartaalbericht.”

Accountantscontrole

Van Manen benadrukt ook dat accountantscontrole minder zinvol is, als de interne risicobeheersing van een bedrijf zwaktes kent. “De accountant verricht nu vaak werkzaamheden die het bedrijf had moeten doen. Daarmee wordt de accountant onderdeel van het systeem, terwijl die het systeem juist moet controleren. Dit gaat ten koste van de kwaliteit van de controle.”

Ook wat De Vries betreft moeten bedrijven eerst hun eigen interne beheersingssysteem op orde hebben, om de accountant goed zijn of haar werk te laten doen. “Met de VOR komt de verantwoordelijkheid voor die interne beheersing heel duidelijk bij de organisatie te liggen. Schiet het bedrijf tekort, dan moet de accountant het bestuur daarop aanspreken.”

Implementatie

Dat er nog geen nieuwe Monitoring Commissie Corporate Governance Code is, moet voor de implementatie van de VOR niet uitmaken, vindt Van Manen. “We zijn het er met elkaar over eens dat interne beheersing belangrijk is, waarom zou je wachten? Naleving is niet heel ingewikkeld en vergt ook geen ingewikkelde implementatie. Dus maak een plan en ga er mee aan de slag.”

Management Scope: ‘Jaap van Manen en Marlies de Vries over de Verklaring Omtrent Risicobeheersing’