Nieuws

Experts vrezen 'commerciële draaikolk' door private equity bij accountantskantoren

Het FD gaat in de weekendeditie van de krant uitgebreid in op de snelle opkomst van private equity in de accountancy. Diverse hoogleraren en andere experts geven aan dat het rendementsdenken van private investeerders niet altijd past bij de accountantssector. Ze vrezen voor de kwaliteit van de controle.

Het FD ruimt zowel de voorpagina als de eerste pagina's van de weekendkrant in voor een beschouwing over private equity in accountantsland.

De krant sprak met KPMG-partner Mark Zuidema, die voor accountantskantoor Qconcepts dit voorjaar een "verkoop bij opbod" organiseerde, waarvoor diverse private investeerders belangstelling toonden.

Koopwoede

Uiteindelijk koos Qconcepts voor het Zweedse IK Invest. Het was de eerste veiling in de sector, maar Zuidema verwacht dat dit vaker gaat gebeuren. Het FD noemt de veiling "exemplarisch voor de koopwoede" in de sector. "Vrijwel alle accountantskantoren worstelen met het thema 'eten of gegeten' worden. Zelfs ervaren fusie- en overnamespecialisten zijn verbaasd over de omvang en het tempo van de opmars."

De krant verwijst naar eerder onderzoek van advieskantoor BHB Dullemond naar de omvang van private investeringen in de sector. Sinds september 2022 is voor circa 1,3 miljard euro in accountantskantoren geïnvesteerd, "waarvan grofweg de helft afkomstig is van partners en de andere helft van private equity". Vanuit KPMG wordt verwacht dat uiteindelijk mogelijk een derde van de kantoren in handen komt van private investeerders.

Volgens de NBA staat het partnermodel "onder druk", de jongere generatie accountants ambieert niet meer altijd een positie als partner in de maatschap. "Geld is niet per se het issue, de toekomstige structuur wel", meent de beroepsorganisatie.

Draaikolk

In navolging van toezichthouder AFM vrezen ook diverse deskundigen voor een botsing tussen het streven naar rendement van private equity en goede accountantscontrole. “Accountants, die een wettelijk en publiek belang dienen en waar kwaliteit moeilijk is vast te stellen, daarbij past geen streven naar exceptionele winst”, meent hoogleraar ondernemingsfinanciering en bestuur Kees Cools.

Volgens emeritus hoogleraar Leen Paape zijn private investeerders "er natuurlijk niet op uit om zo’n tent helemaal uit te kleden, maar ze leggen per definitie druk op de kosten en de omzet". Hoogleraar financial accounting Martin Hoogendoorn heeft geen moeite met schaalvergroting bij kantoren, want dat kan goed zijn voor de kwaliteit, de arbeidsmarkt en voor investeringen in ICT. Maar vraag is of private equity daarvoor de oplossing is. "Accountantskantoren lopen het risico terecht te komen in een commerciële draaikolk."

Oud-AFM- en VEB-bestuurder Paul Koster noemt de opkomst van private equity "een modeverschijnsel", maar de snelheid maakt dat een analyse over voor- en nadelen dringend nodig is. Hij ziet ook de opmars van private equity in de VS, waar een en ander al leidt tot vragen over de onafhankelijkheid van accountants. "Juist het accountantsberoep kan geen nieuwe twijfel gebruiken."

Hogere prijzen

Emeritus hoogleraar corporate governance Jaap van Manen vreest dat de schaalvergroting door private equity ook kan leiden tot hogere prijzen en meer focus op grotere klanten. "Daarmee zal de toegang tot een accountant voor kleine bedrijven onder druk komen."

Suggesties van experts om mogelijke problemen door private equity te ondervangen, lopen uiteen van introductie van het structuurregime bij accountantskantoren, het verplichten van kapitaalbuffers en een rem op dividend, gekoppeld aan de kwaliteit van de controle.

Het FD memoreert ook de reactie van toezichthouder AFM, die aangaf dat de risico’s van private equity "zwaarder wegen dan de kansen die het biedt". De AFM wil dat accountantskantoren zelf zorgen voor passende maatregelen "om te waarborgen dat de kwaliteit van de wettelijke controle voorop staat".

Gerelateerd

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.