Probleemschulden kosten maatschappij jaarlijks zeker 8,5 miljard
Problematische schulden van huishoudens kosten de maatschappij jaarlijks op zijn minst 8,5 miljard euro, ongeveer 1 procent van het bruto binnenlands product. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van ambtenaren van verschillende ministeries.
In een Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) keken ambtenaren naar 'problematische schulden' van huishoudens; schulden die iemand nu of in de nabije toekomst niet meer kan aflossen. Bijna 9 procent van de Nederlandse huishoudens kampt met deze probleemschulden: 730.000 huishoudens. Het is volgens de ambtenaren een "veelvoorkomend en hardnekkig probleem", maar zij concluderen ook dat het beleid van het kabinet en zijn voorgangers hierop niet goed genoeg werkt.
De kostenpost van zeker 8,5 miljard is becijferd door Panteia, Hogeschool Utrecht en het Nibud in opdracht van het Rijk. Het bedrag is een "conservatieve inschatting" en wordt voor een groot deel "afgewenteld op de samenleving", aldus de onderzoekers.
De kosten bestaan uit directe kosten van betrokken partijen (zoals schuldeisers, rechters en overheden), maar ook kosten die door probleemschulden ontstaan. Mensen met schulden hebben vaak lang last van stress, "wat weer kan leiden tot verzuim, productiviteitsverlies en extra zorgkosten". Ook bedrijven hebben zo dus last van probleemschulden.
Ketenprobleem
Het "hardnekkige" probleem bevindt zich vooral in de 'keten' van betrokken partijen. Deze wijzen soms te veel naar elkaar en zijn tegelijkertijd zeer afhankelijk van elkaar. Het Rijk heeft vooral ambities, maar laat de uitvoering te veel over "aan private partijen, onafhankelijke rechters en autonome gemeenten". Daardoor mist eenheid van het beleid.
De overheid moet ook kijken naar de oorzaken van schulden: "onvoldoende inkomen, gewijzigde levensomstandigheden, (structurele) overbesteding, verslavingen, de huidige consumptiemaatschappij".
Als mensen eenmaal in de schulden komen, moet de schuldhulpverlening beter zijn, bijvoorbeeld door eerder hulp aan te bieden. Ook melden nog steeds te weinig mensen met probleemschulden zich bij de gemeente.
Demissionair minister Carola Schouten (Armoedebeleid) heeft het onderzoek naar de Tweede Kamer gestuurd, maar geeft daarbij aan dat een reactie erop aan haar opvolger is. Het nieuwe kabinet staat op 2 juli op het bordes.
Bron: ANP
Gerelateerd
DNB: begrotingstekort overschrijdt EU-norm door plannen nieuwe kabinet
Het begrotingstekort loopt met de plannen van het beoogde nieuwe kabinet de komende jaren fors op. Volgend jaar wordt de EU-norm al overschreden.
Consultants verdienen steeds meer aan Nederlandse overheid
De Nederlandse overheid maakt de laatste jaren veel meer gebruik van grote adviesbureaus. In 2022 maakte de overheid ruim tweehonderd miljoen euro over aan onder...
Ondernemersorganisaties positief over hoofdlijnenakkoord, vakbonden kritisch
Het is terecht dat het hoofdlijnenakkoord aandacht besteedt aan ondernemerschap en het verdienvermogen van bedrijven, zeggen ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland....
Hoofdlijnenakkoord: partijen bezuinigen 14,7 miljard euro, maar investeren ook
De formerende partijen hebben afgesproken om uiteindelijk 14,7 miljard euro per jaar te bezuinigen. Daar staat ook 14,7 miljard euro aan extra uitgaven (lastenverlichtingen...
Rekenkamer: Ambities stuiten op gebrek aan slagkracht overheid
De Algemene Rekenkamer maakt zich zorgen om de slagvaardigheid van de rijksoverheid. Aan politieke ambities ontbreekt het niet, maar door onder meer personeelstekorten,...