Nieuws 07 november 2024

Wisselende reacties vanuit bedrijfsleven op zege Donald Trump

Ondernemersorganisaties, brancheverenigingen en banken reageren wisselend op de overwinning van Donald Trump bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Nederland en Europa moeten zich versterken, is een veelgehoorde reactie.

Nederlandse bedrijven moeten de goede betrekkingen met de VS ook onder de nieuwe Amerikaanse regering verder kunnen voortzetten en uitbouwen, stelt ondernemersorganisatie VNO-NCW. 

De lobbyclub voor het Nederlandse bedrijfsleven geeft geen oordeel over de verkiezingswinst van Donald Trump, maar benadrukt de sterke banden tussen Nederland en de VS. "De VS zijn de belangrijkste niet-Europese handelspartner van ons land en de grootste investeerder in onze economie. Andersom is de VS de grootste ontvanger van Nederlands kapitaal."

Volgens de ondernemersorganisatie is het belangrijk dat die goede relatie blijft bestaan. Tegelijk vindt VNO-NCW het nodig dat er in Europa werk wordt gemaakt van het versterken van de eigen positie. Bijvoorbeeld door het  investeren in de eigen defensie en economische weerbaarheid.

Positieve geluiden

"Als ik met ondernemers uit Amerika en Nederland spreek, hoor ik over het algemeen toch positieve geluiden", reageert Erik Ziengs, voorzitter van Ondernemend Nederland (ONL), op de verkiezingsuitslag.

Hij wijst erop dat de handelsrelaties met de Verenigde Staten altijd goed zijn geweest en dat het onwaarschijnlijk is dat hier nu verandering in komt. Daarbij denkt Ziengs dat de gevolgen van eventuele importtarieven die Trump op termijn wil invoeren wel mee zullen vallen. "Nederland is van oudsher een handelsland, we zijn ook een doorvoerhaven en we hebben altijd kunnen profiteren van Amerika. Handelsrestricties en marktmachten zijn er altijd al geweest, en wij springen er als Nederland altijd redelijk uit."

De ONL-voorzitter hoort van ondernemers dat Trump een landschap schept waar bedrijven kunnen "groeien en bloeien." "Dus laten we proberen de zonnige kant te bekijken."

Technologie

Nederlandse technologiebedrijven hopen op "stabiliteit en voorspelbaarheid", als het gaat om de plannen van de nieuwe Amerikaanse regering. "Want geopolitiek heeft directe invloed op onze economie en handel", stelt voorzitter Theo Henrar van ondernemersorganisatie FME.

Volgens de organisatie, waarbij meer dan tweeduizend bedrijven zijn aangesloten, is wel duidelijk dat Nederland en Europa hun "strategische autonomie" moeten versterken en meer verantwoordelijkheid moeten nemen.

Tot de leden van de FME behoren bedrijven als chipmachinefabrikant ASML, chipmaker NXP en zorgtechnologieconcern Philips. De branche kijkt naar eigen zeggen "met vertrouwen uit naar de voortzetting van de warme handelsrelatie met de Verenigde Staten".

Handel en industrie

De overwinning van Trump heeft naar verwachting nadelige effecten op de handel en logistiek, denkt algemeen directeur Bart Jan Koopman van evofenedex, de ondernemersvereniging voor handel en logistiek.

De Verenigde Staten zijn minder dominant geworden op het gebied van de productie van ijzer en staal, auto's, chips en machines. Trump wil de Amerikaanse industriële capaciteit weer laten opbloeien. Ook is het groeiende handelstekort een groot pijnpunt. Om het toenemende gat tussen import en export te dichten, wil Trump op korte termijn importtarieven invoeren.

Importtarieven

De kans is groot dat Donald Trump als president van de Verenigde Staten de inflatie opdrijft, verwacht hoofdeconoom van de Rabobank Ester Barendregt. De Republikein heeft tijdens zijn verkiezingscampagne meermaals importheffingen op buitenlandse producten aangekondigd. Die extra kosten daarvoor komen uiteindelijk terecht bij de consumenten in de VS én Europa die hogere prijzen betalen, verwacht Barendregt.

Economen van ING vrezen dat de economie van de eurozone door een dreigende nieuwe handelsoorlog met de Verenigde Staten in een recessie kan belanden. Vooral de al worstelende Duitse economie, die sterk afhankelijk is van de handel met de VS, zou volgens ING bijzonder hard worden geraakt door bijvoorbeeld importtarieven op Europese auto's.

Daarnaast kan de onzekerheid over Trumps standpunt ten aanzien van Oekraïne en de NAVO het economisch vertrouwen in de hele eurozone ondermijnen. Volgens de economen wordt Europa waarschijnlijk pas eind 2025 getroffen door de mogelijke Amerikaanse importtarieven.

De hernieuwde onzekerheid en angst voor een handelsoorlog zorgen er volgens hen echter voor dat de economie van de eurozone mogelijk al aan het begin van 2025 in een recessie, ofwel een periode van economische krimp, belandt.

KVK

Nederland en andere Europese landen moeten op een andere manier met de Verenigde Staten omgaan als Donald Trump weer president is, meent directeur Marc ter Haar van de Amerikaanse Kamer van Koophandel (AmCham), belangenbehartiger voor het Amerikaans-Nederlandse bedrijfsleven.

Nederland en Europa moeten zich volgens hem veel harder opstellen tegenover Trump dan tegenover bijvoorbeeld de huidige president Joe Biden. De EU moet veel meer een eenheid vormen.

Trump heeft onder meer aangekondigd dat hij als president importtarieven wil invoeren op producten buiten de VS, zoals elektrische auto's en zonnepanelen. Ook heeft hij gedreigd uit de NAVO te stappen. Ter Haar vreest dat hogere invoertarieven in de VS kunnen leiden tot dumping in Europa, waarbij producten zoals batterijen voor veel lagere prijzen worden aangeboden. Ook voorziet hij dat Trump probeert EU-landen tegen elkaar uit te spelen. Dat moet Europa niet laten gebeuren, zegt hij.

Ter Haar ziet ook positieve punten voor Nederland. "Amerikanen zien Nederland als een van hun meest trouwe bondgenoten. Die band moeten we koesteren, want die hebben we nodig." Daarnaast is Nederland als handelsland volgens hem al goed in deals sluiten.

Dure verkiezingen

Rond de Amerikaanse verkiezingen is door de kandidaten de afgelopen tijd 15,9 miljard dollar (14,5 miljard euro) uitgegeven. Dat is een record, blijkt uit onderzoek van non-profitorganisatie OpenSecrets.

Vrijwel al het geld is afkomstig van donaties door bedrijven, organisaties, politieke actiecomités en individuen. In 2020 werd 15,1 miljard dollar uitgegeven en in 2016 was het 6,5 miljard. Het meeste geld ging op aan reclame.

Bron: ANP