Ook andere oob-kantoren onderzoeken mogelijke examenfraude
In navolging van KPMG doen ook de andere oob-accountantsorganisaties onderzoek naar mogelijke fraude met toetsingen. Dat gebeurt op verzoek van toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM).
Dat melden zowel NRC als het FD, die na de berichtgeving over de examenfraude bij KPMG ook navraag deden bij BDO, Mazars, PwC, Deloitte en EY. De vijf oob-kantoren bevestigen dat ze gehoor geven aan een eerder verzoek van de AFM uit december vorig jaar. Tegelijk stellen ze "geen signalen te hebben dat er iets mis zou zijn bij hen", aldus het FD.
Toezichthouder AFM vroeg de oob-kantoren eind 2022 om te onderzoeken of intern mogelijk sprake was van examenfraude, na berichtgeving over een klokkenluidersmelding hierover bij KPMG. PwC meldt een eigen intern onderzoek te zijn gestart, dat naar verwachting voor het eind van het jaar afgerond zal zijn. Het onderzoek staat onder toezicht van zowel de advocaat als de rvc van het kantoor en kijkt terug tot 2017, meldt het FD.
EY stelt tegenover NRC "volop bezig" te zijn en verwacht ook afronding voor eind 2023. Deloitte, Mazars en BDO zijn eveneens eigen onderzoeken gestart, maar kunnen nog niet aangeven wanneer de uitkomsten daarvan worden verwacht. BDO-bestuursvoorzitter René Nelis wil tegenover het FD weinig zeggen over de uitkomsten van het onderzoek bij KPMG, maar dat de zaak niet goed is voor het aanzien van de sector "is duidelijk".
'Achter de fanfare aan'
Volgens Stefan Peij, directeur van de Governance University, is de examenfraude bij KPMG mogelijk "het topje van de ijsberg", zo stelt hij tegenover BNR Nieuwsradio. Hij vindt het positief dat KPMG heeft gekozen voor diepgaand en breed onderzoek en "volledige transparantie". Ook extern toezicht op het onderzoek is een goede keus van KPMG. De andere oob-kantoren lopen nu "achter de fanfare aan", meent Peij.
Hij zoekt de oorzaak in de "prestatiecultuur" bij accountantskantoren, waardoor zulke toetsingen bij medewerkers onder tijdsdruk kunnen komen "en dan gaan ze afkijken". Peij heeft daardoor "bijna meer sympathie voor de fraudeurs en minder voor de mensen die die druk opleggen".
'Systeem deugt niet'
Nyenrode-hoogleraar Marcel Pheijffer stelt tegenover BNR dat "het hek van de dam is", als accountants gaan "rommelen en sjoemelen" met eigen examens. Dat schaadt zowel de reputatie van het beroep als de integriteit van de betrokkenen. "Die reputatie zit nu een smet op, maar dat is tijdelijk en zal in de toekomst wellicht weer worden weggepoetst. Maar de mensen die het aangaat hebben écht een integriteits-issue."
VU-hoogleraar Eric Bartelsman noemt het tegenover BNR "een beetje triest" dat accountants, die juist zijn aangesteld om te zorgen dat informatie klopt, hun eigen handelen niet goed uitvoeren. Volgens Pheijffer bewijzen de incidenten rondom examenfraudes, zowel nationaal als internationaal, dat het huidige "wat naïeve" systeem, dat uitgaat van vertrouwen op de eerlijkheid van de accountant, "niet deugt".
Inmiddels publiceren diverse media, waaronder grote kranten als NRC en de Volkskrant, vervolgartikelen en columns over de examenfraude bij KPMG. "De time squeeze die Van Boxtel noemde, geldt voor de hele beroepsgroep, die daardoor de neiging heeft om op andere manieren te zoeken naar de antwoorden op examenvragen", aldus Volkskrant-columnist Peter de Waard.
Gerelateerd
Een Amerikaanse waakhond moet je niet boos maken
Begin april schikte KPMG Nederland voor een recordbedrag van 25 miljoen dollar met de Amerikaanse toezichthouder op het accountantsberoep, de PCAOB. De belangrijkste...
Sterke omzetgroei KPMG NL, partnerbeloning daalt door examenfraude
De omzet van KPMG Nederland groeide afgelopen jaar met 8,5 procent. De partners van het advies- en accountantskantoor zien hun winstuitkering flink dalen door de...
NBA-bestuur spreekt met reguliere vergunninghouders over examenfraude
Tijdens een voor hen georganiseerd vragenuur hebben vertegenwoordigers van regulier vergunninghoudende accountantskantoren met het NBA-bestuur gesproken over de...
NOB krijgt vragen van fiscalisten over onderzoek naar examenfraude
De Nederlandse Orde van Belastingadviseurs (NOB) krijgt vragen van leden over de verplichte jaarlijkse e-learning en kennistoets van de NOB over de beroeps- en gedragsregels....
Advocaat noemt ontslag medewerkers KPMG rondom examenfraude 'willekeur'
Dat een aantal medewerkers van KPMG is ontslagen vanwege de betrokkenheid bij examenfraude, is volgens arbeidsrechtadvocaat Marcus Draaisma een te zware sanctie....