Nieuws 18 oktober 2023

Examenfraude: 'Accountantssector heeft structureel probleem'

Dat accountantsorganisaties als KPMG en Deloitte, en mogelijk binnenkort ook andere kantoren, melding moeten maken van examenfraudes, "onderstreept dat de hele sector een probleem heeft". Dat stelt het FD in een redactioneel commentaar naar aanleiding van de recente berichtgeving vanuit Deloitte.

Volgens de krant leggen de incidenten bij beide kantoren "haarfijn bloot wat critici al langer beweren: de boekhoudschandalen van de laatste jaren komen voort uit een structureel probleem onder accountants".

Een stevige stellingname omdat niet de accountant, maar de onderneming primair verantwoordelijk is bij boekhoudschandalen. Maar "in tegenstelling tot eerdere affaires, kunnen accountants nu naar niemand anders dan zichzelf wijzen", vervolgt het FD. "Dat maakt deze kwestie rond het uitwisselen van antwoorden dan ook tot een schandaal dat aan het uitgroeien is tot ongekende omvang."

Volgens de krant laat de examenfraude, anders dan voorheen, "zien dat de problemen in de sector geen incidenten zijn, maar dat er iets structureel fout zit in het systeem. Dat neemt niet weg dat accountants voor de vrijwel onmogelijke opgave staan om zichzelf te redden uit deze nieuwe kuil die ze zelf hebben gegraven. De vraag is hoe ze daar nu uit moeten komen."

Timing ongelukkig

Het FD wijst erop dat de timing, gezien de aanstaande rapportage van de Kwartiermakers toekomst accountancysector, erg ongelukkig is. De kwartiermakers wezen in hun tussenrapportages al regelmatig op een matige voortgang van de verbetermaatregelen, dus "dat belooft weinig goeds".

Om stevige maatregelen vanuit Den Haag te voorkomen, moet het beroep zelf "rücksichtslos ingrijpen waar fraude wordt geconstateerd, openheid van zaken geven en deemoedig meewerken aan de noodzakelijke herstructurering van de eigen sector", aldus het FD. "Te beginnen bij het systeem van toetsen." De affaire haalt de geloofwaardigheid van de ingezette cultuurverandering onderuit, meent de krant.

Reactie SRA

Inmiddels heeft ook de SRA gereageerd op de examenfraudes. De kantorenvereniging noemt het "verschrikkelijk te moeten constateren dat de fraude met interne en verplichte kennistoetsen verder blijkt te gaan dan een incident" en hoopt dat dergelijke affaires niet spelen bij SRA-kantoren.

De SRA stelt dat kantoren binnen de vereniging eigen onderzoek hebben gedaan en juicht toe dat die kantoren "het onderwerp bespreekbaar maken, passend binnen een kwaliteitsgerichte cultuur".

De SRA zal er daarnaast zelf aan blijven werken "om het vertrouwen in het werk van accountants en accountantskantoren duurzaam te herstellen en te borgen". Daarvoor gaat de vereniging ook het gesprek aan met de leden over toetsing en borging van kennis en het mitigeren van risico’s.